Giá đất tăng phi mã, mở rộng đất làm nhà ở thương mại có tạo cơn sốt?

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại qua thỏa thuận nhận hoặc đang có quyền sử dụng đất được trình Quốc hội sáng 13/11. Sau đó, nội dung này được đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ.

Chính phủ đề xuất thí điểm cho nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại với đất nông nghiệp; phi nông nghiệp không phải đất ở; đất ở và đất khác trong cùng thửa với trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất.

Đề xuất này khiến Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy băn khoăn, đặc biệt trong bối cảnh giá đất đang tăng "phi mã" và chưa có giải pháp kiểm soát.

"Nếu cho phép thí điểm mở rộng các loại đất khác thông qua thỏa thuận để làm nhà ở thương mại, liệu có tạo cơn sốt đất với các loại đất này hay không?", bà Thủy đặt vấn đề.

Nữ đại biểu lo ngại cơn sốt đất lây lan sẽ tạo thành rào cản cho các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng đất vào mục đích sản xuất kinh doanh.

Một mối lo khác được đại biểu chỉ ra là nhiều người chỉ chăm chăm mua các loại đất, chờ để chuyển nhượng làm nhà ở thương mại, khiến giá đất tăng. Điều này không chỉ làm doanh nghiệp khó tiếp cận đất đai mà Nhà nước cũng rất khó khăn trong quản lý.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị nếu thực hiện, chỉ nên thí điểm ở một số địa phương để đánh giá biến động, chưa nên thực hiện trên phạm vi cả nước.

Chung quan điểm, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị) đề xuất triển khai thí điểm chủ trương này ở một số địa phương có nhu cầu lớn về nhà ở thương mại và những địa phương đang gặp khó khăn trong triển khai theo quy định hiện hành, sau đó tổng kết, đánh giá và mở rộng áp dụng cho các địa phương khác.

Ông Đồng cũng đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ về hiệu quả sử dụng quỹ đất dành cho nhà ở thương mại hiện tại, tránh tình trạng sử dụng đất đai không hiệu quả hoặc lợi dụng chính sách nhân văn này để trục lợi. Đại biểu tỉnh Quảng Trị cũng lưu ý cần hạn chế tối đa hiện tượng đầu cơ, tích tụ đất đai, gây ảnh hưởng tiêu cực tới giá bất động sản.

Góp ý chỉ nên thí điểm chính sách ở các đô thị lớn có nhu cầu nhà ở cao, đại biểu Hoàng Minh Hiếu (Nghệ An) cảnh báo nếu quy định không chặt chẽ có thể dẫn tới phát triển ồ ạt, dư thừa nguồn cung, tiền đầu tư bị "chôn" trong dự án bất động sản, gây lãng phí.

Trước ý kiến đại biểu băn khoăn dự thảo nghị quyết này có thể chồng lấn với Luật Đất đai, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường cho biết Chính phủ đã thiết kế khoản loại trừ các dự án đã được Luật Đất đai 2024 cho phép.

Liên quan đến tiêu chí thực hiện thí điểm, dự thảo nghị quyết quy định không quá 30% diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng sử dụng đất ở).

Nêu lý do đưa ra đề xuất này, ông Duy cho hay, trong Nghị quyết 18 của Trung ương có quy định, thực hiện giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất.

Hình thức nhận quyền hoặc chuyển mục đích sử dụng đất "không phải là chủ yếu", nên Chính phủ đề xuất tối đa là 30%. 70% còn lại thực hiện theo phương thức đấu thầu, hoặc đấu giá theo đúng tinh thần của Nghị quyết 18 của Trung ương.

Bộ trưởng Duy khẳng định thí điểm mở rộng các loại đất cho làm nhà ở thương mại là hết sức cần thiết, và bản chất của dự thảo nghị quyết thí điểm là để bổ sung một hình thức tiếp cận đất đai trong thực hiện các dự án nhà ở thương mại.