Hé lộ "nghi phạm" mới gây cháy xe hàng loạt

(Dân trí) - “Hơn 70% xe ô tô bị cháy chạy bằng diezen. Nhiên liệu lưu huỳnh trong dầu ảnh hưởng đến sự nóng máy, hỏng bầu lọc… có thể gây cháy. Vấn đề kiểm soát chất lượng xăng và nghi ngờ về xăng pha methanol vẫn đang được tiếp tục làm rõ”.

Đó là ý kiến của ông Trần Minh Dũng, Chánh Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ, khi trao đổi với PV Dân trí về kết quả đợt thanh, kiểm tra các vi phạm về khí dầu mỏ hóa lỏng và xăng dầu trên toàn quốc, vừa được công bố mới đây.

Báo cáo về đợt thanh, kiểm tra các vi phạm về khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) và xăng dầu trên toàn quốc cho thấy, chủ yếu là gian lận về đo lường. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vấn đề chất lượng xăng dầu cũng đang được người dân rất quan tâm. Đặc biệt qua các vụ cháy nổ xe liên tiếp xảy ra. Xin ông cho biết rõ hơn về kết quả thanh tra chất lượng xăng, dầu?

Năm nay vấn đề chất lượng xăng dầu được đặc biệt quan tâm. Nếu như năm 2008, việc lấy mẫu kiểm tra chất lượng chỉ có 100 mẫu trên toàn quốc thì vừa qua chúng tôi thu được 8.836 mẫu, tổ chức thử nghiệm gần 1.330 mẫu để kiểm định chất lượng. Kết quả cho thấy xăng và nhiên liệu diezen đều có vi phạm, về xăng chủ yếu là chỉ số octan…

Tuy nhiên, sau báo cáo tổng hợp về các vụ cháy ô tô thì cho thấy, hơn 70% xe cháy là xe chạy bằng diezen chứ không phải nhiên liệu xăng. Do đó, chúng tôi đã tăng cường kiểm soát nhiên liệu diezen, đặc biệt là nguyên liệu lưu huỳnh, bởi nó ảnh hưởng đến sự nóng máy, hỏng bầu lọc… dẫn tới việc rò rỉ xăng dầu, máy nóng, có thể bốc cháy. Dù vậy tôi vẫn lưu ý rằng chất lượng xăng, dầu có thể là chỉ một trong những nguyên nhân. Như thế vẫn chưa đánh giá được hết nguyên nhân gây ra các vụ cháy xe.

Theo số liệu tổng hợp, số vụ cháy xe ô tô là 252 xe/1,5 triệu xe, chỉ chiếm 1,67 % số xe; đối với xe máy là khoảng 300 xe/34 triệu xe, chiếm 0,08%. Nếu so với Mỹ là rất thấp, trong khi đó Mỹ quản lý chất lượng xăng dầu không hề kém, con số hơn 1.000 xe cháy trong năm 2011 là rất lớn.


Cơ quan chức năng cho biết, dầu diezen cũng đang bị nghi ngờ về chất lượng
Cơ quan chức năng cho biết, dầu diezen cũng đang bị nghi ngờ về chất lượng

Báo chí đã từng phát hiện ra nhiều cây xăng pha methanol. Trong đợt thanh tra vừa qua, cơ quan chuyên môn có xét nghiệm methanol trong xăng không thưa ông?

Chúng tôi kiểm tra gần 1.330 mẫu thì chỉ phát hiện 2 mẫu có methanol, số vi phạm khác chủ yếu về chỉ số octan (chiếm hơn 90%). Hiện Bộ KH&CN đang hoàn chỉnh chế tài (nghiên cứu sửa lại Nghị định mới thay thế Nghị định 54 đang làm) qua quá trình từ năm 2009 đến nay bắt đầu bộc lộ nhiều bất cập. Theo đó sẽ đưa ra biện pháp tổng thể, rà soát, đưa ra những chỉ tiêu hợp lý làm căn cứ quản lý về mặt chất lượng, quy định rõ về chỉ tiêu, chất lượng xăng dầu đối với các tổ chức kinh doanh.

Vậy còn vấn đề vi phạm chỉ số octan pha trong xăng A83 và A92?

Trên thực tế trong quá trình sản xuất người ta phải pha hóa chất để nâng cao chỉ số cctan, đó là biện pháp nằm trong sự cho phép. Dù vậy vừa quá đã có một số trường hợp Cục Quản lý chất lượng thông qua trung tâm 3 phát hiện ra một lô hàng hơn 1 nghìn khối liên quan đến chỉ tiêu hàm lượng secquyn axetat - chất này chưa được quy định trong chỉ tiêu nên lô hàng đã phải tái xuất trở về. Như vậy, nếu kiểm soát về măt chính ngạch thì ta có thể yên tâm, nhưng sợ nhất bây giờ là nhập lậu không chính ngạch, không thể kiểm soát. Đã là hàng trốn thuế thì chất lượng khó có thể đảm bảo. Tôi được biết, hàng trốn thuế được tuồn vào pha với xăng chính ngạch. Nếu có gian lận thì những trường hợp đó chúng tôi không đảm bảo được điều kiện chất lượng. Chúng ta không quản lý từ đầu mối mà thả ra ngoài, đến khi có chuyện lại đến vài cửa hàng lấy mẫu thì không thể giải quyết được vấn đề.

Ngoài chất lượng xăng dầu, trên thị trường gas còn đang diễn ra thực trạng các đại lý sang chiết gas sang bình mini, tái sử dụng rất nhiều lần, phớt lờ khuyến cáo dùng 1 lần. Thậm chí có cơ sở đã từng bị bắt quả tang trong bình gas, nước lã nhiều hơn gas?

Ngành thanh tra cũng đã lấy mẫu để làm rõ nhưng việc lấy mẫu cũng khó kiểm soát về mặt chất lượng, vì có những cửa hàng nhỏ lẻ di chuyển liên tục. Hiện nay cũng chưa có quy định cụ thể về bình gas mini. Do đó đối với cửa hàng kinh doanh nhỏ lẻ, chúng tôi cũng khuyến cáo nếu vi phạm về sang chiết gas trái phép sẽ bị xử phạt theo đúng quy định.

Xin cảm ơn ông!

Thanh Trầm