Công an Việt Nam phá án xâm hại tình dục trẻ em từ cảnh báo của Bộ An ninh Mỹ

Đại tá Phan Mạnh Trường - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự chia sẻ thông tin này tại hội thảo “Phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng và trong cơ sở sở giáo dục” do Đoàn giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em tổ chức sáng 13/1/2020.

Nêu vấn đề, Đại tá Trường cho rằng, quyền tiếp cận thông tin, tiếp cận môi trường mạng của trẻ em là chính đáng, không thể cấm mà chỉ nên đặt vấn đề làm sao đảm bảo an toàn cho các em trên môi trường mạng.

Phó Cục trưởng Cục cảnh sát hình sự thông tin số liệu thống kê, 3 năm qua, các lực lượng bảo vệ pháp luật mới phát hiện hơn 150 vụ việc xâm hại tình dục trẻ em trên môi trường mạng với số lượng tương ứng đối tượng. Đại tá Trường nhấn mạnh, số lượng này không phải lớn nhưng cũng không phải là con số phản ánh tình hình thực tế trẻ em bị lạm dụng và xâm hại trên môi trường mạng.

Đằng sau những con số này, vấn đề cần ý thức, quan tâm hơn là hậu quả để lại của những vụ việc trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng thậm chí nặng nề hơn nhiều so với việc bị xâm hại trong cuộc sống thực vì một khi những hình ảnh của nạn nhân bị đưa lên mạng thì đó sẽ là “vết tích” lưu lại suốt cuộc đời, không thể can thiệp, tháo gỡ hết. Số nạn nhân không chỉ dừng ở một người bị xâm hại đó àm tất cả những trẻ em xem được những hình ảnh đó cũng chịu hậu quả.

Đại tá Trường dẫn chứng, vụ việc nhóm người Trung Quốc đến Đà Nẵng, thuê nhiều thiếu nữ dưới 16 tuổi quay clip sex, thậm chí live stream cảnh quan hệ tình dục chuyển cho hàng triệu người ở Trung Quốc theo dõi. Chỉ qua một vụ việc, theo ông Trường, có thể hình dung mức độ ảnh hưởng đến thế nào.

Về giải pháp, đứng từ góc độ cơ quan phòng chống tội phạm, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự cho biết, ông đã từng tham quan một trung tâm ngăn chặn, phòng ngừa tội phạm trên internet ở Úc, có thể nhận định, hoạt động này rất hiệu quả. Cơ quan này có thể lọc, ngăn chặn được hàng nghìn trang web độc hại, không chỉ với trẻ em. Từ kinh nghiệm đó, ông Trường gợi ý mô hình những nhóm phản ứng nhanh để phát hiện liên tục, chặn những hướng đối phó với những trang web xấu, độc tại Việt Nam.

Lãnh đạo Cục Cảnh sát hình sự cũng nêu kinh nghiệm của Mỹ, các cơ quan chức năng đã sử dụng trí tuệ nhân tạo để lọc, kiểm soát những hình ảnh về trẻ em, hình ảnh nhạy cảm được đưa lên mạng để kịp thời phát hiện, ngăn chặn khả năng xâm hại tình dục trẻ.

Đại tá Phan Mạnh Trường kể, thực tế, Bộ An ninh nội địa Mỹ từng phát hiện một số vụ đồi trụy, dâm ô trẻ em với nghi vấn nạn nhân là người Việt Nam, nguồn phát tin có dải IP xuất phát từ Việt Nam, bối cảnh thể hiện trong những hình ảnh cũng có cơ sử cho rằng sự việc xảy ra ở Việt Nam. Các đồng nghiệp Mỹ đã ngay lập tức gửi những thông tin cho Công an Việt Nam vào cuộc.

Từ thông tin dải IP về nguồn phát tán hình ảnh đồi trụy, Công an Việt Nam đã làm việc với nhà mạng để khoanh vùng khu vực, xác định được clip dâm ô của một người đàn ông với bé gái xuất phát từ TPHCM, gần khu vực sân bay Tân Sơn Nhất. Công an đã nhanh chóng phá vụ án, chặn được tội phạm khi mới dừng ở mức độ dâm ô chứ nếu không, khả năng rất cao cháu bé sẽ bị xâm hại nghiêm trọng hơn. Thủ phạm dâm ô với cháu bé trong trường hợp này sau đó được xác định chính là người anh trai của mẹ nạn nhân.

“Chúng tôi thậm chí phải giám định hình ảnh bàn tay người đàn ông xuất hiện trong clip nhạy cảm đó vì đối tượng cầm điện thoại, tự quay nên không thể hiện gương mặt trong khuôn hình. Nói điều đó để thấy việc lọc thông tin về vấn đề này hết sức phức tạp nhưng vẫn có thể kiểm soát có hiệu quả như các nước tiên tiến đã làm được” – Đại tá Thường kết luận.

Trước đó, thông tin từ Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam cho thấy những con số đáng suy nghĩ. Việt Nam hiện là một trong các quuốc gia có tỷ lệ sử dụng internet tăng trưởng nhanh nhất ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Tính tới tháng 1/2019, Việt Nam có 64 triệu người dùng Internet, chiếm hơn 66% dân số. Số người dùng Internet như vậy được xem là ở mức cao trên thế giới.

Việt Nam cũng có tới 62 triệu người dùng mạng xã hội, trong số đó, 96% người sử dụng tài khoản Youtube và 95% có tài khoản Facebook.

Hơn một phần ba trong số người sử dụng Internet ở Việt Nam là người chưa thành niên và thanh niên (trong độ tuổi 15-24, theo số liệu của Unicef).

Phần lớn trẻ em tự học cách dùng Internet (60%). Hầu hết các trường học chỉ dạy học sinh kỹ năng công nghệ thông tin, không dạy về sử dụng mạng an toàn.

Cứ 1 trong 4 trẻ được khảo sát chia sẻ từng có trải nghiệm đau buồn khi sử dụng mạng xã hội. Cứ 1 trong 3 trẻ sử dụng mạng là nạn nhân của bắt nạt trên mạng. Mỗi ngày có hơn 720.000 hình ảnh về xâm hại trẻ em được đưa lên mạng nhưng cũng thể đo đếm được về mức độ phổ biến, quy mô của xâm hại trẻ em trên mạng.

Cảnh báo chung đưa ra là “Chưa bao giờ việc tiếp cận trẻ em và có thể có động thái xâm hại trẻ em lại dễ dàng đến vậy”.

Phương Thảo