"Tăng giờ làm thêm là nguyện vọng của người lao động để tăng thu nhập"

Sáng 2/10, UB về các vấn đề xã hội của Quốc hội họp phiên toàn thể, thảo luận những vấn đề lớn còn có ý kiến khác nhau trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) trước khi trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp tới.

Người lao động có nhu cầu làm thêm

Theo Phó Chủ nhiệm UB về các vấn đề xã hội Bùi Sĩ Lợi, với nội dung tăng khung giờ làm thêm tối đa, qua lấy ý kiến thì đa số không đồng tình tăng thời giờ làm thêm so với quy định hiện hành là tối đa 300 giờ/năm.

Nhưng một số cơ quan của Chính phủ, một số hiệp hội vẫn mong muốn mở rộng khung giờ làm thêm đối với một số ít ngành nghề thực sự cần thiết. Vì vậy, cơ quan thẩm tra vẫn tham mưu để UB Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội 2 phương án: Một là giữ nguyên quy định làm thêm không quá 300 giờ/năm; hai là nới khung giờ làm thêm tối đa lên 400 giờ/năm đối với một số ngành nghề đặc biệt.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) nhận xét: “Tôi thấy người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài có thu nhập cũng từ làm thêm. Việc tăng giờ làm thêm không chỉ là nguyện vọng của chủ sử dụng lao động mà còn là nhu cầu của người lao động bởi họ cần tăng thu nhập”.

Ông Phương không đồng tình với giải thích do khoa học kỹ thuật tiến bộ, công nghệ cao, tay nghề người lao động ngày càng tốt thì không cần phải tăng giờ làm thêm. Ông Phương phân tích ngược lại, khi khoa học kỹ thuật, công nghệ cao được áp dụng vào sản xuất, giúp giảm sức lao động, thì người lao động càng có điều kiện làm thêm giờ.

Đại biểu Quảng Bình đề nghị quy định cụ thể, các ngành nghề lao động nặng nhọc, độc hại thì không cho phép tăng giờ làm thêm, những ngành nghề thâm dụng lao động thì có thể tăng giờ làm thêm.

Cùng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Văn Sơn (Hà Tĩnh) cũng bác lập luận cho rằng không cho phép tăng giờ làm thêm để chống việc doanh nghiệp “lách”, không chịu tuyển dụng thêm lao động khi mở rộng sản xuất kinh doanh. Ông Sơn cho rằng thực tế, nhiều doanh nghiệp chỉ cần huy động công nhân làm việc tập trung vào thời vụ chứ không có nhu cầu tăng lao động quanh năm.

Đại biểu Hà Tĩnh cũng phân tích, người lao động độ tuổi 18-30 cũng có nhu cầu làm thêm để thêm thu nhập, trang trải cuộc sống. Ở độ tuổi này người lao động tái tạo sức lao động rất nhanh chứ “không như những người 4-5 chục tuổi đang ngồi thảo luận dự án luật này”.

Giảm giờ làm là cũng... nghỉ ăn luôn!

Cũng liên quan đến thời giờ làm việc, Phó Chủ nhiệm UB về các vấn đề xã hội thông tin, qua các lần thảo luận, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị nghiên cứu để quy định người lao động làm việc theo chế độ 44 giờ/tuần thay vì 48 giờ. Tuy nhiên, quan điểm của cơ quan soạn thảo cũng như giới chủ, người sử dụng lao động chưa đồng thuận về việc quy định theo hướng giảm thời giờ làm việc bình thường.

Mặt khác, UB Thường vụ Quốc hội chưa đồng tình với việc mở rộng khung thỏa thuận giờ làm thêm tối đa như Chính phủ đề xuất. Do vậy, trước mắt, ban soạn thảo thống nhất giữ quy định về thời giờ làm việc bình thường như bộ luật hiện hành.

Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách tỉnh Nam Định Trương Anh Tuấn cho biết, cử tri cũng rất quan tâm đến thời gian làm việc.

“Người ta nói rằng, với người lao động, câu hỏi “tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ” luôn đúng, nghỉ làm là nghỉ ăn. Đặc biệt, lương được tính theo sản phẩm hoặc tính theo giờ lao động, nên nếu nhà nước quy định giảm giờ làm, người lao động cũng… nghỉ ăn luôn” - ông Tuấn nói ngắn gọn.

Ông đề nghị phải giải quyết được mối quan hệ này, đừng để quá lạm dụng làm thêm nhưng không bớt giờ làm. Cá nhân ông ủng hộ giờ làm theo luật hiện hành 48 giờ/tuần.

Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk (nguyên Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam) Bùi Văn Cường lại kêu gọi bổ sung quy định về thời gian làm việc của người lao động ở khu vực hành chính sự nghiệp và khu vực doanh nghiệp để kéo giảm mức chênh lệc khi khu vực hành chính đã áp dụng chế độ làm việc 40 giờ/tuần, khu vực doanh nghiệp vẫn là 48 giờ/tuần.

Ông cho biết, Tổng Liên đoàn lao động đã có kiến nghị khu vực doanh nghiệp giảm xuống 44 giờ/tuần, tức là người lao động được nghỉ chiều thứ 7 và ngày chủ nhật để tạo điều kiện cho họ chăm sóc gia đình, tái tạo sức khỏe…

Ủng hộ quan điểm này, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) nêu lại con số trước đây hay nói 30% cán bộ công chức không cần thiết trong bộ máy và cho rằng nếu để người thì phải tăng giờ làm việc chứ không thể để như bây giờ.

“Tôi thấy nhiều người cứ hưởng lương mà không làm việc, nhiều cán bộ nhàn nhã quá, thiếu trách nhiệm, trong khi đó chúng ta lại đi kéo dài thời gian làm việc của những người chân lấm, tay bùn, của những người mồ hôi dưới đổ lên, mồ hôi trên đổ xuống” – ông Nhưỡng nhận xét.

P.Thảo