Điểm “lỗi” các dự án trọng điểm quốc gia

Dự án nhà máy lọc dầu Dung Quất có vẻ suôn sẻ nhất, chỉ với 2 nội dung “mắc”. Sự cố trục trặc kỹ thuật van bít tại cụm thiết bị tái sinh xúc tác phân xưởng cracking tháng 8 vừa qua, sau một thời gian chạy thử nhưng vẫn trong quá trình nhà thầu phải chịu trách nhiệm hoàn toàn.

Sau khi nhà thầu khắc phục, sửa chữa van bít, ngày 1/10 vừa qua, nhà máy đã vận hành trở lại với 65% công suất, chậm nhất là cuối năm 2009 công trình sẽ được bàn giao, chậm khoảng 2 tháng so với kế hoạch.

Tổng mức đầu tư điều chỉnh của dự án theo báo cáo của Chính phủ đã lên tới hơn 3 tỷ USD, tăng thêm hơn 550 triệu USD so với mức vốn được duyệt ban đầu. Chính phủ trình bày, phần vốn tăng thêm này sẽ bù bằng tiền lãi bán dầu để lại cho tập đoàn Dầu khí (Petro Việt Nam).

Cơ quan thẩm tra kiến nghị vì khoản phát sinh tăng vốn đầu tư trên 10% so với tổng mức đầu tư, Chính phủ phải có tờ trình chính thức báo cáo với Quốc hội tại kỳ họp này, báo cáo phương án trả nợ vốn vay cũng như hiệu quả kinh tế của dự án.

Về dự án nhà máy thuỷ điện Sơn La, qua giám sát, Ủy ban Khoa học - công nghệ & môi trường nhận xét cơ bản công trình đã được thực hiện theo đúng tiến độ, chỉ một vài hạng mục vượt kế hoạch. Các yêu cầu đề ra có thể đảm bảo, đáp ứng kế hoạch tích nước hồ chứa vào tháng 5/2010 và phát điện tổ máy số 1, công suất 600MW vào cuối năm.

Sự việc phát hiện nhiều vết nứt trên bề mặt đập bê tông tháng 8 vừa qua, cơ quan thẩm tra kết luận là do có sự chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm, nhiệt độ bên ngoài và nhiệt độ khối bê tông. Công tác bảo ôn trong quá trình đổ bê tông, bảo dưỡng sau khi đổ bê tông theo đó chưa bảo đảm nghiêm ngặt theo quy trình kỹ thuật. Tuy nhiên, Ủy ban Khoa học - công nghệ & môi trường cũng xác nhận các vết nứt nằm trong giới hạn cho phép, không ảnh hưởng đến sự an toàn của đập.

Ủy ban nêu yêu cầu Bộ Công thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tiếp tục theo dõi, kiểm tra diễn biến, ảnh hưởng các vết nứt này, giám sát nghiêm ngặt quy trình công nghệ đổ bê tông đầm lăn để không xảy ra hiện tượng nứt của các khối bê tông mới đổ.

Giai đoạn 2 dự án (2007-2010), có 18 dự án thành phần đã và đang triển khai xây dựng hoặc đang thiết kế kỹ thuật, đấu thầu; 9 dự án đang lập dự án đầu tư, 3 dự án từ giai đoạn 1 chuyển sang. Mới chỉ có 1 dự án trong số đó hoàn thành, còn lại 11 dự án dự kiến hoàn thành trước năm 2010, 18 dự án phải kéo dài tiến độ.

So với yêu cầu đã nêu trong Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Khoa học - công nghệ & môi trường cho rằng dự án không thể hoàn thành đúng tiến độ để nối thông toàn tuyến từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau) vào năm 2010. Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ phải có tờ trình báo cáo Quốc hội về việc giãn tiến độ xây dựng công trình.

Về tổng mức đầu tư cho cả giai đoạn thi công hiện đã lên tới con số gần 45.000 tỷ đồng, vượt gần 3.150 tỷ đồng so với tổng mức ước tính 41.000 tỷ được phê duyệt trong quy hoạch. Đề xuất của Chính phủ cho phép được sử dụng hơn 25.200 tỷ đồng vốn trái phiếu trong thời gian giãn tiến độ phải trình Quốc hội xem xét quyết định.

P. Thảo