Đổi mới khuyến nông để đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp

Năm 2014, toàn ngành nông nghiệp tập trung thực hiện đề án Tái cơ cấu (TCC) của Chính phủ với những nội dung ưu tiên: Quy hoạch lại quy mô sản xuất nông nghiệp, tăng tích tụ ruộng đất cho người dân; thiết lập các chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông sản; chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi cho phù hợp với quy hoạch phát triển của vùng và nhu cầu của thị trường; ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp; năm đào tạo nghề và khuyến khích người nông dân chủ động, sáng tạo trong lao động, sản xuất.

Năm 2014 với việc triển khai thực hiện hiệu quả Đề án TCC toàn ngành nông nghiệp đã thu được nhiều thành tựu; lấy lại được đà tăng trưởng với mức tăng trưởng khá, góp phần vào tăng trưởng chung của cả nước, bảo đảm an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới.

Nhân dịp cuối năm PV có cuộc trao đổi với ông Phan Huy Thông – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia về định hướng công tác khuyến nông năm 2015.

Để TCC ngành nông nghiệp thành công thì công tác khuyến nông là vô cùng quan trọng. Hiện nay trên cả nước có trên 35.000  người, trong đó khuyến nông cơ sở là trên 25.000 người, đây là lực lượng trực tiếp chuyển giao khoa học kỹ thuật và định hướng sản xuất cho bàn con nông dân. Vậy định hướng của công tác khuyến nông năm 2015, ông sẽ triển khai như thế nào?

Tái cơ cấu là một cuộc cách mạng mới trong nông nghiệp nhằm vào mục tiêu rất quan trọng, cụ thể là nâng cao giá trị và thu nhập cho nông dân và đảm bảo phát triển nông nghiệp bền vững. Động lực hay chìa khóa để chúng ta đạt được mục tiêu đó là cái gì thì kể cả Chính phủ và các địa phương đều xác định 2 yếu tố, 2 giải pháp có tính chìa khóa là khoa học kỹ thuật và tổ chức lại sản xuất để đạt được mục tiêu gia tăng giá trị và nâng cao thu nhập. 

Hoạt động khuyến nông là một trong những lực lượng chủ chốt để thực hiện mục tiêu tái cơ cấu. Lần này nội dung hoạt động khuyến nông sẽ bám vào những sản phẩm hàng hóa chủ lực mà từng vùng miền, từng địa phương đã xác định để xác định những đối tượng cần chuyển giao và lựa chọn những tiến bộ công nghệ nào có tính đột phá và có khả thi trên diện rộng, để tạo sức bật về tăng năng suất, chất lượng và giá trị của sản phẩm. 

Lần này nội dung không chỉ chọn các đối tượng, lựa chọn công nghệ, lựa chọn đối tượng sản phẩm để chúng ta tập trung vào hoạt động chuyển giao mà quan trọng hơn nữa là tích hợp các kỹ thuật công nghệ vào thành một gói kỹ thuật toàn diện, chứ không phải kỹ thuật đơn lẻ để đảm bảo phát huy hiệu quả của cả gói kỹ thuật và mới nâng cao hiệu quả sản xuất, trong đó gồm cả yếu giảm chi phí đầu vào, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm để tạo giá thành sản phẩm thấp đi nhưng giá bán cao lên.

Thưa ông trong 2015 định hướng về đối tượng hoạt động khuyến nông có gì thay đổi không?

Một trong những giải pháp quan trọng nữa trong hoạt động khuyến nông là phải chuyển đổi đối tượng hoạt động khuyến nông, thay vì trước đây chúng ta khuyến nông cho từng hộ riêng lẻ, lần này phải khuyến nông cho cả cộng đồng, cho cả một tổ chức để làm theo một quy trình sản xuất có tính chất đồng bộ và thống nhất để tạo ra một sản phẩm có tiêu chuẩn đồng nhất, sản phẩm đó mới có tính giá trị hàng hóa và khối lượng hàng hóa lớn, đồng nhất, dễ tiêu thụ và giảm được giá thành.

Theo tôi được biết thì sắp tới các lực lượng khuyến nông không chỉ giúp chuyển giao kỹ thuật cho bà con mà còn giúp bà con cập nhật thông tin thị trường và kết nối với doanh nghiệp ông có thể chia sẻ thêm về điều này?

Trong thời gian sắp tới đây, bên cạnh hướng dẫn nông dân về kỹ thuật thì phải hướng dẫn nông dân về kinh tế, đặc biệt là thông tin thị trường. Bởi vì chỉ giúp cho nông dân đầu tư sản xuất để nâng cao được năng suất, khối lượng sản phẩm, không biết được thị trường cần cái gì, thị trường cần lúc nào và sản xuất công nghệ nào thì đáp ứng yêu cầu thị trường, đặc biệt là những yếu tố thị trường rất cần, đó là vấn đề thực phẩm an toàn, chất lượng. 

Nói tóm lại, hoạt động khuyến nông trong những năm tới, một mặt phải bám sát vào các chủ trương tái cơ cấu của cả nước, của từng vùng và từng tỉnh, từng địa phương nhưng lại phải bám sát vào thị trường, lựa chọn công nghệ nào phù hợp để khuyến cáo cho từng đối tượng nông dân và từng nhóm ngành hàng cho phù hợp. Đi liền với gói khuyến cáo kỹ thuật là những thông tin kinh tế và những kiến thức về tổ chức sản xuất để nông dân sản xuất có hiệu quả hơn; kết nối nông dân với các doanh nghiệp, kể cả đầu vào và đầu ra để làm sao tạo được từ chuỗi sản xuất thành chuỗi giá trị để có được thu nhập cao hơn. Trong đó nông dân là nhân vật trung tâm có được khá hơn thì mới đạt mục tiêu tái cơ cấu.

Xin cảm ơn ông!

Nguyên An