Đề nghị bỏ quy định đăng ký giữ quốc tịch với kiều bào

Theo quy định này, thời hạn đăng ký giữ quốc tịch sẽ kết thúc vào ngày 1/7/2014. Khi đó, theo quy định tại khoản 3 Điều 26 của Luật Quốc tịch Việt Nam, những người không đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam sẽ đương nhiên mất quốc tịch.

5 năm qua, theo thống kê, mới chỉ khoảng 6.000 Việt kiều đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam trong khi hiện có khoảng 4,5 triệu người Việt sinh sống ở nước ngoài. Như vậy, từ tháng 7 tới, hàng triệu Việt kiều sẽ mất quốc tịch.

Để gỡ vướng trong tình huống này, Chính phủ đề xuất sửa Điều 13 luật Quốc tịch hiện hành. Dự thảo luật sửa đổi trình UB Thường vụ Quốc hội xem xét trong buổi làm việc ngày 16/5 nêu 2 phương án.

Phương án 1 quy định, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà chưa mất quốc tịch Việt Nam theo quy định của pháp luật Việt Nam trước ngày 1/7/2009 thì vẫn còn quốc tịch Việt Nam và phải đăng ký với cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trước ngày 1/7/2019 để giữ quốc tịch Việt Nam. Theo đó, thời hạn đăng ký giữ quốc tịch dành cho Việt kiều được nới thêm 5 năm.

Phương án 2 không quy định thời hạn cụ thể mà chỉ khẳng định người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà chưa mất quốc tịch Việt thì vẫn còn quốc tịch Việt Nam nhưng phải đăng ký với cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài để giữ quốc tịch Việt Nam.

Thẩm tra nội dung này, UB Pháp luật của Quốc hội cho biết, ngoài 2 loại ý kiến như trên, nhiều người còn đề nghị bỏ quy định về việc đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam vì quy định này đã thể hiện sự bất cập, thiếu tính khả thi và không phù hợp với thực tiễn. Đa số ý kiến trong Thường trực UB tán thành với loại ý kiến này. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn có một số ý kiến băn khoăn về hệ quả pháp lý cần giải quyết khi bãi bỏ các quy định này, đặc biệt là tình trạng không rõ ràng về quốc tịch của người Việt Nam định cư ở nước ngoài sẽ tiếp tục kéo dài mà không có hồi kết.

Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý chốt lại 2 phương án trình Quốc hội thảo luận, quyết định, khác với nội dung đề xuất của Chính phủ.

Phương án 1, gia hạn thời hạn đăng ký quốc tịch Việt Nam đối với Việt kiều thêm 5 năm, đồng thời bổ sung quy định người đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam được làm thủ tục cấp hộ chiếu Việt Nam để tạo sự liên thông, gắn kết giữa việc đăng ký giữ quốc tịch Việt Nam với thủ tục cấp hộ chiếu Việt Nam.

Phương án 2, bãi bỏ quy định tại khoản 2 Điều 13 và khoản 3 Điều 26 của Luật quốc tịch Việt Nam về việc người Việt Nam định cư ở nước ngoài phải đăng ký giữ quốc tịch. Trường hợp người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà chưa thôi quốc tịch Việt Nam hoặc chưa bị tước quốc tịch vẫn đương nhiên có quốc tịch Việt Nam; được cấp, đổi hộ chiếu Việt Nam khi có yêu cầu theo quy định của pháp luật Việt Nam.

P.Thảo