Làm rõ nghi án “bảo kê” cho quặng tặc hoành hành

Trước tình trạng có nhiều đối tượng lợi dụng tài nguyên khoáng sản dồi dào tại vùng giáp ranh giữa tỉnh Tuyên Quang và Thái Nguyên, nhất là khoáng sản thiếc để khai thác trái phép, gây bức xúc trong dư luận, tỉnh Tuyên Quang vừa thành lập đoàn thanh tra liên ngành đi kiểm tra, thu giữ các phương tiện phục vụ cho việc “ăn cắp” tài nguyên trên địa bàn.

Theo tìm hiểu của PV Dân trí, thời gian gần đây, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn xã Hợp Thành vẫn ngang nhiên tồn tại. Thời điểm chúng tôi có mặt, những nhân công khai thác mỏ đang thản nhiên làm việc, tiếng máy nổ khai thác nổ ầm ĩ như một công trường lớn.

Tại tụ điểm khai thác trái phép trong khu vực thôn Đồng Đài, xã Hợp Thành (Sơn Dương, Tuyên Quang), không khó để ghi nhận cảnh “quặng tặc” hoạt động nhộn nhịp và công khai. Người đẩy xe bò, người xúc đất đá nghiền đãi quặng, những tiếng máy nổ inh tai nhức óc, nước thải ồ ạt đổ ra môi trường; những mẩu dây cháy chậm còn sót lại cùng những can hóa chất vứt lăn lóc tại hiện trường.

Những phu quặng cho biết, họ chỉ là người đang làm thuê cho các ông chủ, còn chủ ở đâu thì không biết. Công việc hàng ngày là vào hang khoan, đục, nổ mìn phá đá, nghiền đãi. Trong khu vực này, tính ra có tới hàng trăm hang hố được đào bới moi móc để khai thác quặng.

Theo những người dân tại đây, khu vực khai thác mỏ quặng thiếc này hình thành từ khoảng chục năm trước. Lúc cao điểm có tới hàng ngàn người từ các tỉnh khác đổ về đây khai thác.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Lương Đình Khải, Chủ tịch UBND xã Hợp Thành (Sơn Dương, Tuyên Quang) cho biết, từ đầu năm 2014, chính quyền địa phương đã thường xuyên tổ chức kiểm tra và truy quét nạn “quặng tặc” trên địa bàn. Báo cáo của UBND xã Hợp Thành cũng cho thấy cơ quan chức năng đã vào cuộc kiểm tra, phát hiện và thu giữ nhiều phương tiện phục vụ việc khai thác khoáng sản trái phép. Tuy nhiên, vừa qua, lợi dụng hộ dân Trần Văn Bảy trồng rừng và làm một con đường vào khu vực mỏ, các đối tượng đã vận chuyển thêm máy móc lên hoạt động. Hơn nữa, khu vực này trước đây được Xí nghiệp Mỏ thiếc Sơn Dương khai thác, do đó nhiều đối tượng lợi dụng những hang cổ đào bới từ trước để ẩn náu, khai thác, gây khó khăn trong công tác tuần tra, giải tỏa.

Theo ông Khải, thời gian gần đây, do ông bận đi học vào 2 ngày cuối tuần nên việc kiểm tra giám sát đối với cán bộ trong xã có phần hạn chế. Chính điều này đã để xảy ra việc khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn.

“Để xác định được các đối tượng khai thác trái phép rất khó khăn vì những người này từ nhiều địa phương khác đến. Khi cơ quan chức năng đến nơi truy quét thì họ đã kịp bỏ đi hết.” ông Khải cho biết.

Ông Lê Hồng Quang, Chủ tịch UBND huyện Sơn Dương thừa nhận nạn khai thác khoáng sản trái phép tại xã Hợp Thành đã diễn ra từ nhiều năm nay. Năm nào cơ quan chức năng cũng tổ chức truy quét nhưng chưa triệt để, điều đó cho thấy công tác ngăn chặn của UBND xã Hợp Thành thiếu sâu sát.

Về việc để xảy ra tình trạng trên, Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang đã giao cho Công an tỉnh vào cuộc điều tra. Theo đó, sẽ làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể trong vụ việc, xem xét có sự “bảo kê” cho quặng tặc hoành hành hay không.

Theo ông Quang, huyện Sơn Dương cũng đã có văn bản chỉ đạo các phòng, ban liên quan, chính quyền xã làm kiểm điểm, xác định trách nhiệm của cá nhân, tập thể để xảy ra khai thác trái phép trên địa bàn. Trong việc này có trách nhiệm của lực lượng công an, kiểm lâm, cán bộ phòng tài nguyên môi trường và chính quyền xã là chủ yếu. Công an huyện cũng phải kiểm điểm những người phụ trách địa bàn.

“Trách nhiệm và xử lý những cá nhân, tập thể trong việc để "quặng tặc" hoành hành thời gian dài còn phải chờ kết quả điều tra, do các đối tượng khai thác trái phép đã bỏ trốn nên giờ khó xác định. Vụ việc này, cơ quan Công an nhận định không đơn giản chỉ một người bao che bởi nạn khai thác khoáng sản trái phép được cả xã biết. Nếu phát hiện cán bộ xã nhận tiền “bảo kê”, sẽ phải xử lý trách nhiệm hình sự.” ông Quang cho biết.

Hiện Chính quyền địa phương cũng đã thu hồi quyền sử dụng đất rừng của ông Trần Văn Bảy vì đã sử dụng không đúng mục đích, để các đối tượng lợi dụng khai thác quặng.

Q. Đô