Dân sinh
Fica
DTiNewsPhóng sự ảnh:
Dự hội chém lợn ở Bắc Ninh
(Dân trí) - Lễ hội chém lợn đầu năm tại làng Ném Thượng (Tiên Du, Bắc Ninh) là một trong hai lễ hội liên quan đến chú Hợi thú vị nhất trong những phong tục truyền thống dân gian. Dự hội chém lợn tại Ném Thượng có cảm giác khác lạ, mang hơi hướng hoang sơ của cuộc sống xa xưa…
Có hai câu chuyện liên quan đến nguồn gốc của tục chém lợn thờ Thành Hoàng làng tại Ném Thượng, diễn ra ngày mùng 6 tháng giêng âm lịch hàng năm. Nhiều người tin rằng, cái gốc của lễ chém lợn tế thần là câu chuyện dã sử liên quan tới danh tướng Đoàn Thượng cuối thời Lý: Khi Trần Thủ Độ soán ngôi Lý Huệ Tông, tướng Đoàn Thượng đã hưng binh chống lại Trần Thủ Độ và bị thua chạy lên tận làng Niệm Thượng. Thời ấy, rừng núi hoang vu, lợn rừng nhiều vô kể mà lương thảo lại thiếu thốn. Quân tướng Đoàn Thượng đành phải chém lợn nuôi quân.
Cũng có sách ghi lại câu chuyện rằng xưa kia có một tên trộm, bị dân làng truy đuổi phải trốn lên rừng, bị nhốt lâu ngày không có lương thực mà phải giết lợn rừng sống qua ngày, rồi trải qua thời gian, không hiểu vì lý do gì mà trở thành Thành hoàng, được thờ trong đình làng (theo Từ điển Lễ hội Việt Nam - NXB Văn hoá Dân tộc).
Dù với bất kể lý do gì, lễ hội chém lợn tại Ném Thượng vẫn là một câu chuyện lý thú ngày xuân ở một vùng quê chiêm trũng, như là một nét “phá cách” trong bức tranh văn hoá Việt Nam.
| |
Chuẩn bị cột lợn thờ đi rước khắp làng trên xóm dưới cho mọi người cùng vui với ngày hội. |
| |
“Nhân vật chính” được đưa khắp nơi trong niềm hân hoan của mọi người… |
| |
… và được “an ủi” bằng những miếng bánh kẹo cùng chút tiền lẻ đi đường mà dân làng cung tiến. |
| |
Các bà các cô từ thành phố Bắc Ninh, cách Ném Thượng hơn 5km, cũng băng đồng đến chơi hội. |
| |
Một lễ hội mang đậm dấu ấn văn hoá làng xã Bắc Bộ với ruộng lúa… |
| |
... cùng luỹ tre làng. |
| |
Trong khi ông Tướng Cờ phất hiệu lệnh ngoài sân đình… |
| |
… thì hai ông Thủ Đao cũng bái lạy nhận đao theo một lễ nghi hết sức trang trọng. |
| |
Thanh niên trai tráng bắt đầu xiết chặt lại những chú lợn cúng. |
| |
Nét mặt căng thẳng của một ông Thủ Đao. |
| |
Những nhát đao mạnh mẽ đầu tiên đã hạ xuống... |
| |
Hai chú lợn thờ bị chém đứt đôi người, máu văng đầy sân. Theo những ý nghĩa xa xưa, biểu tượng sâu kín của lễ chém lợn tế thánh liên quan đến tín ngưỡng phồn thực: Máu được đồng nhất với tia sét, với tia nắng... có khả năng làm thụ thai, làm cho sự sống sinh sôi. Tế thần bằng máu có nghĩa là cầu mong sức sống tràn trề cho tất cả mọi người trong làng. |
| |
Người dân chen nhau lấy tiền quệt một chút máu lợn mang về thờ, cầu mong cho ước muốn của mình đã được thần linh chứng giám. |
Việt Hưng
