Giảm lễ, hạ mức đầu tư vàng mã
Khu phố đồ âm, Hàng Mã, những ngày sát rằm, vẫn đông đúc, chen chân người mua kẻ bán, xứng kỳ vọng một dịp làm ăn lớn trong năm. Đèn lồng, đồ chơi tạm lùi bước, nhường chỗ cho mũ mão, nhà lầu, comple, võng lọng… bày ra tới sát mép đường.
Cửa hàng số 21 Hàng Mã, không chỉ các bà, các cô, cánh nam giới hối hả ra vào, thành thạo xướng yêu cầu rồi nhanh chóng trở ra với túi đen bự, lồng phồng những đồ vàng mã. Mức sắm sanh tối thiểu: vài đinh tiền vàng, hương, nến, đôi bộ quần áo cho các “cụ” trong nhà cũng tới 50.000-60.000đ. Khách chưa kịp than, chủ hàng đã “chặn”: “Đồ cúng lễ, không nhì nhèo kêu ca. Giấy má, sơn phẩm đắt lên gấp đôi rồi”.
Không dưới trăm nghìn dăm món đồ cúng vong.
Một cô gái trẻ đỗ xịch chiếc Ps xanh rêu, gọi từ ngoài hè vào trong: một lễ cúng chúng sinh, 2 bộ đồ cúng vong - 2 cậu, lấy cả 2 comple, 2 hộp kính - bút, nón áo, tiền vàng cúng gia tiên. Nhân viên cửa hàng lui cui nhặt từng món rồi trở ra với mẩu giấy kê thanh toán số tiền 165.000đ. Liếc qua, trả tiền, cô gái trẻ gật đầu xác nhận, giá vàng mã năm nay cao hơn hẳn năm ngoái rồi vặn ga, đi thẳng.
Đôi vợ chồng khác trờ tới, người vợ chỉ ngôi nhà lầu 3 tầng to lớn, mái lệch, gạch ốp giả cổ bày gần rìa đường. 27.000đ, chị nhấc ngay. Hỏi qua giá “xế hộp” treo lủng lẳng trên đầu, hình thức khá đơn giản nhưng đắt gần gấp 3 giá ngôi nhà, chị quyết định “hạn chế” món đầu tư cho các cụ.
Nhiều gia đình đã bỏ qua lễ cúng chúng sinh.
Người phụ nữ quay qua phân trần: “Sắm đầy đủ đồ như rằm mọi năm thì tốn quá, dăm bảy trăm bạc cũng hết veo”. Các mẫu nhà năm nay đẹp mà dân hàng mã làm đã thành quy trình, sản xuất hàng loạt, giấy in màu bắt mắt, giá thành lại dễ chịu, những gia đình có tư tưởng “hiện đại” đều quan niệm đổi nhà mới cho các “cụ” là tươm tất mà chắc chắn nhất. “Con cháu có cố, “Mẹc” nọ, “Mẹc” kia, X5 với “Lắc-xụt” thì thời giá đắt đỏ, xăng dầu tốn kém, các cụ “nuôi” cũng mệt” - chủ hàng góp lời vẻ hiểu ý, chia sẻ.
Cặp cau trầu - 5000đ/bộ.
Nhiều gia đình cắt giảm nhiều loại cúng lễ, dễ hài lòng, ít cầu toàn hơn về những món đầu tư nên xe máy, ôtô năm nay tiêu thụ giảm hẳn. Có dăm chiếc Spacy, SH mà từ mùng 10, bắt đầu vào đợt bán hàng rằm tới giờ, cửa hàng mới bán được 1 chiếc.
Bà chủ gánh hàng khoai, bỏng, bánh quế, kẹo dồi trên phố cũng than ế dài. Người bán cho biết, năm nay, ít gia đình tổ chức cúng chúng sinh hơn hẳn nên hàng vàng mã, phỏng oản phục vụ loại lễ này cũng chậm hẳn. 20.000đ/bịch bánh, bỏng các loại, khoảng 48.000-50.000đ/bộ mã cúng chúng sinh, rồi đồ phóng sinh (rùa, ốc, chim câu)… khoản “từ thiện” cho những vong hồn vất vưởng khá kỳ công, tốn kém không nhỏ.
Nhà lầu sản xuất hàng loạt, 3 tầng 1 tum cũng chỉ... 27.000đ.
Cô Lê Thị Hà (Tương Mai) xác nhận, gia đình cô năm nay bỏ lễ cúng chúng sinh. Đang lúc khó khăn, chi tiêu món gì cũng phải tính toán. Đã cúng chúng sinh là phải mời sư, mời thầy, cũng phức tạp, rắc rối. “Lúc này, nên tập trung để làm ăn, chẳng mấy nhà còn muốn bày vẽ” - cô Hà đáp gọn.
Thực phẩm “nhúc nhắc” lên giá
Chợ Ngọc Hà, chiều 14/7, gà lễ bày la liệt. Cửa hàng gà sạch Lý Công cho biết, vài ngày qua, lượng gà tiêu thụ tăng mạnh, chủ yếu là gà sống thiến, đặt mổ moi, buộc cổ cánh làm gà lễ. Chủ hàng cho biết, nguồn gà thoải mái, không thiếu, không sợ hụt nhu cầu. Giá cả cũng không tăng so với cuối tuần trước. Tuy nhiên, so với dịp rằm tháng 7 mọi năm, năm nay, lượng hàng tiêu thụ “không sánh được”, bán nhiều hơn ngày thường là đã thành công.
Ở dãy thịt bò, thịt lợn, các bà các chị đang loan nhau tin giá xăng vừa giảm 1000đ/lít buổi sáng, vẻ khá hào hứng, phấn khởi. Một khách mua hàng vừa đếm tiền trả nửa kg bò thăn vừa “đá” khéo chủ hàng: “Không biết có hạ nhiệt được chút nào không, chỉ biết bò hôm nay vẫn tăng 2 giá” (130.000kg).
Băn khoăn cân nhắc để có thể "kiệm chi" món nào.
Bác Phùng (nhà phố Sơn Tây) thì khẳng định, các hàng nói giá hàng ngày rằm vẫn thế là không đúng. Bác vừa mua con gà lễ, giá 100.000đ/kg. Mấy ngày trước, gà mổ sẵn mới chỉ ở mốc 90.000đ/kg. Như vậy, mỗi cân gà đã tăng 10.000đ.
Bác Phùng cũng tỏ ý băn khoăn, không biết vì cận rằm hay thời tiết đợt vừa qua không thuận lợi, giá rau quả tăng thấy rõ. Chưa bao giờ bác đi chợ mà phải mua tới 25.000-30.000đ/kg cà chua. Giật mình hỏi lại, chị hàng rau giơ lên 1 quả bé xíu, cân đúng 1 lạng, phán chắc nịch 3000đ. Từ bí xanh, su su, thiên lý tới rau muống, rau cải ăn thường ngày cũng đắt hơn 500-1000đ.
Cánh đàn ông cũng nô nức sắm rằm.
Hoa quả, đồ cúng rằm đến chiều mười tư (14/7) thì nhảy vọt. Mới đầu tuần, na vào chính vụ giá chỉ 15.000đ-20.000đ/kg, chiều mười tư, giá tại chợ đầu mối Long Biên đã lên tới 30.000-35.000đ/kg. Nhãn Thái, nhãn miền Nam từ 35.000đ/kg lên 40.000đ/kg.
Chị Trần Hồng Hoa (phố Đội Cấn) tần ngần với chiếc làn đã đầy lưng lưng giữa chợ cho biết, chị đang nhẩm tính thử xem chừng ấy thực phẩm đã đủ cho bữa cúng rằm. Chi tiêu khó khăn, bữa cơm cũng phải cân nhắc nhiều hơn. Cuối cùng, chị Hoa quyết định không mua thêm thịt bò, cỗ lòng gà xào măng cũng tốt, đỡ lãng phí. “Rằm thì cũng nên “kiệm” chi vì sau rằm vẫn còn 16 ngày nữa mới hết tháng” - bà “nội tướng” cười xòa.
Hoàng lan vườn nhà - đĩa hoa cúng rằm thanh tịnh.
Phương Thảo - Kim Tân