Con suối đổi màu, cá chết hàng loạt và dòng nước "lạ" từ khe núi

Hơn 4km suối đổi màu đen kịt, cá chết hàng loạt

Bao đời nay, suối Hón Thành là nơi gắn với những phong tục, tập quán và đặc biệt là nơi sinh hoạt của người dân thôn Thanh Thủy, xã Thanh Xuân. Dòng suối không chỉ để sinh hoạt mà còn phục vụ việc tưới tiêu cho 15ha đồng ruộng.

Tuy nhiên, thời gian qua, người dân vô cùng hoang mang khi phát hiện dòng suối đổi màu đen kịt, bốc mùi hôi thối, cá tự nhiên trên suối chết hàng loạt. Theo người dân địa phương, hiện tượng này xuất hiện từ giữa năm 2022, tuy nhiên, đợt gần đây nhất (đầu tháng 2), lượng cá trên suối chết ngày một nhiều, cả con suối đã đổi màu đen kịt.

Từ khi con suối bị ô nhiễm, cuộc sống của 89 hộ dân với 420 nhân khẩu bị đảo lộn, thậm chí không còn kế sinh nhai.

"Con suối vốn hiền hòa, nước mát trong, là nơi mà dân chúng tôi thường ra tắm rửa, giặt quần áo và đánh bắt cá. Từ khi nước suối đổi màu đen kịt, bốc mùi hôi thối, cuộc sống của bà con trong thôn bị đảo lộn. Gia đình tôi ở gần vùng thượng nguồn con suối, có những đêm nước suối bốc mùi hôi thối đến buồn nôn, không còn nước sinh hoạt, mấy hôm nay tôi phải đi xin nước về để ăn. Trước đây chúng tôi hay đánh bắt cá trên suối, nhưng giờ chẳng còn con nào để bắt nữa rồi", anh Lương Văn Sơn (46 tuổi, thôn Thanh Thủy) cho biết.

Từ phản ánh của người dân, phóng viên Báo điện tử Dân trí đã theo chân ông Lục Văn Toàn - Trưởng thôn Thanh Thủy trực tiếp đi bộ hơn 4km đường rừng dọc con suối để mục sở thị.

Theo ghi nhận, cả con suối dài hơn 4km đổi màu đen kịt, bốc mùi hôi thối. Di chuyển lên phía thượng nguồn con suối, phóng viên phát hiện tình trạng trên càng trở nên nghiêm trọng hơn. Vị trí đầu nguồn con suối là vách núi đá vôi Cò Nóong, tại đây có một dòng nước đen, bốc mùi hôi thối liên tục chảy ra từ khe núi.

Theo ông Lục Văn Toàn, đây chính là điểm khởi phát khiến dòng suối bị ô nhiễm suốt thời gian qua. Ngọn núi này là nơi giáp ranh với thôn Hón Tỉnh, xã Thanh Sơn, huyện Như Xuân. Phía sau ngọn núi có một số trang trại lợn với quy mô lớn được đưa vào nuôi thử nghiệm cách đây ít tháng.

Nghi ngờ trang trại lợn gây ô nhiễm con suối

Trước sự việc trên, người dân địa phương đặt ra nghi vấn về việc trang trại lợn xả thải gây ô nhiễm môi trường. Đồng thời, kiến nghị chính quyền địa phương, cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Trịnh Ngọc Tuấn - Phó Chủ tịch phụ trách UBND xã Thanh Xuân, xác nhận từ giữa năm 2022 đến nay, nước suối Hón Thành đổi màu bất thường và có mùi tanh.

"Con suối này vào mùa hè rất mát, người dân tắm nhiều. Nhưng từ giữa năm 2022 đến nay, nước bắt đầu đen, không còn ai tắm nữa. Sau khi người dân phản ánh, chúng tôi đi kiểm tra thì phát hiện nước màu đen, mùi tanh nhẹ. Mấy ngày đầu tháng 2, bà con có phản ánh nước hôi tanh nặng hơn, cá tự nhiên chết, tôi cũng có đi kiểm tra và xã đã có báo cáo đề nghị huyện làm rõ vụ việc", ông Tuấn cho hay.

Trước nghi vấn trang trại lợn xả thải gây ô nhiễm con suối, ông Tuấn cho biết, sau quá trình kiểm tra không phát hiện trang trại lợn xả thải, hiện chính quyền địa phương đã phối hợp cùng cơ quan chức năng lấy mẫu nước suối Hón Thành để kiểm tra, xác định rõ nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nói trên.

Còn ông Lang Thế Sơn - Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn cho biết vị trí xã Thanh Sơn nằm ở khu vực đồi núi cao hơn so với các xã lân cận, nên nguồn nước từ các con suối thường đổ về xã Thanh Xuân.

Ông Sơn cũng cho biết, trên địa bàn hiện nay có một trang trại lợn của Công ty TNHH chăn nuôi Như Xuân, công suất là 17.000 con lợn thịt/năm, vị trí trang trại nằm giáp ranh với xã Thanh Xuân. Thời gian qua, khi trang trại lợn vận hành nuôi thử nghiệm, người dân thôn Hón Tỉnh của xã Thanh Sơn bị ảnh hưởng bởi mùi hôi thối.

Về hiện tượng nước ở suối Hón Thành đổi màu, cá chết hàng loạt, ông Sơn cho hay: "Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Như Xuân cùng với 2 xã đã kiểm tra, ghi nhận hiện trường bên ngoài trang trại không phát hiện thấy vị trí xả thải, không có dòng nước trong trang trại thải ra. Hiện chưa có kết luận cụ thể nên chưa xác định được trang trại có xả thải, còn nước có ngấm ở dưới ra hay không thì chưa biết được".

Ông Lê Hữu Đồng, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Như Xuân cho biết, ngày 3/2, sau khi tiếp nhận vụ việc, đơn vị đã về kiểm tra, lấy mẫu nước gửi đi xét nghiệm để xác định mức độ ô nhiễm của nguồn nước. Đồng thời báo cáo cấp trên để có phương án, biện pháp điều tra, tìm hiểu hiện tượng suối Hón Thành đổi màu đen, bốc mùi hôi thối.

Theo biên bản kiểm tra, dòng nước màu đen xuất phát từ khu vực núi đá vôi giáp ranh với xã Thanh Sơn, dòng nước này chảy ra từ khe núi. Hiện chưa xác định được nguyên nhân cụ thể.

Báo cáo kiểm tra cũng nêu rõ, cơ quan chức năng đang nghi ngờ nguồn ô nhiễm xuất phát từ một số trang trại phía thượng nguồn con suối. Để đảm bảo sức khỏe cho người dân, Phòng Tài nguyên và môi trường huyện Như Xuân kiến nghị chính quyền hai xã Thanh Xuân và Thanh Sơn thông báo để người dân không sử dụng nguồn nước, đồng thời yêu cầu các trang trại trên địa bàn cần tuân thủ nghiêm quy định về bảo vệ môi trường.

"Hiện chúng tôi đang đợi các cơ quan chuyên môn kết luận mẫu nước bị ô nhiễm để có phương án tiếp theo tìm ra nguyên nhân vụ việc", ông Đồng cho biết thêm.