Đề án công viên động vật hoang dã quốc gia nghìn tỷ chờ được "giải cứu"

UBND tỉnh Ninh Bình vừa tổ chức hội nghị nghe báo cáo về việc điều chỉnh đề án tổng thể xây dựng Công viên động vật hoang dã quốc gia tại tỉnh Ninh Bình.

Ông Trần Song Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình, nêu rõ đây là đề án có ý nghĩa rất lớn không chỉ về mặt kinh tế, du lịch, bảo vệ môi trường mà còn có ý nghĩa quốc tế, được Chính phủ đặc biệt quan tâm.

Đề án tổng thể xây dựng Công viên động vật hoang dã quốc gia tại tỉnh Ninh Bình được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 154/QĐ-TTg ngày 29/1/2015, với diện tích hơn 1.155ha (gồm 6 phân khu chức năng).

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Bình được giao làm chủ đầu tư. Sở đã thành lập Ban quản lý Công viên động vật hoang dã quốc gia tại Ninh Bình để thực hiện đề án.

Tổng nhu cầu vốn của đề án theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ là 7.368 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách Nhà nước chiếm gần 29%, nguồn vốn xã hội hóa là 71%, thời gian thực hiện đến năm 2025. Đến nay, sau 9 năm triển khai, dự án đang gặp khó khăn về nguồn vốn. 

Hiện vốn ngân sách Nhà nước đã bố trí 159,316 tỷ đồng/2.121 tỷ đồng (chiếm 7,51%) để thực hiện các hạng mục như: Lập quy hoạch xây dựng; lập đề án tổng thể; cắm mốc giới, rà phá bom mìn; xây dựng giao thông kết nối, phòng cháy, chữa cháy kết hợp cấp nước công viên; xây dựng cơ sở hạ tầng khu nuôi thả thú dữ châu Á.

Sau khi triển khai các hạng mục nói trên, từ năm 2017 đến nay cũng như trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, nguồn ngân sách Nhà nước không được bố trí để thực hiện đề án, khiến toàn bộ hơn 1.000ha đất quy hoạch đề án bị bỏ hoang, các công trình đầu tư xây dựng "đắp chiếu" xuống cấp.

Hệ thống hàng rào sắt, đường bê tông kiên cố... bỏ hoang giữa vùng đồi núi rộng lớn, cỏ cây mọc um tùm. Toàn bộ khu vực đất thu hồi để thực hiện đề án trước kia là đất canh tác của người dân huyện Nho Quan, hiện nay bỏ hoang.

Hàng ngày, người dân địa phương đưa bò, dê vào khu vực đất đề án để chăn thả. Khi được hỏi về dự án, một người dân thở dài: "Dự án công viên được triển khai đã gần chục năm nay. Lúc đầu, việc thu hồi đất, xây dựng diễn ra nhanh chóng, sau đó thì không thấy người ta xây dựng gì nữa. Cả khu vực đồi, núi giờ người dân không được vào canh tác,  hoang vu, rậm rạp".

Toàn bộ diện tích đất thực hiện đề án Công viên động vật hoang dã quốc gia tại Ninh Bình hiện mới thu hút vốn xã hội hóa được gần 10ha. Tại đây, Trung tâm Bảo tồn động vật hoang dã nước Việt đầu tư xây dựng Cơ sở bảo tồn gấu Ninh Bình, với số tiền gần 205 tỷ đồng.

Ngoài dự án Cơ sở bảo tồn gấu Ninh Bình, không có bất kỳ nguồn vốn xã hội hóa nào được đầu tư vào đề án. Việc kêu gọi vốn xây dựng công viên gặp khó do cơ sở vật chất và hạ tầng chưa được đầu tư đồng bộ; địa điểm thực hiện là vùng núi, điều kiện khó khăn.

Mới đây, đơn vị tư vấn đề án đề nghị kéo dài tiến độ đề án đến năm 2035; điều chỉnh quy mô sử dụng đất các phân khu thuộc đề án; điều chỉnh tổng mức đầu tư, tăng nguồn vốn xã hội hóa, một số hạng mục đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách giờ chuyển sang nguồn vốn xã hội hóa.

Đề án Công viên động vật hoang dã tại Ninh Bình được kỳ vọng phát triển vùng núi huyện Nho Quan của tỉnh này. Tuy nhiên, đề án đến nay vẫn chưa đạt được kết quả như mong muốn. Lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Bình đề nghị các ngành, các cấp quyết tâm để tháo gỡ vướng mắc để đề án sớm thành hiện thực.