Hủy án sơ thẩm, dân Hải Phòng ăn mừng

Khác với các phiên xử trước, chiều 10/10, người dân đã không thể đứng trước cổng toà án để nghe tường thuật trực tiếp diễn biến phiên toà. Ngay từ 13 giờ chiều, các lực lượng bảo vệ phiên toà đã áp dụng biện pháp cấm đường quanh khu vực cổng TAND TP Hải Phòng nhằm tránh gây ùn tắc và gây mất trật tự cho phiên toà.

Dù không thể vào gần cổng Toà án nhưng hàng trăm người dân vẫn đứng ngồi trong khu vực Vườn hoa Nguyễn Du và tại các tuyến đường lân cận để “nghe ngóng” tin tức lọt ra từ những người may mắn được vào phía trong.

Đúng 14h05, Hội đồng xét xử chính thức tuyên án: Huỷ toàn bộ bản án hình sự sơ thẩm ngày 28/8 của TAND TP Hải Phòng để tiến hành điều tra, truy tố và xét xử lại theo trình tự sơ thẩm.

Chủ tọa phiên tòa tuyên hủy án sơ thẩm.

Lý lẽ mà HĐXX đưa ra khi tuyên hủy án sơ thẩm là: Nhận thấy còn nhiều thiếu sót trong điều tra và truy tố. Hành vi của các bị cáo có liên quan đến nhiều đối tượng từ cấp lãnh đạo phường, thị xã và các cơ quan chuyên môn của UBND TP, trong đó trọng yếu là Sở TNMT. Tòa án cấp sơ thẩm kiến nghị xem xét lại quyết định miễn trách nhiệm hình sự đối với ông Chu Minh Tuấn thể hiện ý thức pháp luật và trách nhiệm của cơ quan tiến hành xét xử.

Tuy nhiên, HĐXX cũng nhận thấy, ngoài ông Chu Minh Tuấn là cá nhân có trách nhiệm cao nhất, cần xem xét đến việc liên đới trách nhiệm của các nhân viên dưới quyền, tham gia trực tiếp vào quá trình xét duyệt. Trong đó có ông Nguyễn Văn Phong nguyên là Trưởng phòng quản lý đất đai. Qua các tài liệu cho thấy, Nguyễn Văn Phong chịu trách nhiệm trực tiếp việc thẩm tra thẩm định các đối tượng để đề nghị hồ sơ xin cấp đất, tuy nhiên Phong đã thực hiện một cách qua loa chiếu lệ rồi soạn thảo tờ trình cho ông Tuấn chỉnh sửa bổ sung ký duyệt đề nghị UBND thành phố cấp phép.

Ngoài ra, việc sai pham trên có liên quan đến trách nhiệm của tập thể Ban Thường vụ Thị uỷ Đồ Sơn cùng một số cán bộ lãnh đạo tại các phường Vạn Sơn và Vạn Hương. Do đó cần phải điều tra truy tìm căn nguyên của mọi sai phạm, xác định tính chất mức độ vai trò, từ đó có chế tài xử lý phù hợp, đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh, đúng đường lối chính sách và pháp luật.

Về thiệt hại vật chất, việc xác định thiệt hại về phía nhà nước và nhân dân, việc thu và thanh toán tiền sử dụng đất, kết quả thực hiện sai việc thu hồi đất, của UBND thành phố, việc mua đi bán lại của một số hộ được cấp đất ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện đường 353, gây nên thiệt hại rất lớn. Những vấn đề tồn tại và phát sinh trên đây cũng chưa được xác minh điều tra đầy đủ nên việc xác định được thiệt hại chưa đực lam rõ một cách tổng thể.

Việc điều tra và truy tố khách quan, toàn diện, đầy đủ là điều kiện cần thiết đồng thời có ý nghĩa pháp lý quan trọng để phân định đúng đắn vai trò, mức độ, trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo, đảm bảo việc xét xử nghiêm minh, đúng pháp luật, tránh bỏ lọt tội phạm và hành vi phạm tội.

Theo quan sát của chúng tôi, sau khi Toà tuyên án, các bị cáo và đặc biệt là cá nhân ông Chu Minh Tuấn vẫn tỏ ra khá bình tĩnh, thậm chí sẵn sàng mỉm cười với phóng viên khi có người tiến tới hỏi thăm. Tuy nhiên, chúng tôi đã tìm mọi cách tiếp cận với các bị cáo cũng như những cá nhân có liên quan như ông Chu Minh Tuấn, Nguyễn Văn Phong… nhưng những cá nhân này đã từ chối trả lời báo chí. Ông Chu Minh Tuấn nói rằng: “Tôi sẽ chỉ nói những gì cần nói trước phiên toà, trước đông đảo người dân chứ không nói với báo chí”.

Sau khi phiên toà kết thúc, hàng trăm người dân thành phố đã đứng trước cổng toà án tung hô những người từ lâu họ mong được gặp mặt. Đó là ông Đinh Đình Phú, nhà báo Nguyễn Thị Hải… những người góp những viên gạch đầu tiên đưa vụ án tham nhũng điển hình của năm 2005 ra trước ánh sáng công lý.

Ông Đinh Đình Phú: Đã lâu lắm rồi mới lại được thấy một phiên toà công minh như thế   Cảm xúc của ông sau phiên toàn hôm nay?   Đã lâu lắm rồi nhân dân thành phố Hải Phòng mới thấy được một phiên toà thật sự do dân và vì dân. Bản nghị của VKSND TC và bản án của TANDTC đã tỏ rõ được sự nghiêm minh của luật pháp cũng như của Đảng và Nhà nước với tội phạm tham nhũng. Nhân dân chúng tôi rất mừng!   Người dân Hải Phòng không kìm nổi niềm vui sướng khi nghe tòa tuyên hủy án sơ thẩm.    Vậy ông còn điều gì băn khoăn sau phiên toà phúc thẩm này?   Riêng tôi còn thấy băn khoăn một điều, đó những diễn tiến sau phiên toà này, hay cũng có thể gọi là “hậu Đồ Sơn”. Tôi thấy còn 4 tồn tại lớn: Thứ nhất, với những người dân chấp hành luật phải di dời giải toả do dự án đường 353 nay vẫn phải ở trong những túp lều ven đường, ai là người chịu tội vì chuyện này? Rõ ràng quyền lợi hợp pháp của nhân dân chưa được đảm bảo, giải quyết một cách triệt để. Phải giải quyết cho dân chứ, biết chờ đến bao giờ.   Thứ hai, đất đai chia chác cho những người có chức có uyền, bảo giải quyết hậu quả vẫn chỉ là trên giấy mà thực tế là chưa được thu hồi.   Thứ ba, là sự kiên quyết, nghiêm minh của cơ quan điều tra trong thời gian tới nhằm làm rõ những sai phạm tại Đồ Sơn. Thứ tư, bộ máy chính quyền, tổ chức Đảng tại Đồ Sơn vẫn chưa thực sự trong sạch.   Đặc biệt, tôi cũng như đông đảo bà con ở đây mong muốn  các cơ quan điều tra làm rõ Quyết định 807 của UBND TP Hải Phòng ngày 2/4/2004, đấy là danh sách quan trọng có tên những người có chức quyền nằm trong danh sách được cấp đất. Thực tế quyết định này đã triển khai được 12 ngày rồi, đến 12/4/2004 tôi kiến nghị thì họ tạm dừng.   Đến ngày 5/5 mới có quyết định huỷ và hôm nay, tại toà thì điều này càng được làm rõ: các quyết định 60, 57 của Thị uỷ Đồ Sơn thì chưa có quyết định huỷ các quyết định này nên trên thực tế nó vẫn tồn tại. Thời gian tới cơ quan điều tra phải nghiêm túc làm rõ những nghi vấn trên, tránh bỏ lọt tội phạm.   Ông Trần Vũ Hải - trú tại đường Lê Lợi, quận Ngô Quyền: Tôi sẽ ăn mừng!   Chúng tôi rất mừng. Tôi thấy kết quả phiên toà này như là Nghị quyết TW 6, như Khoán 10 vậy. Chúng tôi đã mong chờ kết quả này quá lâu, niềm tin đã có lúc không thể vực dậy do những sai lầm ngớ ngẩn trong phiên toà sơ thẩm.   Hôm nay cả gia đình tôi sẽ ăn mừng cho thắng lợi này của công lý. Bạn chờ xem, người dân của cả thành phố này sẽ ăn mừng cho thắng lợi này, không riêng gì tôi đâu.

Phạm Phúc Hưng