Hạn chế phương tiện cá nhân: Ưu tiên giải pháp "đánh" vào kinh tế

Trong nội dung dự thảo Đề án “Hạn chế phương tiện cá nhân tham gia giao thông tại các đô thị lớn” của Bộ GTVT, các giải pháp hạn chế sở hữu phương tiện cá nhân đầu tiên được tính đến là giải pháp về thuế, phí.

Bộ GTVT cho rằng việc đề xuất các giải pháp hạn chế sở hữu phương tiện bằng thuế, phí nhằm mục tiêu đưa ra các giải pháp khung chủ yếu để tăng mức thu đối với việc sở hữu phương tiện cá nhân và là giải pháp tác động vào kinh tế của người sử dụng phương tiện cá nhân. Tuy nhiên, việc đề xuất các mức cụ thể và thời gian áp dụng sẽ do Bộ Tài chính ban hành, phù hợp với sự phát triển của xã hội, đất nước và kết cấu hạ tầng giao thông.

Cùng với đó, tùy theo thời điểm cụ thể sẽ điều chỉnh các loại thuế: Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế trước bạ, thuế đăng ký phương tiện. Riêng với phí môi trường - đây là khoản phí mà người sử dụng phương tiện cá nhân phải trả cho việc sử dụng phương tiện cá nhân phát thải và gây ô nhiễm không khí, tiếng ồn...

Đối với các giải pháp quản lý sở hữu phương tiện, sẽ cấp hạn ngạch cho các phương tiện được phép đăng ký mới (cấp quota - PV) đối với từng thành phố trên cơ sở tính toán phù hợp với sự phát triển của cơ sở hạ tầng thành phố đó, các thành phố chỉ cho cấp đăng ký phương tiện ở mức giới hạn/năm. Việc sở hữu phương tiện thông qua đấu giá.

Như vậy, cùng với việc phải bỏ tiền mua phương tiện thì chủ sở hữu phương tiện sẽ phải đóng tiền bảo hiểm, các loại thuế, phí và đặc biệt là phải đấu giá và nộp 1 khoản tiền để được quyền lưu hành xe. Tại khu vực nội đô các thành phố lớn, điều kiện để được sở hữu ô tô là chủ phương tiện phải chứng minh được có chỗ để xe.

Tiêu chuẩn kỹ thuật và môi trường sẽ được chú trọng đặc biệt khi dự thảo này nêu ra quy định phương tiện đăng ký mới tại các thành phố lớn phải đáp ứng được tiêu chuẩn về môi trường như khí thải, tiếng ồn... tương đương tiêu chuẩn Euro 3 đến 5 đối với ôtô. Đối với xe máy sẽ áp dụng quy định niên hạn sử dụng, tiến hành đăng kiểm xe máy trên toàn quốc; quy định (giảm) niên hạn sử dụng đối với các loại phương tiện vận tải đặc thù như taxi, xe buýt nhằm hạn chế số lượng phương tiện không đảm bảo kỹ thuật, giảm ô nhiễm môi trường.

Đặc biệt, Bộ GTVT đề xuất giải pháp hạn chế sở hữu phương tiện cá nhân theo thời gian sinh sống tại các thành phố lớn, theo đó điều kiện đăng ký phương tiện cá nhân đối với người không có hộ khẩu tại các thành phố lớn thì phải có thời gian sinh sống ít nhất là 5 năm trở lên.

Đối với các giải pháp hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân, Bộ GTVT đề xuất thu phí lưu thông vào nội đô thành phố theo khu vực, thời gian (xây dựng lộ trình cụ thể); phí phương tiện hoạt động vào giờ cao điểm nhằm giảm ùn tắc và hạn chế phương tiện cá nhân (ứng dụng công nghệ thu phí không dừng tại các trạm thu phí ra vào khu vực trung tâm thành phố); tăng phí dịch vụ trông giữ xe trong khu vực trung tâm thành phố (áp dụng đối với cả ô tô và xe máy, mức thu thực hiện lũy tiến theo thời gian và khu vực).