Lao động nữ - Đối tượng chịu nhiều thiệt thòi

Kết quả trên thuộc một khảo sát do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (TLĐLĐ) thực hiện trong năm 2012. Theo đó, khoảng cách thu nhập giữa nam và nữ ngày càng tăng ở Việt Nam, trong khi tỷ lệ phụ nữ tham gia lực lượng lao động trong nước ở mức cao so với thế giới.

 

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), tại Việt Nam, khoảng 72% phụ nữ tham gia lực lượng lao động và tỷ lệ này cao hơn phần lớn các nước khác trên toàn cầu. Tuy nhiên, Việt Nam lại là một trong số ít quốc gia có khoảng cách lương về giới ngày càng tăng, ngược với xu hướng giảm ở phần lớn các nước khác trong giai đoạn 2008-2011 so với giai đoạn 1999-2007.

 

Cụ thể, theo số liệu năm 2011 của Tổng cục Thống kê, thu nhập của phụ nữ thấp hơn nam giới 13%. Khảo sát lương công nhân trong các doanh nghiệp cho thấy lương của nữ công nhân chỉ bằng 70-80% các đồng nghiệp nam.

 

“Khoảng cách ngày càng tăng cho thấy một chiều hướng đáng lo ngại” - ông Tim De Meyer, chuyên gia cao cấp của ILO khu vực châu Á - Thái Bình Dương về Tiêu chuẩn Lao động Quốc tế, nhận xét.

 

Báo cáo Điều tra Lao động xuất bản năm 2012 cũng cho thấy, thu nhập bình quân hàng tháng của phụ nữ thấp hơn nam giới ở tất cả các khu vực kinh tế - nhà nước, ngoài nhà nước và đầu tư nước ngoài. Ngay cả trong các ngành nghề chủ yếu tuyển dụng phụ nữ như y tế, công việc xã hội và bán hàng, phụ nữ vẫn chịu mức lương thấp hơn các đồng nghiệp nam.

Trong khi đó, khảo sát của TLĐLĐ cho thấy phụ nữ thường chỉ làm những công việc thông thường trong khi các vị trí quản lý thường do nam giới đảm trách. Phó Chủ tịch TLĐLĐ Nguyễn Thị Thu Hồng cho rằng, hiện nữ lao động thường có ít cơ hội được đào tạo cơ bản cũng như được đào tạo lại, nâng cao tay nghề trong quá trình làm việc so với các đồng nghiệp nam. Đối với chị em có gia đình, thiệt thòi sẽ còn hơn nữa. Những yếu tố về cơ cấu ngành nghề cũng góp phần làm gia tăng khoảng cách về lương theo giới ở Việt Nam trong giai đoạn kinh tế toàn cầu đi xuống, bởi phụ nữ chiếm số đông trong các ngành sản xuất cho xuất khẩu bị ảnh hưởng nhiều bởi cuộc khủng hoảng.

Ông De Meyer khuyến nghị Việt Nam cần phải thực hiện điều khoản “trả lương bình đẳng cho các công việc có giá trị ngang nhau” quy định trong Bộ Luật Lao động. Chỉ khi so sánh  thu nhập giữa phụ nữ và nam giới khi họ làm những công việc như nhau, chúng ta mới có thể thấy rõ rằng phụ nữ phải chịu mức thu nhập thấp hơn chỉ bởi giới tính. Phó Chủ tịch Hồng cũng cho rằng, việc thực thi pháp luật nói chung là một vấn đề khác trong việc cấm phân biệt đối xử theo giới đã được quy định trong pháp luật lao động quốc gia. “Khoảng cách thu nhập về giới không thể giải quyết trong một sớm một chiều. Đó là một quá trình đòi hỏi những nỗ lực của không chỉ từ phía doanh nghiệp, các tổ chức công đoàn mà cả bản thân lao động nữ” - bà Hồng nói.

Bà Nguyễn Kim Lan, điều phối viên quốc gia về bình đẳng giới của ILO Việt Nam cho rằng, phụ nữ cần có nhiều hơn cơ hội được tiếp cận với giáo dục, đào tạo kỹ năng, cơ hội việc làm, thăng tiến mà không phải chịu những định kiến về giới và phân biệt đối xử.