Đề xuất Thủ tướng được kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm với bộ trưởng làm kém

Vấn đề này được đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình (Trà Vinh) nêu ra trong phiên thảo luận hội trường sáng 14/2, về Dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ sửa đổi.

Góp ý về quy định phân cấp, phân quyền, ông Bình đề nghị có ranh giới rõ ràng giữa các khái niệm này, tránh tình trạng Chính phủ can thiệp sâu vào công việc của địa phương, làm giảm tính chủ động của chính quyền địa phương.

Ông góp ý quy định "phân quyền" là chính quyền địa phương có quyền quyết định độc lập trong một số lĩnh vực như phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương. Còn "phân cấp" là việc chính quyền địa phương được giao thực hiện một số nhiệm vụ theo quy định của Chính phủ, nhưng vẫn chịu sự giám sát.

Vị đại biểu cũng đề nghị làm rõ cơ chế kiểm soát của Thủ tướng đối với các bộ trưởng trong trường hợp bộ trưởng thực hiện nhiệm vụ không hiệu quả.

Nêu thực tế có nhiều trường hợp bộ trưởng bị phê bình vì không hoàn thành nhiệm vụ nhưng việc xử lý trách nhiệm chưa rõ ràng, ông Bình đề xuất bổ sung cơ chế giám sát của Thủ tướng đối với bộ trưởng. Cụ thể, Thủ tướng có quyền kiến nghị Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm nếu bộ trưởng không hoàn thành nhiệm vụ, hoặc có biện pháp chấn chỉnh hoạt động của bộ đó.

Cũng quan tâm đến quy định về phân quyền, đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) cho rằng đây là tư duy mới đã được Luật hóa mà nhiều địa phương đang rất cần, để giải phóng các nguồn lực đang bị kìm hãm bởi điểm nghẽn về cơ chế.

Ông Tuấn đề xuất bổ sung vào luật trách nhiệm của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ với tư cách là thành viên Chính phủ, trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định việc phân quyền cho địa phương khi có đủ điều kiện, năng lực cần thiết, đồng thời phải bổ sung quy định giám sát chặt chẽ nội dung này.

"Có như vậy, việc phân quyền mới thực sự hiệu quả và các điểm nghẽn mới được tháo gỡ, các nguồn lực mới có thể được giải phóng tốt nhất, nhằm phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước", ông Tuấn nói.

Vị đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành sớm ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để hướng dẫn thi hành luật được thông qua tại kỳ họp này.

Đặc biệt, theo ông Tuấn, rất cần ban hành một nghị định quy định về "phân cấp, phân quyền" theo hướng rõ ràng, minh bạch và chặt chẽ để các chủ thể phân cấp, phân quyền và chủ thể được phân cấp, phân quyền dễ dàng triển khai thực hiện thông suốt, hiệu quả.

"Nếu chậm ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật, chúng ta sẽ không đạt được mục tiêu Trung ương Đảng đề ra, đó là đưa bộ máy mới vừa được sắp xếp đi vào hoạt động, phục vụ cho mục tiêu tăng trưởng GDP 8,0% trong năm 2025 và tăng trưởng 2 con số từ năm 2026", ông Tuấn nói thêm.

Tán thành với quy định "Thủ tướng không quyết định những vấn đề, công việc của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ" được quy định trong dự thảo luật, đại biểu Lê Xuân Thân (Khánh Hòa) cho rằng điều này phù hợp với vai trò, tư cách quản trị nền hành chính quốc gia.

"Nghị định 137/2020 vẫn giao Thủ tướng quyết định bắn pháo hoa ở các lễ hội. Có nghĩa những công việc, sự vụ rất nhỏ vẫn cứ giao cho Thủ tướng. Như vậy, Thủ tướng không còn thời gian để làm công việc quản trị nền quản trị quốc gia", ông Thân nêu quan điểm.

Dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) gồm 5 chương, 32 điều (so với Luật hiện hành giảm 2 chương, giảm 18 điều), dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp này.