Bộ Y tế lý giải thực trạng thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng

Bộ Y tế vừa có báo cáo làm rõ ý kiến của Ban Dân nguyện liên quan đến việc thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng.

Trước đó, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 8, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình khi trình bày Báo cáo về kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới kỳ họp thứ 7, đã nêu rõ việc cử tri nhiều địa phương phản ánh thiếu vaccine trong Chương trình tiêm chủng mở rộng tại các cơ sở y tế công lập, khiến nhiều trẻ em không được tiêm chủng đúng lịch, chưa tiêm đủ mũi, có nguy cơ nhiễm bệnh cao.

Tình trạng này, theo báo cáo, đã diễn ra từ cuối năm 2022 đến nay. Cử tri kiến nghị Bộ Y tế có giải pháp quyết liệt bảo đảm cung ứng đầy đủ, kịp thời vaccine, đồng thời xem xét trách nhiệm trong việc để xảy ra tình trạng thiếu vaccine thời gian qua.

Báo cáo rõ thêm về việc này, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết thực trạng tỷ lệ tiêm chủng vaccine trong tiêm chủng mở rộng thấp sau dịch Covid-19 xảy ra trên nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ, do các biện pháp cách ly, hạn chế đi lại; việc cung cấp các dịch vụ y tế bị hạn chế, gián đoạn trong đó có tiêm chủng.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, giai đoạn trước 2023, Bộ được giao kinh phí mua vaccine và phân bổ cho các địa phương.

Nhưng từ năm 2023, theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, các địa phương mua vaccine từ ngân sách của địa phương. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức triển khai, các địa phương gặp khó khăn trong việc bố trí, phê duyệt kinh phí, đấu thầu, phê duyệt giá cũng như kinh nghiệm triển khai...

Vì vậy nhiều địa phương đã kiến nghị Bộ Y tế tiếp tục làm đầu mối mua vaccine và phân bổ cho các địa phương.

Quốc hội khi giám sát chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 cũng đã ghi nhận các kiến nghị này.

Để khắc phục, Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 99, trong đó chỉ đạo bố trí ngân sách Trung ương để tiếp tục thực hiện Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia bảo đảm thống nhất, kịp thời, hiệu quả trong cả nước.

Từ đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 98 về việc bố trí ngân sách Trung ương năm 2023 cho Bộ Y tế để mua vaccine tiêm chủng mở rộng.

Cuối năm 2023, Bộ Y tế đã chỉ đạo, hướng dẫn các tỉnh/thành phố và tổng hợp nhu cầu vaccine 2024 trên cả nước; hoàn thành thủ tục mua sắm 10 loại vaccine sản xuất trong nước và chỉ đạo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương tiếp nhận khoảng 24,2 triệu liều vaccine các loại, sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng từ nguồn ngân sách Nhà nước và viện trợ.

Đến nay, Bộ Y tế cho biết đã phân bổ 22,79 triệu liều theo kế hoạch cho các địa phương. "Trong giai đoạn chờ phê duyệt kinh phí năm 2024, Bộ Y tế đã chỉ đạo đơn vị liên quan tiến hành mua sắm các vaccine cần cung ứng ngay cho chương trình tiêm chủng mở rộng, bao gồm vaccine uốn ván và viêm gan B tiêm cho đối tượng trẻ sơ sinh", báo cáo của Bộ Y tế nêu rõ.

Một số khó khăn trong quá trình mua sắm vaccine cũng được đơn vị này chỉ ra, như quy trình mua sắm vaccine còn nhiều thủ tục cần thời gian triển khai (khoảng 2-3 tháng).

Bên cạnh đó, quá trình thẩm định và phê duyệt giá vaccine phải trải qua nhiều bước, yêu cầu phối hợp giữa Bộ Y tế, Bộ Tài chính và các đơn vị sản xuất. Điều này, theo Bộ Y tế, có thể dẫn đến chậm trễ trong việc ban hành giá cụ thể, ảnh hưởng đến tiến độ mua sắm.