Lũ cát chưa từng có “đổ bộ” vùi lấp thôn xóm

Cơn lũ cát chưa từng xảy ra.

Cụ Biện Thị Sáng (95 tuổi) kể lại: “Tối đó đang nằm ngủ bất ngờ tỉnh dậy thì thấy cát ùn ùn kéo về, cả xóm gọi nhau dậy làm be chắn cát. Tôi đã nhờ mấy anh thanh niên làm bờ ngăn cát những vẫn sợ, buổi tối không dám ngủ ở nhà phải qua nhà thằng cháu ở”.

Chiều 12/11, PV Dân trí có mặt tại thôn Xóm Cát, vẫn thấy từng đợt nước tiếp tục cuồn cuộn chảy về, kéo theo hàng ngàn m3 cát vùi lấp đường sá, nhà cửa, vườn tược của các hộ dân.

Tuyến đường bê tông liên thôn từ trung tâm xã về thôn Xóm Cát cát ngập dày hơn 1m khiến việc đi lại của bà con vô cùng khó khăn. Các tuyến đường hẻm, xóm cũng ngập ngụa trong cát. Chợ trung tâm của thôn bị cát tuồn về phủ gần nửa các lều quán. Một số giếng trong thôn cao hơn 1m cũng bị cát phủ gần kín miệng.

Nghiêm trọng hơn, cát ùa về nhiều và mạnh khiến cho các ngôi nhà trong thôn có nguy cơ sập bất cứ lúc nào. Hiện tại, đã có một số tường bao, cổng nhà bị cát làm nứt gãy, nghiêng đổ.

Ngôi nhà vách đất của bà Trần Thị Bốn (60 tuổi) yếu ớt chống chọi với từng đợt cát hung hãn kéo về. Nếu không nhờ hàng rào của ngồi nhà bên cạnh có lẽ nhà của bà đã bị “xóa sổ”. Bà Bốn nói: “Nước ngấm trong lòng đất nhiều ngày nên mầm cột mục lắm rồi, đã thế cát cứ cuốn về thế này thì không biết nhà tôi sập khi nào đây. Đồ đạc trong nhà thì chuyển đi hết rồi, người ở lại thì không dám ngủ, cứ nơp nớp lo”.

Cát cũng làm hư hại nhiều hoa màu, đất sản xuất của người dân Xóm Cát. Ông Trần Nhi (55 tuổi) có 3 sào ruộng đã bị cát bồi đắp hoàn toàn. “Vụ này coi như mất trắng, mà không biết vụ sau có làm được không nữa, cát lấp cả mét thế này thì biết khi nào mới xúc cho hết”, ông Nhi ngậm ngùi nói.

Trưởng thôn Xóm Cát, ông Nguyễn Kim Tâm, cho biết: Thôn Xóm Cát hiện có 210 hộ dân thì có đến 190 hộ bị lũ cát đe dọa, trong đó có ba hộ bị hư hỏng nặng. Sân, vườn của khoảng 80 hộ dân cũng đã bị cát vùi lấp hơn 9.000m3; hơn 60 ngôi mộ ở đây cũng đã bị cát san bằng. Cát cũng bồi lấp hơn 13 ha đất lúa, 14 ha vườn lâm nghiệp và 2,8 km giao thông.

Theo ông Ngô Văn Yêm, Phó Chủ tịch UBND xã An Hải: Lũ cát xảy ra quá bất ngờ nên BCH phòng chống lụt bão xã không lường trước được. Hiện xã đã huy động giúp người dân 1000 bao cát để làm đê bao chắn cát, đồng thời cử lực lượng nạo vét đường sá, sân vườn giúp dân.

Một số người cao tuổi, sống lâu đời ở thôn Xóm Cát cho biết đây là lần đầu tiên họ thấy  hiện tượng lũ cát, nguyên nhân có thể do lượng mưa lớn kéo dài nhiều ngày, ngấm sâu vào cát khiến vỡ mạch nông trong các tầng cát…

Lũ cát xảy ra trong những ngày qua tại thôn Xóm Cát (An Hải, Tuy An, Phú Yên)

Tuyến đường, ngõ xóm cát ngập dày hơn 1m khiến việc đi lại của bà con vô cùng khó khăn

Chợ trung tâm của thôn bị cát tuồn về lấp gần nửa các lều quán

Ruộng vườn thành sa mạc cát

Ngay đêm xảy ra lũ cát và những ngày sau, người dân phải chặt cành, cây, dùng bao cát làm be bờ ngăn cát chảy vào nhà

Để đối phó với lũ cát, bà Trần Thị Bốn phải dùng gạch, bao cát, gỗ… chắn quanh nhà bếp

Nền nhà cụ Biện Thị Sáng ở thôn Xóm Cát (An Hải, Tuy An, Phú Yên) bị sụt lún do mưa lũ những ngày qua làm rỗng móng nhà.

Giếng nước này cao hơn 1m đã bị cát lấp gần kín miệng. 

Nguyên Kha