Sẽ chuyển Bộ Công an nếu An Giang không thu hồi giấy phép khai thác cát

Kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng cơ bản; công tác cấp giấy phép khai thác cát trên địa bàn tỉnh An Giang giai đoạn 2015-2020 được Thanh tra Chính phủ công khai chiều 20/7.

Thanh tra yêu cầu tỉnh An Giang thu hồi các giấy phép khai thác cát đã cấp mới sau ngày 1/7/2011 và các giấy phép được cấp từ trước ngày 1/7/2011 nhưng được gia hạn sau mốc thời gian này còn hiệu lực hoạt động (ngoại trừ các giấy phép được cấp thông qua đấu giá) mà không chỉ định cung cấp phục vụ cho các công trình theo Điều 22 Nghị định 158/2016 của Chính phủ.

"Trong thời hạn 30 ngày kể từ khi công bố kết luận thanh tra, nếu chưa hoàn thành việc thu hồi, điều chỉnh đối với các giấy phép khai thác cát đã cấp và gia hạn còn hiệu lực hoạt động như trên thì Thanh tra Chính phủ sẽ chuyển thông tin để Cơ quan Cảnh sát điều tra của Bộ Công an xem xét, xử lý theo thẩm quyền và quy định của pháp luật", kết luận thanh tra nêu rõ.

Nhiều vi phạm trong quản lý khai thác cát

Kết luận thanh tra cho thấy, giai đoạn từ 1/7/2011 đến 31/12/2020, UBND tỉnh An Giang cấp 4 giấy phép thăm dò khoáng sản cát sông tại khu vực không đấu giá nhưng không thực hiện thủ tục lựa chọn tổ chức, cá nhân thăm dò khoáng sản.

Từ sau ngày 1/7/2011, UBND tỉnh An Giang thực hiện gia hạn đối với 15 giấy phép khai thác cát cấp trước ngày 1/7/2011 không đúng quy định Luật Khoáng sản.

Cấp 7 giấy phép khai thác cát thuộc khu vực khoanh định không đấu giá nhưng không xác định phục vụ riêng cho các công trình xây dựng sử dụng ngân sách nhà nước, công trình khắc phục thiên tai, địch họa, công trình hạ tầng giao thông phúc lợi xã hội.

An Giang không thu tiền cấp quyền khai thác cát đối với 2 trường hợp gia hạn khai thác cát, không đúng các quy định của Chính phủ với tổng số tiền cần thu nộp ngân sách trên 2,6 tỷ đồng.

Cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương này không thực hiện kiểm kê trữ lượng cát tại các mỏ cát lòng sông đã cấp phép, không có biện pháp đảm bảo giám sát chặt chẽ khối lượng cát khai thác thực tế hàng năm tại các mỏ được cấp phép.

Cục Thuế và Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang không phối hợp thực hiện đối chiếu khối lượng khai thác của tổ chức được cấp phép giai đoạn 2015-2020 là không đúng quy định của Bộ Tài chính. Có trường hợp doanh nghiệp khai thác cát kê khai nộp thuế với cơ quan thuế không đúng khối lượng cát thực tế đã báo cáo với Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang.

Thanh tra Chính phủ phát hiện có đơn vị được cấp phép khai thác cát thuộc Dự án chỉnh trị dòng chảy nhằm hạn chế sạt lở bờ sông Hậu, bảo vệ đô thị thành phố Long Xuyên thích ứng với biến đổi khí hậu, khai thác chậm tiến độ, công suất đạt thấp so với giấy phép xác định.

Trong đó có một tổ chức được cấp phép khai thác với diện tích nhỏ hơn nhiều so với diện tích được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt tại dự án, không đảm bảo thực hiện tốt mục tiêu của dự án nhưng cơ quan quản lý không có biện pháp kiểm tra, đôn đốc hoặc xử lý.

Đến thời điểm thanh tra (tháng 6/2022), Hợp tác xã khai thác cát Chợ Mới còn nợ thuế tài nguyên và chi phí bảo vệ môi trường với số tiền trên 981 triệu đồng nhưng Cục Thuế tỉnh An Giang chưa có biện pháp xử lý cương quyết.

"Trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh An Giang"

Kết luận vừa ban hành đánh giá, những hạn chế, vi phạm trên ở An Giang có nguyên nhân khách quan do quy định của pháp luật thay đổi qua từng giai đoạn, hoạt động khai thác cát lòng sông khó quản lý, giám sát; nhu cầu cung cấp cát làm vật liệu xây dựng, san lấp ở địa phương và các tỉnh phía Nam.

Tuy nhiên, thanh tra đánh giá nguyên nhân chủ yếu do hiểu và áp dụng pháp luật trong một số trường hợp chưa đầy đủ, chính xác. Công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác cát còn có mặt yếu kém.

"Trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, Phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực tài nguyên khoáng sản, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang giai đoạn 2011-2020 và các tổ chức, cá nhân có liên quan", kết luận nêu "địa chỉ" chịu trách nhiệm.

Thanh tra Chính phủ đề nghị tỉnh An Giang phải kiểm kê, giám sát chặt chẽ trữ lượng cát và khối lượng cát khai thác thực tế của các tổ chức, cá nhân được cấp phép khai thác cát trên địa bàn, làm cơ sở đối chiếu xác định khối lượng cát khai thác thực tế phải kê khai nộp thuế, phí.

Đồng thời xác định và thu bổ sung tiền cấp quyền khai thác cát và các khoản thuế, phí đối với 102.822m3 cát chưa kê khai nộp thuế của Công ty TNHH xây dựng, thương mại, dịch vụ Hải Toàn theo đúng quy định.