Đã cất bốc 24 bộ hài cốt, cần làm rõ hố chôn người tập thể

Qua tìm hiểu về nguồn gốc đất; đặc điểm, hình dạng của các bộ hài cốt khi cất bốc; tìm hiểu lịch sử địa phương, các nhân chứng thì hố chôn người tập thể tại gia đình ông Nguyễn Văn Xê (75 tuổi, trú Trà Long 2, phường Ba Ngòi, TP Cam Ranh, Khánh Hòa) có nhiều dấu hiệu nghi vấn mà các cơ quan có thẩm quyền cần làm rõ.

Hố chôn người tập thể có thể có trước năm 1966

Ông Xê kể, cha của ông gốc gác ở Phú Yên, vào Cam Ranh mưu sinh, lập nghiệp và khai phá mảnh đất này vào năm 1966. Kể từ đó trở đi, ông không hề chứng kiến bất kỳ biến cố nào xảy ra trong làng hoặc vùng phụ cận, giáp ranh. Như vậy hố chôn người vừa phát hiện chắc chắn phải có từ trước lúc cha ông Xê tới đây.

Lớn lên, ông Xê được thừa kế đất đai, nhà cửa của cha và anh. Khi đào móng làm nhà vào năm 2009 không phát hiện điều gì bất thường. Hố chôn người tập thể được phát hiện hôm 27/12/2014 khi gia đình đào hầm biogas. Bộ hài cốt đầu tiên được phát hiện nằm dưới một tảng đá núi chắn ngang, dày từ 10-15cm, nặng khoảng 2 tạ.

Về đặc điểm các bộ hài cốt, gia đình ông Xê khẳng định không phải tất cả đều có hình dáng, kích thước giống nhau. Sáng 18/1, khi tiếp cận hiện trường, người nhà ông Xê cho biết đã có 19 bộ hài cốt được đưa lên khỏi hố đất, trong đó có 13 bộ kích thước cao, to; 6 bộ nhỏ.

Điều đặc biệt, trong lúc đào tìm kiếm, người nhà ông Xê và chính quyền địa phương đã phát hiện có hiện tượng sắt bị ô-xi hóa bên cạnh các bộ hài cốt. Một lượng lớn sắt gỉ đã được lấy lên khỏi hố đất. Một người dân đào hài cốt cho biết “hình như có 2 bộ hài cốt bị cùm chân”. Ở các cổ tay, cổ chân hài cốt cũng có vết sắt gỉ - khẳng định của gia đình ông Xê và người dân.

Ông Xê cho biết, tư thế nằm của các hài cốt khi tìm thấy cũng rất khác nhau như nằm nghiêng, nằm úp, nằm đối xứng trên một đường thẳng, một số bộ nằm hướng đầu vào trong như vòng tròn.

Trong vùng có 3 lô cốt từ thời Pháp

Ông Đặng Sĩ, nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Ba Ngòi, cho biết cũng không hề nghe các cụ cao niên kể gì về biến cố xảy ra trong vùng. Hỏi trong vùng trước đây địch có đồn trú không, ông Sĩ khẳng định trên địa bàn phường trước đây có 3 lô cốt từ thời Pháp. Các lô cốt hiện đang nằm ở các tổ dân phố Tây Sơn, Hương Long và Lam Sơn. Tuy nhiên, hiện chỉ còn một lô cốt còn nguyên vẹn, 2 lô cốt khác đã bị hư hỏng.

“Hồi trước, tôi cũng từng nghe nói quân Pháp cũng từng chôn Việt Minh tập thể ở vùng chùa Hìm, Đông Hòa, Phú Yên”, ông Sĩ liên hệ với một sự kiện ở quê của ông từng được biết trước đây.

Ông Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Cam Ranh, cho biết, khi nắm sự việc, ông đã trực tiếp xuống hiện trường chỉ đạo Phòng LĐ-TB&XH, Cơ quan Quân sự thành phố kiểm tra các bộ hài cốt.

“Trong quá trình đào không phát hiện chứng tích của bộ đội, không hề tìm thấy dép cao su hay mũ cối của bộ đội”, ông Dũng nói và cho biết tiếp tục chỉ đạo Cơ quan Quân sự thành phố, UBND phường Ba Ngòi theo dõi, kiểm tra xem có phát hiện các chứng tích của bộ đội hay không.

Ông Dũng khẳng định hiện không ai biết được số hài cốt được chôn tập thể tại vườn gia đình ông Xê là ai, chôn vào thời gian nào. Ông cũng đã hỏi các cụ cao niên trong vùng nhưng họ đều nói không biết. Phó Chủ tịch UBND TP Cam Ranh – ông Trần Anh Dũng, cho biết, vừa có văn bản gửi Sở Lao động Thương binh & Xã hội và UBND tỉnh Khánh Hòa xin ý kiến chỉ đạo.

“Không ngờ càng đào thì càng phát hiện nhiều quá, phạm vi đào ngày càng rộng nên chúng tôi cũng lúng túng. Trước mắt chúng tôi đã mai táng và đang xin ý kiến chỉ đạo của ủy ban tỉnh”, ông Dũng nói.

Viết Hảo