Khó thu hồi tài sản tham nhũng do đã được chuyển hóa tinh vi

Ngày 17/12, Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân đã có báo cáo gửi Ban Nội chính Trung ương, Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và các bộ ngành liên quan về kết quả 2 năm thực hiện Nghị quyết số 82/NQ-CP về phòng, chống tham nhũng (thời kỳ từ 6/12/2012 đến ngày 31/10/2014).

Chưa minh bạch về tài sản và thu nhập

Theo UBND TP, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phòng, chống tham nhũng vẫn còn nhiều hạn chế như: một số thủ tục hành chính còn gây mất thời gian cho người dân và doanh nghiệp; một số bộ phận công chức vẫn còn thái độ vô cảm, đùn đẩy trách nhiệm, nhũng nhiễu đối với người dân.

Nguyên nhân của những hạn chế này, UBND TP cho rằng công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn sơ hở, lỏng lẻo; thủ tục hành chính còn rườm rà, phức tạp. Cán bộ, công chức còn thái độ cáu gắt, nhũng nhiễu với cá nhân, tổ chức khi đển giải quyết công việc tại cơ quan, đơn vị; chưa đảm bảo giờ công.

Giải pháp xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi phát hiện ra hành vi tham nhũng trong cơ quan, tổ chức có hiệu quả chưa cao. Thực tế việc xác định trách nhiệm của người đứng đầu còn nhiều khó khăn vì chưa xác định được trách nhiệm của người đứng đầu đến đâu, trách nhiệm liên đới, trách nhiệm trực tiếp, nhiệm vụ quản lý, kiểm tra…

Việc thực hiện quy định về minh bạch tài sản và thu nhập vẫn chưa đạt hiệu quả cao, theo UBND TP, nguyên nhân là chưa kiểm tra, xác minh giữa tài sản kê khai và tài sản thực tế cũng như nguồn gốc tài sản của người kê khai.

Việc đưa ra xét xử kịp thời các tội danh tham nhũng đã góp phần răn đe, giáo dục và ngăn ngừa hành vi tham nhũng. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan như: xem xét tội danh, định tội danh, điều tra, bổ sung… nên việc cung cấp thông tin về các vụ xét xử vẫn còn hạn chế.

Việc cán bộ, công chức, viên chức tặng quà và nộp lại quà tặng thì giải pháp thực hiện chưa cao vì thực chất việc tặng quà để được việc, nhận quà biết có tính chất hối lộ vẫn còn ngấm ngầm diễn ra, rất khó phát hiện, khó định giá quà tặng nào là vi phạm, do đó không thể giám sát được ai nhận quà sai quy định mà không nộp lại để xử lý.

Tài sản tham nhũng được tẩu tán ra nước ngoài

Theo UBND TP, việc thu hồi, xử lý tài sản sai phạm phát hiện qua xử lý các vụ tham nhũng vẫn đạt tỷ lệ thấp do không phát hiện, truy tìm được tài sản đã được các đối tượng chuyển hóa tinh vi dưới nhiều hình thức khác nhau, trong đó có việc chuyển ra nước ngoài.

Quá trình phát hiện, điều tra, xử lý một vụ việc tham những diễn ra trong thời gian tương đối dài, bị cắt khúc qua nhiều cơ quan quản lý khác nhau, trong khi đó các cơ quan có thẩm quyền thường chưa kịp thời áp dụng các biện pháp nghiệp vụ (kê biên tài sản người phạm tội), dẫn đến tình trạng người phạm tội tẩu tán hết tài sản.

Việc chứng minh, truy tìm, thu giữ, quản lý tài sản do phạm tội tham nhũng mà có, được cho là một trong những khó khăn nhất hiện nay xuất phát từ văn hóa sử dụng tiền mặt. Chính sách pháp luật trong những năm qua cũng chưa thực sự đảm bảo ổn định cần thiết dẫn đến nhiều tài sản không chứng minh được nguồn gốc.

Bên cạnh đó, một số vụ việc không thể xử lý tội phạm tham nhũng mà chỉ có thể xử lý tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, hoặc tội phạm khác. Do vậy, việc thu hồi tài sản tham nhũng không thể thực hiện được.

Quốc Anh