Thanh tra Chính phủ kết luận nhiều sai phạm trong quản lý đất đai tại An Giang

Thanh tra Chính phủ vừa có thông báo kết luận thanh tra công tác quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai gắn với thanh tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND tỉnh An Giang về việc thưc hiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. Kết luận thanh tra này đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý tại Văn bản số 3190/2015 của Văn phòng Chính phủ.

Mù mờ bảng giá đất

Kết quả thanh tra phát hiện tất cả bảng giá đất do UBND tỉnh An Giang ban hành để thực hiện từ 2001-2009 (do Sở Tài chính chủ trì tham mưu) và bảng giá đất các năm 2010, 2011, 2012 (do Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì tham mưu) đều không quy định hoặc không nêu nguyên tắc cụ thể để xác định vị trí đất làm cơ sở xác định nghĩa vụ tài chính đất đai trong các dự án đầu tư hạ tầng. Do đó dẫn đến việc không thống nhất và tùy tiện trong việc xác định đơn giá đất cho các dự án.

Việc xác định đơn giá đất làm cơ sở tính nghĩa vụ tài chính đất đai cho các dự án trong các năm từ 2005 đến 2008 và năm 2010, mặc dù các dự án này đã được quy hoạch thay đổi mục đích sử dụng nhưng Hội đồng Định giá đất do Sở Tài chính chủ trì chỉ áp dụng phương pháp so sánh trực tiếp, chưa thực hiện các phương pháp khác để tính giá đất theo quy định tại Nghị định 188/2004 và Nghị định 123/2007 của Chính phủ. Riêng đối với việc xác định giá khởi điểm để tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất, theo Thông tư 34/2005 của Bộ Tài chính hướng dẫn việc xác định giá khởi điểm và chuyển giao tài sản nhà nước để bán đấu giá, hướng dẫn xác định giá khởi điểm quyền sử dụng đất có 2 phương pháp: so sánh trực tiếp và phương pháp thu thập. Tuy nhiên Hội đồng định giá chỉ xác định phương pháp so sánh trực tiếp, chưa áp dụng phương pháp thu thập.

Thanh tra Chính phủ còn phát hiện Hội đồng Định giá đất áp dụng các nguyên tắc xác định vị trí đất để xác định đơn giá đất làm cơ sở tính tiền sử dụng đất phải nộp đối với từng dự án không thống nhất. Hầu hết các dự án xác định chỉ có vị trí 1 và vị trí 4; xác định giá đất theo hiện trạng sử dụng đất trước giải tỏa, không xác định vị trí đất theo quy hoạch chi tiết của dự án đã được duyệt.

Riêng năm 2009, Sở Tài nguyên và Môi trường được UBND tỉnh An Giang giao nhiệm vụ chủ trì phối hợp với các ngành tham mưu cho UBND tỉnh xác định đơn giá đất để tính nghĩa vụ tài chính đất đai các dự án; thực tế Sở đã xác định đơn giá cho 7 hồ sơ dự án. Qua kiểm tra cho thấy việc xác định các mức hỗ trợ đối với đất nông nghiệp liền kề đất ở để làm cơ sở khấu trừ tiền sử dụng đất phải nộp ở các mức khác nhau, có dự án hỗ trợ 20%, có dự án hỗ trợ 30%, có dự án hỗ trợ 40%, có dự án hỗ trợ 50% không có nguyên tắc rõ ràng. “Để xảy ra tình trạng này trách nhiệm thuộc về Sở Tài chính và UBND tỉnh An Giang”- Thanh tra Chính phủ khẳng định.

Trong công tác quản lý đất công, cơ quan thanh tra cho rằng Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường được UBND tỉnh An Giang giao quản lý để đưa vào khai thác 103 khu đất. Trong thời gian qua đã tham mưu đưa vào khai thác 66 khu đất (giao có thu tiền hoặc cho thuê 55 khu và giao không thu tiền 11 khu cho các dự án y tế, giáo dục và các dự án công ích); trực tiếp quản lý 37 khu.

Kiểm tra hồ sơ giao đất cho thấy một số khu đất UBND tỉnh An Giang giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất bằng hình thức công văn, thông báo của UBND tỉnh mà không ban hành quyết định giao đất là không đúng quy định tại Thông tư 29/2009, Thông tư 09/2007 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về hướng dẫn lập, chỉnh lý, quản lý hồ sơ địa chính.

Tiến hành kiểm tra các hồ sơ đấu giá đất tại Trung tâm Phát triển quỹ đất, Thanh tra Chính phủ nhận thấy toàn bộ quy chế đấu giá, phương án đấu giá, thông báo đấu giá và hợp đồng giao quyền sử dụng đất các dự án đều không ghi thời hạn sử dụng đất. “Việc làm này không đúng theo quy định tại Điều 67 Luật Đất đai 2003 và Điều 8 Quyết định 216/2005 của Thủ tướng Chính phủ”- kết luận viết.

Chưa hết, qua rà soát 7 hồ sơ mà Cục Thuế An Giang đã thực hiện miễn giảm tiền sử dụng đất cho chủ đầu tư với tổng số tiền trên 5,676 tỷ đồng, Thanh tra Chính phủ phát hiện có 6 hồ sơ được giảm tiền sử dụng đất không đúng quy định với tổng số tiền giảm không đúng lên tới trêb 5,651 tỷ đồng (!).

Công tác quản lý đất rừng ở An Giang cũng có vấn đề. Cơ quan thanh tra phát hiện đến nay việc xây dựng quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng toàn tỉnh và các đơn vị cấp huyện chưa có đơn vị nào thực hiện; không tuân thủ Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Việc giao cho Chi cục Kiểm lâm tỉnh kiêm chức năng Ban Quản lý dự án Rừng phòng hộ, Rừng đặc dụng mà không thành lập Ban quản lý dự án các khu rừng phòng hộ, rừng đặc dụng là chưa thực hiện đúng quy định của Luật Bảo vệ và Phát triển rừng.

Thanh tra từ năm 2013 đến nay chưa có kết luận

Trong kỳ thanh tra, tại An Giang có 4 khu công nghiệp với diện tích 293 ha. Đối chiếu với điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2006-2010, 4 khu công nghiệp này đều phù hợp với quy hoạch. Trong đó có 3 khu đã hoạt động với tổng diện tích giao đất 233,4 ha. Tổng diện tích cho thuê theo thiết kế là 117,2 ha; đã cho thuê 36,4 ha đạt 31%.

Trên địa bàn tỉnh có 11 cụm công nghiệp với tổng diện tích 138 ha. Đến nay đã có 7 cụm triển khai đầu tư với diện tích giao đất là 104,47 ha; tổng diện tích cho thê theo thiết kế là 66,4 ha. Đáng chú ý, trong 11 cụm có 3 cụm không phù hợp quy hoạch hiện đang chuyển đổi mục đích sử dụng, đó là cụm công nghiệp Lạc Quới, Mỹ An và Xuân Tô.

Kết quả thanh tra thực tế việc giao đất cho Doanh nghiệp tư nhân Thu Liễu trong Cụm công nghiệp Vĩnh Mỹ cho thấy doanh nghiệp được giao đất 2 lần. Trong quá trình thực hiện có nhiều sai phạm như: ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất không đúng thẩm quyền, quyết định giao đất chồng chéo, thời hạn giao đất sai quy định, xác định giá đất cho thuê đất sai quy định.

Trong thời kỳ thanh tra An Giang có 190 dự án được giao và cho thuê đất sản xuất kinh doanh, thương mại, dịch vụ với tổng diện tích 244,23 ha. Kết quả thanh tra phát hiện 8 dự án có dấu hiệu chủ đầu tư đã tự ý chuyển giao đất cho người khác sử dụng không đúng pháp luật. Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, Giám đốc Sở này đã ban hành Quyết định số 79/2013 về thanh tra chấp hành pháp luật về quản lý, sử dụng đất của các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, trong đó có 8 doanh nghiệp này nên Thanh tra Chính phủ không kiểm tra trực tiếp tại doanh nghiệp. Tuy nhiên đến nay Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường vẫn chưa ban hành kết luận thanh tra theo thẩm quyền (?!).

Kỷ luật Giám đốc Sở Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường

Tổng Thanh tra Chính phủ đã ban hành quyết định truy thu số tiền trên 36,6 tỷ đồng là tiền vi phạm phát hiện qua thanh tra tại tỉnh An Giang. Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang phải chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp với Cục Thuế tỉnh An Giang đôn đốc thu hồi về ngân sách nhà nước số tiền nợ đọng tiền sử dụng đất đến thời điểm 31/12/2012 trên 42,2 tỷ đồng và tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất trên 39,3 tỷ đồng.

Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị UBND tỉnh An Giang tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo đúng quy định của pháp luật đối với các sở, ngành, UBND các huyện, thị, thành phố, các cơ quan, đơn vị và cá nhân liên quan đến các khuyết điểm và vi phạm nêu trên.

“Kiểm điểm và có hình thức kỷ luật đối với Chủ tịch UBND xã Hòa Lợi 2, Chủ tịch UBND huyện Châu Thành, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Giám đốc Sở Xây dựng qua các thời kỳ trong việc buông lỏng công tác quản lý quy hoạch, quản lý đất đai và quản lý xây dựng dẫn đến vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai và Nghị định 42/1997 của Chính phủ về quản lý đầu tư. Kiểm điểm Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường về những thiếu sót trong công tác quy hoạch và quản lý sử dụng đất đã nêu trong kết luận”- Thanh tra Chính phủ kiến nghị.

Thế Kha