Người dân làng Tà Lài ra ruộng ngủ lại để đuổi voi

Người dân ngủ lại tại ruộng canh voi

Chiều 8/12, một cá thể voi rừng ở khu vực rừng Nam Cát Tiên (thuộc quản lý của Vườn quốc gia Cát Tiên) đã đến khu vực chưa làm hàng rào điện (thuộc địa bàn xã Tà Lài, huyện Tân Phú, Đồng Nai) để ra bên ngoài vườn, rẫy của người dân tìm kiếm thức ăn. Cá thể voi này rất hung dữ và rượt đuổi người dân.

Voi sau khi quật đổ 1 trụ hàng rào điện (cách khu vực chưa làm hàng rào điện khoảng 2km) đã trở lại trong rừng.

Hơn một tháng nay, voi ở rừng Nam Cát Tiên liên tục về làng Tà Lài, tại ấp 4, xã Tà Lài, huyện Tân Phú, Đồng Nai. Người dân đồng bào Châu Mạ tại làng Tà Lài phải mang võng, chăn mền, đèn pin, đuốc… ra ngủ tại cánh đồng ruộng lúa Láng Dầu, cạnh rừng Nam Cát Tiên để đuổi voi. 

Từ khu dân cư làng Tà Lài, đi men theo con đường rừng đất đỏ khoảng 2km sẽ đến khu ruộng lúa Láng Dầu hơn 200ha. Đây là cánh đồng giáp bìa rừng Nam Cát Tiên, nơi hơn một tháng nay nhiều con voi thường xuyên về phá lúa, nương rẫy của bà con.

Thời điểm này người dân Châu Mạ đang vào mùa thu hoạch nên không ai muốn công sức chăm bón hơn 4 tháng qua bị voi phá.

Ka Tuấn (39 tuổi, người dân ấp 4, xã Tà Lài) - người trực tiếp vào khu ruộng voi thường xuyên xuất hiện - nói: "Hơn 1 tháng nay khi lúa bắt đầu trổ đòng, "ông bồ" (cách gọi con voi của người Châu Mạ) thường xuyên về phá lúa, phá nương rẫy. Cứ cuối giờ chiều lại có 2 "ông bồ" ra bìa rừng ở phía cánh đồng lúa. Đêm xuống, "ông bồ" đi sâu vào khu ruộng lúa".

Anh Tuấn chia sẻ thêm, không những ăn lúa, "ông bồ" còn dẫm đạp, phá lúa của bà con. Nhiều gia đình có ruộng cạnh rừng phải mang đồ ra canh suốt đêm vì lúa gần đến thời điểm thu hoạch.

Cũng theo Ka Tuấn, cách vài ngày, trong làng tập hợp khoảng 20 thanh niên, đàn ông khỏe mạnh cùng đèn pin, chiêng gõ, đuốc đi đuổi "ông bồ". Trước đây "ông bồ" lâu lâu mới về làng nhưng thời gian gần đây về liên tục, phá cây cối, ruộng lúa nên bà con ai cũng lo lắng.

Nhiều gia đình sợ bị phá đã tranh thủ gặt lúa sớm. Có hôm bà con tranh thủ giăng đèn, gặt lúa trong đêm. 

Xây hàng rào điện để ngăn voi

Ông Đặng Sơn Lâm, Phó chủ tịch UBND xã Tà Lài, cho biết nhiều tháng nay voi ở rừng Nam Cát Tiên thường xuyên về khu ruộng lúa của bà con Châu Mạ ở ấp 4, xã Tà Lài. UBND xã nhiều lần phối hợp với bà con tổ chức đuổi voi vào ban đêm.

UBND xã đang thống kê, đền bù đất để làm hàng rào điện để ngăn voi về làng. Kế hoạch xây hàng rào điện sẽ giúp voi không còn về phá rẫy, ruộng lúa của bà con.

"Thời gian qua, địa phương đã báo cáo với Ban quản lý Vườn quốc gia Cát Tiên, Chi cục kiểm lâm tỉnh Đồng Nai, UBND huyện Tân Phú về thực trạng voi thường xuyên về làng. Địa phương cũng khuyến cáo người dân có hình thức xua đuổi voi hợp lý, tránh nguy hiểm khi voi quay lại tấn công người dân.

Theo Chi cục Kiểm lâm Đồng Nai, thực hiện kế hoạch hành động khẩn cấp bảo tồn voi, từ năm 2017, Đồng Nai đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có dự án xây dựng tuyến hàng rào điện dài 50km dọc theo bìa rừng (từ xã Mã Đà và Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu đến một phần của xã Thanh Sơn, huyện Định Quán).

Hơn 6 năm đưa vào vận hành, hàng rào điện đã phát huy tác dụng tích cực, ngăn chặn không cho voi ra khu dân cư và bảo vệ được nhiều diện tích cây trồng, hoa màu của người dân.

Cuối năm 2021, Chi cục Kiểm lâm Đồng Nai được giao tiếp tục xây dựng hàng rào điện, khu vực từ xã Thanh Sơn (huyện Định Quán) đến xã Tà Lài với chiều dài hơn 25km. Đoạn hàng rào điện tại khu vực xã Thanh Sơn đã hoàn thành và đưa vào sử dụng khoảng giữa năm 2023.

Tuy nhiên, khu vực tại khu vực xã Tà Lài vẫn chưa triển khai thực hiện xong do vướng giải phóng mặt bằng. Đến nay, hàng rào điện tử chưa được hoàn thiện khép kín khu rừng, nên voi thường tìm cách đi qua điểm còn trống hàng rào điện tử để vào khu dân cư phá hoa màu, tài sản của dân trong thời gian qua.