Vũ khí "đáng sợ nhất" của Nga nguy hiểm gấp đôi ở Ukraine

Nga âm thầm triển khai một biến thể mới của bom lượn dẫn đường bằng vệ tinh, với khả năng tấn công mục tiêu từ khoảng cách hơn 95km, gấp đôi tầm tấn công của các mẫu trước đó.

Tầm tấn công mở rộng đồng nghĩa với việc các phi công Nga có thể thả các quả bom từ xa mà vẫn đứng ngoài tầm với của phần lớn hệ thống phòng không Ukraine, qua đó làm thay đổi đáng kể cán cân chiến thuật dọc theo chiến tuyến dài 1.100km.

Loại bom UMPK-PD có thiết kế khí động học tiên tiến lần đầu tiên xuất hiện dưới cánh một chiếc máy bay Su-34 của Nga vào mùa xuân năm nay.

Trong khi phiên bản UMPK cũ chỉ có tầm bắn khoảng 40km, thì mẫu mới có thể bay xa hơn gấp đôi, theo Trung tâm Chiến lược Quốc phòng Ukraine (CDS).

"Lực lượng Hàng không - Vũ trụ Nga đang thử nghiệm các loại bom lượn mới tích hợp mô-đun lập trình và hiệu chỉnh có tầm bắn mở rộng lên tới 95km tại tỉnh Kharkov", CDS cho biết.

Theo CDS, ngày 31/5, lực lượng Nga đã phóng UMPK-PD từ khu vực làng Tomarovka thuộc tỉnh Belgorod, cách biên giới Ukraine chỉ 30km, nhắm vào các mục tiêu tại tỉnh Kharkov. "Các loại bom lượn tương tự cũng từng được sử dụng để tấn công lực lượng phòng thủ tại tỉnh Sumy vào tháng 5", CDS thông tin thêm.

Hiện chưa rõ tỷ lệ bao nhiêu trong số các cuộc tấn công bằng bom UMPK hàng ngày là sử dụng biến thể tầm xa này. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Nga đã thả tổng cộng 27.700 quả bom từ trên không xuống Ukraine chỉ tính riêng trong năm nay.

Trước đó, binh sĩ Ukraine nhiều lần thừa nhận bom lượn gắn bộ dẫn đường là vũ khí "đáng sợ nhất" của Nga vì khả năng tàn phá diện rộng, nghiêm trọng và rất khó để đánh chặn.

Khoảng cách càng xa giữa máy bay và mục tiêu, thì phi cơ càng ít phải đối mặt với nguy cơ từ hệ thống phòng không của đối phương. Máy bay bay xa hơn tức là an toàn hơn.

Và tầm xa hơn cũng giúp tránh được phần nào hiệu quả của hệ thống tác chiến điện tử mà Ukraine triển khai, vốn có khả năng phát sóng nhiễu để làm rối loạn các loại bom dẫn đường vệ tinh như UMPK.

Một loại thiết bị gây nhiễu mới của Ukraine có tên gọi Lima được cho là một trong những nguyên nhân khiến độ chính xác của bom lượn Nga suy giảm gần đây ở tỉnh Kharkov, theo người sáng lập nhóm phát triển thiết bị này.

Lima không chỉ đơn thuần là thiết bị gây nhiễu truyền thống phát sóng radio làm loạn tín hiệu. "Chúng tôi sử dụng nhiễu số. Đây là sự kết hợp giữa gây nhiễu, đánh lừa và tấn công mạng vào bộ thu tín hiệu điều hướng", người sáng chế cho biết.

Nói cách khác, Lima không chỉ khiến UMPK mất phương hướng trước tín hiệu vệ tinh, mà còn có thể "lừa" quả bom rằng nó đang ở một tọa độ khác hoàn toàn.

Tuy nhiên, gây nhiễu hiệu quả đòi hỏi nguồn điện cực lớn và càng phải mạnh hơn khi khoảng cách từ thiết bị gây nhiễu đến quả bom càng xa.

"Giống như vận động viên chạy đường dài, tín hiệu radio yếu dần khi đi xa hơn", chuyên gia Thomas Withington từ Viện Royal United Services Institute tại London, Anh nhận xét.

Chính vì thế, một quả UMPK bay xa sẽ ít bị gây nhiễu trong giai đoạn đầu hành trình. Trong một phần đáng kể chặng bay về phía mục tiêu, nó có thể điều hướng chính xác. Dù tác chiến điện tử của Ukraine có mạnh hơn ở giai đoạn cuối, điều đó có thể đã quá muộn vì quả bom đã lao đến đúng tọa độ.