Bình Định: Đổ xô khoét núi tìm vàng

Cách đây hơn 3 tháng, thông tin về một người dân xã Vĩnh Thịnh (huyện Vân Canh, Bình Định) trong khi làm rẫy tại suối Ré, vô tình nhặt được thỏi vàng lớn trong đá khiến hàng trăm người dân từ khắp nơi đổ xô về Vĩnh Thịnh với mong muốn đổi đời.

Canh bãi vàng

Theo Công an huyện Vân Canh thì bãi vàng suối Ré đã được người địa phương cũng như dân tứ xứ khai thác trái phép từ năm 1986. Sau 20 năm, nay rừng suối Ré, suối Câu lại bị cày xới, thỏa mãn cơn khát vàng của con người...

Hơn 1 giờ đồng hồ đi bộ, ngang lưng chừng núi, một sườn đồi nham nhở hiện ra trước mắt chúng tôi. Bên những hố sâu chưa đầy 2m, nhiều vết đào còn rất mới, nhiều tảng đá lớn bị đập nát.

Khung cảnh vô cùng yên tĩnh, nhưng với chiến sĩ công an Nguyễn Thanh Tùng thì sự yên tĩnh đó chỉ là tạm thời. Đã 3 tháng nay, anh Tùng cùng 3 công an xã Vĩnh Thịnh ngày đêm túc trực canh gác ở bãi vàng suối Ré. Tùng cũng là người bản địa nên mọi ngóc ngách ở bãi vàng anh thuộc như lòng bàn tay.

Ông Nguyễn Văn Ninh - Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Canh:

 

Bãi vàng suối Ré đã được phát hiện cách đây 20 năm, mặc dù đã có một số đoàn khảo sát lên đây nhưng chưa có kết luận chính thức. Nhưng theo đánh giá ban đầu thì rất có thể, trữ lượng vàng ở đây rất lớn, thuộc loại nhất nhì miền Trung.

 

Hiện nay, tình trạng người dân đổ xô lên núi khai thác vàng khiến khu rừng phòng hộ đầu nguồn Vĩnh Thịnh bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến nguồn nước cung cấp cho vựa lúa hơn 300 ha của huyện ngày càng cạn kiệt.

Chiến sĩ Tùng cho biết: “Phải trực ở đây gần như suốt cả ngày đêm, hở ra một chút là có người đào hố ngay. Hồi trước, họ ngang nhiên đào giữa ban ngày, từ khi chúng tôi canh gác cẩn mật, họ chuyển sang làm đêm.

Có lúc nửa đêm, chúng tôi bất ngờ lên kiểm tra, một toán gần chục người đang hì hục đập đá, vứt cả cuốc xẻng, chạy vào rừng”. Hỏi chuyện về người dân trúng cả cân vàng, chiến sĩ Tùng kể: “Một người ở xã Vĩnh Thịnh đi cuốc rẫy, nhặt được vàng trong đá là có, nhưng được bao nhiêu thì không ai biết được.

Vì thế mà một đồn mười, mười đồn trăm. Sau đó có thêm một số người lên đào vàng cũng trúng, vì vậy mà cả xã Vĩnh Thịnh đổ xô lên suối Ré. Đợt cao điểm cách đây 2 tháng, khoảng 100 người dân rầm rộ mang cuốc xẻng, đối đầu với cả công an. Chúng tôi buộc phải dùng biện pháp mạnh mới trấn áp được”.

Công ty khai thác chì cũng “nhảy” sang tìm vàng

Ma lực của vàng không chỉ khiến người dân Vân Canh bỏ ruộng, bỏ vườn đổ xô khoét núi mà ngay cả một doanh nghiệp khai thác chì ở Vĩnh Thịnh cũng cố tình vi phạm luật để tìm vàng. Đó là công ty TNHH Trung Hiệp (xã Bình Tường, Tây Sơn, Bình Định).

Địa điểm khai thác của Trung Hiệp nằm ở làng M3 (Vĩnh Thịnh), tức là không dính dáng đến bãi vàng suối Ré, suối Câu, nhưng công ty này, ngoài việc khai thác chì còn đưa những phương tiện hiện đại nhất như máy ủi, xe ben và cả một dây chuyền công nghệ khai thác vàng từ Trung Quốc để khoét núi.

Khi chúng tôi đến địa điểm khai thác của công ty, máy móc đang “đắp chiếu” im lìm, nhưng cả một vùng rừng đã bị tận diệt và cày xới hoang tàn.

Tại biên bản cuộc họp của Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Bình Định vào ngày 24/4/2007 ghi rõ, công ty Trung Hiệp đã khai thác ngoài khu vực được cấp phép với diện tích 6.000m2.

Ngoài ra, công ty còn khoét nhiều đường hầm (có hầm sâu từ 30 – 50m), gây sạt lở, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, nổ mìn không đúng giờ giấc. Sở TN&MT kết luận: Cty Trung Hiệp đã khai thác khoáng sản trái phép ở xã Vĩnh Thịnh, buộc đình chỉ hoạt động vô thời hạn.

Bà Nguyễn Thị Bích Anh - Phó GĐ công ty Trung Hiệp - phân trần với chúng tôi: “công ty chị ở đây chỉ khai thác chì thôi chứ có gì đâu mà họ làm khó dễ thế không biết”.

Ông Nguyễn Văn Minh - Chánh văn phòng UBND huyện Vân Canh - cho biết: “công ty Trung Hiệp đã bị đình chỉ hoạt động, cũng chưa biết lúc nào sẽ được cấp phép trở lại. Hiện công an huyện và xã phải ngày đêm canh gác cẩn mật, nếu không người dân sẽ đổ xô khoét núi tìm vàng, tái diễn tình trạng lộn xộn như cách đây 20 năm”.

Theo Nam Cường
Báo Tiền phong