Sự cố sách giáo khoa: “Tôi nói không phải để bênh Bộ Giáo dục và Đào tạo”

Phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội trên hội trường Quốc hội sáng nay (ngày 4/11) tiếp tục có hai luồng ý kiến khác nhau về những sự cố trong chương trình sách giáo khoa mới.

“Tôi phát biểu mang tính xây dựng”

Phát biểu đầu phiên tại hội trường Quốc hội sáng nay, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (đoàn Phú Yên) cho rằng, không phải ngẫu nhiên mà xã hội bức xúc và giận dữ về bộ sách giáo khoa trong thời gian gần đây.

Theo đại biểu đoàn Phú Yên, do là năm đầu tiên áp dụng một chương trình nhiều bộ sách theo hình thức xã hội hóa, trong điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, đội ngũ giáo viên bậc tiểu học chưa thể đạt yêu cầu cao hơn, chắc chắn còn nhiều bỡ ngỡ. Tuy nhiên, đại biểu Hiền đánh giá, sách giáo khoa khi biên soạn bị “gọt đẽo” theo một hệ thống chưa hoàn thiện.

Theo đại biểu Hiền, muốn xây dựng một bộ sách giáo khoa phải xây dựng hệ thống khoa học chuẩn chỉnh, nhưng chúng ta làm theo kiểu cuốn chiếu từng giai đoạn, chỗ nọ vá vào chỗ kia. “Không riêng gì một bộ sách, mà cả 5 bộ sách đều dính vào các lỗi cơ bản về nguyên tắc biên soạn, về bản quyền… mà lỗi trong sách giáo khoa thì chỉ có sai hoặc đúng chứ không có lỗi nội dung chưa phù hợp”, đại biểu nêu quan điểm.

Từ phân tích trên, bà Hiền cho rằng, quy trình thẩm định phát hành sách còn lỏng lẻo, dễ dãi, vội vàng đến khó tin và cách đùn đẩy trách nhiệm như một trận đá bóng không có trọng tài điều khiển khi xảy ra sự cố.

“Người lớn đã sai rồi. Sai trong cách tiếp cận ngược, sai trong lối tư duy ngược. Chẳng có nơi đâu làm sách cho trẻ lại mang ý chí, tham vọng của những người lớn, nó quá sức tiếp thu của một đứa trẻ”, nữ đại biểu đoàn Phú Yên thẳng thắn.

Trước thực tế trên, bà Phạm Thị Minh Hiền kiến nghị Chính phủ và các bên liên quan cần có trách nhiệm trong việc bày tỏ thái độ, quan điểm đúng đắn hướng về phía quyền lợi của người học, nhất là trẻ em. “Không thể dừng lại ở việc rút kinh nghiệm và càng không thể chấn an dư luận bằng sợi dây kinh nghiệm”, đại biểu cho hay.

Cùng vấn đề trên, đại biểu Quách Thế Tản (đoàn Hòa Bình) cho biết, việc quản lý sách giáo khoa và tài liệu tham khảo còn bất cập khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, nhất là một số nội dung chưa phù hợp trong sách giáo khoa môn Tiếng Việt lớp 1, thuộc bộ sách Cánh Diều bị dư luận phê phán.

“Mặc dù Bộ Giáo dục và Đào tạo có những chỉ đạo, giải pháp kịp thời, song cần rút kinh nghiệm việc này”, đại biểu Tản nói.

Tranh luận với những nội dung đại biểu Bùi Văn Phương (đoàn Ninh Bình) phát biểu trên hội trường vào chiều ngày 3/11, đại biểu Đặng Thị Phương Thảo khẳng định: “Tôi là "con đẻ" của ngành giáo dục, tôi phát biểu với tinh thần cầu thị và mang tính chất xây dựng”. Nữ đại biểu cũng khẳng định luôn luôn chịu trách nhiệm với phát biểu của mình.

Theo đại biểu đang hoạt động trong ngành giáo dục, sách giáo khoa là vấn đề cử tri bức xúc, phản ánh với đại biểu và đại biểu phải làm tròn trách nhiệm, phản ánh trung thực những tâm tư, nguyện vọng của cử tri.

Ngoài ra, nữ đại biểu đoàn Nam Định cũng cho rằng, mức độ sai sót về sách giáo khoa đến đâu, đại biểu không thể tự đánh giá được mà thuộc về cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, bà Thảo cũng nhấn mạnh thêm, việc đề nghị cơ quan điều tra vào cuộc là với lĩnh vực in ấn xuất bản, điều này cũng góp phần trả lại sự công bằng cho các nhà xuất bản làm ăn chân chính.

“Tôi nói không phải để bênh Bộ Giáo dục và Đào tạo”

Tiếp tục tranh luận trước nhiều ý kiến, đại biểu Ngô Thị Minh, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chia sẻ với những lo toan, trăn trở của hai nữ đại biểu về sách giáo khoa. “Những lo toan đó hoàn toàn chính đáng. Thực sự đổi mới chương trình sách giáo khoa là việc lớn và rất khó. Bộ Giáo dục và Đào tạo và Hội đồng thẩm định đã tiếp thu ý kiến của cử tri và giải trình trước Quốc hội”, bà Minh cho hay.

Chỉ có điều, đổi mới chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông đang chuyển rất mạnh từ truyền thụ kiến thức một chiều cho học sinh sang phát triển năng lực, phẩm chất của người học. Theo bà Minh, việc đổi mới này đòi hỏi có một chương trình tổng thể các môn học.

“Tôi cũng là giáo viên và chỉ mong muốn sao cho giáo viên bám sát chương trình. Chúng ta đang biên soạn theo chủ đề và một chủ đề có thể dạy 2-3 tiết”, Thứ trưởng Minh cho hay.

Đặc biệt, theo đại biểu, đại dịch Covid-19 vừa qua, việc bồi dưỡng học sinh, giáo viên đang là áp lực rất lớn. Sự chuẩn bị cho các em 5 tuổi lẽ ra phải có cách tiếp cận phổ cập theo nghị quyết của Quốc hội nhưng đến 6 tháng nghỉ ở nhà và không có thời gian chuẩn bị.

“Bộ trưởng đã có hứa hẹn và thực sự đã chỉ đạo rất quyết liệt trong ngành”, bà Minh mong muốn nhận được sự sẻ chia, đồng hành cùng ngành giáo dục.

Tranh luận với đại biểu Đặng Thị Phương Thảo, đại biểu Bùi Văn Phương (đoàn Ninh Bình) cho biết, bản thân ông có 10 năm làm đại biểu chuyên trách ở Quốc hội. Theo ông, việc tranh luận là rất bình thường để làm rõ thêm các vấn đề cử tri quan tâm.

“Tôi nói không phải để bênh Bộ Giáo dục và Đào tạo. Nói khách quan sách Tiếng Việt lớp 1 có lỗi, có sai, nhưng việc đó không đến mức độ nghiêm trọng như một số ý kiến. Việc này khắc phục được, giáo viên sẽ sửa lại, khi giảng dạy đến bài đó thì lựa chọn tài liệu khác phù hợp”, đại biểu Phương nói.