"Bí thư phải chịu trách nhiệm về tham nhũng tại cơ quan"

Phát biểu bế mạc Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, các Ủy viên Trung ương và các đại biểu tham dự Hội nghị đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, phát huy dân chủ, trí tuệ, thẳng thắn thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến quan trọng vào các đề án, báo cáo. Bộ Chính trị đã tiếp thu tối đa và giải trình những vấn đề còn có ý kiến khác nhau. Ban Chấp hành Trung ương đã thống nhất cao thông qua nội dung các nghị quyết của Hội nghị và đã bầu bổ sung Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương với kết quả rất tập trung.

 

Huy động mọi nguồn lực để đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng

Về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai đoạn 2011-2020, Tổng Bí thư nhấn mạnh, đây là nhiệm vụ có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần quyết định thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế. Tại Hội nghị, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết để lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kết cấu hạ tầng từ nay đến năm 2020.

Để phát huy những kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế, yếu kém, tập trung phát triển mạnh mẽ hơn nữa hệ thống kết cấu hạ tầng trong 10 năm tới, Hội nghị nhấn mạnh, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội phải đồng bộ giữa các ngành, từng bước hiện đại hóa trên phạm vi cả nước, từng ngành, từng vùng và từng địa phương; có phân kỳ đầu tư và thứ tự ưu tiên; lựa chọn những dự án quan trọng, tạo sự đột phá và có tác động lan tỏa lớn để tập trung đầu tư.

Có cơ chế, chính sách huy động mọi nguồn lực của xã hội, bảo đảm lợi ích hợp lý để thu hút các nhà đầu tư, kể cả các nhà đầu tư nước ngoài vào phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội; đồng thời tiếp tục dành nguồn vốn của Nhà nước đầu tư vào các công trình thiết yếu, quan trọng, khó huy động các nguồn lực xã hội. Phát triển kết cấu hạ tầng vừa là lợi ích vừa là nhiệm vụ của toàn xã hội, mọi người dân đều có trách nhiệm tham gia đóng góp, trước hết là trong việc thực hiện tốt chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng; Nhà nước bảo đảm lợi ích hài hòa giữa Nhà nước, người dân và nhà đầu tư. Phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng phải kết hợp với bảo đảm quốc phòng, an ninh, thu hẹp khoảng cách các vùng, miền, gắn với tiết kiệm đất canh tác, bảo vệ môi trường, tăng trưởng xanh và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2020 là giải quyết cơ bản những tắc nghẽn, quá tải, bức xúc và từng bước hình thành hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội tương đối đồng bộ, bảo đảm cho tăng trưởng nhanh, bền vững, tăng cường hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh và giữ vững chủ quyền quốc gia, xây dựng nông thôn mới, thu hẹp khoảng cách vùng, miền và nâng cao đời sống của nhân dân; cơ bản xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng tương đối đồng bộ, với một số công trình hiện đại, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Trung ương đã chỉ rõ những định hướng phát triển 10 lĩnh vực hạ tầng chủ yếu, trong đó tập trung vào 4 lĩnh vực trọng tâm là: Hạ tầng giao thông, hạ tầng cung cấp điện, hạ tầng đô thị, hạ tầng thủy lợi và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Trung ương yêu cầu phải đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, hoàn thiện luật pháp, cơ chế, chính sách về đầu tư; bảo đảm thực hiện thắng lợi mục tiêu đã đề ra. Cần nhận thức và phát huy đầy đủ, đúng đắn vai trò của Nhà nước, thị trường và các thành phần kinh tế - xã hội trong đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng. Nhà nước phải thực hiện tốt cả hai chức năng: chức năng quản lý nhà nước và chức năng chủ đầu tư, chủ sở hữu nhà nước.

Chính phủ và chính quyền các cấp cần chú trọng nâng cao chất lượng công tác xây dựng, tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch đầu tư; khẩn trương rà soát, hoàn chỉnh các quy hoạch, kế hoạch phát triển kết cấu hạ tầng đến năm 2020, bảo đảm đồng bộ, liên thông giữa kinh tế với xã hội; giữa cả nước với từng vùng và địa phương, giữa các ngành, các lĩnh vực; có phân kỳ đầu tư, lựa chọn những dự án quan trọng tạo sự đột phá và có sức lan tỏa lớn để tập trung ưu tiên đầu tư.

Dự báo sát nhu cầu sử dụng và nguồn lực thực hiện; kiên quyết loại bỏ những dự án kém hiệu quả và giãn, hoãn các công trình chưa thực sự cấp bách. Tập trung ưu tiên hoàn thiện thể chế, nhất là luật pháp, chính sách, bộ máy tổ chức, cán bộ và cơ chế phân công, phân cấp để nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước nói chung và thực thi quy hoạch, kế hoạch đầu tư nói riêng. Giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương, tăng cường đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí trên lĩnh vực này.

Về thực hiện chức năng chủ đầu tư, chủ sở hữu nhà nước, các cơ quan, đơn vị, đặc biệt là các tập đoàn kinh tế và doanh nghiệp nhà nước, cần tăng cường, nâng cao năng lực, bảo đảm đủ sức khai thác, sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, kỹ thuật và nguồn nhân lực hiện có. Phát huy vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước, vị trí then chốt của doanh nghiệp nhà nước trong đầu tư xây dựng, quản lý, vận hành, kinh doanh các công trình huyết mạch, có tầm chiến lược, nhất là các công trình liên quan đến quốc phòng, an ninh không thể xã hội hóa.

Nhà nước cần vận dụng sáng tạo cơ chế thị trường, tạo được môi trường đầu tư thật sự hấp dẫn, thuận lợi đối với các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài; đa dạng hóa các hình thức đầu tư; đẩy mạnh việc áp dụng các hình thức đầu tư kết hợp công - tư (PPP), hình thức đầu tư xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) và các dạng tương tự (BT, BTO, BLO...).

Sớm triển khai việc bán hoặc nhượng quyền kinh doanh, khai thác các công trình kết cấu hạ tầng đã hoàn thành, thu hồi vốn để tiếp tục đầu tư vào các dự án kết cấu hạ tầng mới. Sửa đổi, bổ sung chính sách về tài chính, thuế, phí, lệ phí... để tăng tính thương mại của dự án. Đổi mới, hoàn thiện, nâng cao chất lượng và tăng cường kỷ cương, kỷ luật thi hành luật pháp, chính sách về đầu tư, xây dựng, đấu thầu; chú trọng cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư đối với các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, trong nước và nước ngoài.

Phải thống nhất nhận thức, coi phát triển kết cấu hạ tầng là sự nghiệp chung, động viên cộng đồng xã hội và toàn dân tham gia đóng góp xây dựng, quản lý, sử dụng bằng nhiều hình thức, cấp độ đa dạng, phong phú và phù hợp. Mở rộng hình thức Nhà nước và nhân dân cùng làm; khuyến khích, vinh danh các tổ chức, cá nhân có nhiều đóng góp trong xây dựng kết cấu hạ tầng, nhất là ở các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc.

Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay

Tại Hội nghị, Ban Chấp hành Trung ương đã thẳng thắn thảo luận với tinh thần trách nhiệm rất cao và thống nhất về sự cần thiết phải ban hành Nghị quyết của Trung ương "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" với 3 nội dung trọng yếu: (1) Ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. (2) Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là ở cấp trung ương, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. (3) Xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm cá nhân người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trong mối quan hệ với tập thể cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị. Ba nội dung này có quan hệ mật thiết với nhau, trong đó nội dung thứ nhất là trọng tâm, xuyên suốt và cũng là vấn đề cấp bách nhất.

Tổng Bí thư chỉ rõ: bối cảnh quốc tế và tình hình trong nước vừa có thuận lợi, thời cơ, vừa có khó khăn, thách thức. Đảng ta đang đứng trước nhiều vấn đề mới phải xử lý, nhiều việc hết sức phức tạp. Trong tình hình ấy, nếu Đảng ta không thật vững vàng về chính trị, tư tưởng; không thống nhất cao về ý chí, hành động; không trong sạch về đạo đức, lối sống; không chặt chẽ về tổ chức; không được nhân dân ủng hộ, thì không thể đứng vững và đủ sức lãnh đạo để đưa đất nước tiếp tục đi lên. Vì vậy, lần này Trung ương quyết định phải tiếp tục tiến hành củng cố xây dựng, chỉnh đốn Đảng với tinh thần tích cực và kiên quyết hơn, mạnh mẽ hơn, nhằm tạo ra một bước chuyển biến mới trên các mặt, ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái, củng cố sự kiên định về mục tiêu lý tưởng cách mạng, tăng cường sự thống nhất ý chí và hành động, củng cố tổ chức chặt chẽ, tăng cường mối liên hệ mật thiết với nhân dân, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, coi đây là vấn đề sống còn của Đảng ta, chế độ ta.

Tuy nhiên, đây là công việc vô cùng khó khăn, phức tạp, thậm chí có thể nói là một cuộc đấu tranh gay go, gian khổ diễn ra ngay trong mỗi con người, mỗi tổ chức, đòi hỏi toàn Đảng phải có nỗ lực rất cao, mỗi cá nhân và tập thể phải quyết tâm rất lớn, phấn đấu bền bỉ, kiên trì với những biện pháp thật kiên quyết và tích cực.

Trung ương thống nhất phải tiến hành đồng bộ nhiều công việc cụ thể, thiết thực, tập trung vào những việc cần thiết cấp bách và có thể làm ngay trên cơ sở thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức của Đảng, các quy định của pháp luật, dựa vào sự giám sát, giúp đỡ của nhân dân và đặc biệt là phát huy trách nhiệm của bản thân mỗi cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng.

Trung ương đặc biệt nhấn mạnh, muốn có được sức mạnh và uy tín thì Đảng phải tự rèn luyện, tự củng cố, tự đổi mới, chỉnh đốn; không ai có thể làm thay được. Từng tổ chức đảng, mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ cấp cao, cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành phải nhận thức sâu sắc, đầy đủ yêu cầu cấp bách của nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tình hình hiện nay, thấy đầy đủ trách nhiệm của mình trước nhân dân, trước Đảng để tự giác làm. Từng cán bộ, đảng viên từ cấp cao đến cơ sở cùng làm. Nếu mỗi người chỉnh đốn bản thân mình trước thì cả tổ chức sẽ chuyển động.

Tổng Bí thư nêu rõ: sự gương mẫu của Trung ương là cực kỳ quan trọng, có ý nghĩa quyết định. Từng đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư tự giác, gương mẫu làm trước, tự phê bình, kiểm điểm, nhìn lại mình, cái gì tốt thì phát huy, cái gì xấu thì tự gột rửa; tránh xa mọi sự cám dỗ về danh lợi, vật chất, tiền tài, tránh rơi vào vũng bùn của chủ nghĩa cá nhân ích kỷ tệ hại. Nêu gương những người tốt, việc tốt; ngăn ngừa, cảnh báo, phê phán những việc làm sai trái.

Đấu tranh mạnh mẽ chống chủ nghĩa cá nhân, thói ích kỷ, vụ lợi; đẩy lùi một bước quan trọng tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, tham nhũng, lãng phí. Xử lý nghiêm những hành vi vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời, khẩn trương nghiên cứu, tổng kết, đề xuất các cơ chế, chính sách, các quy chế, quy định phù hợp với yêu cầu, điều kiện mới, nhất là về chế độ sinh hoạt đảng, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng; công tác cán bộ, công tác kiểm tra, công tác giáo dục, rèn luyện, quản lý đảng viên; phát huy vai trò giám sát của nhân dân, của báo chí, của công luận; có chế độ, chính sách hợp lý bảo đảm cho cán bộ, công chức có mức sống ổn định và có điều kiện giữ liêm, đồng thời chống đặc quyền, đặc lợi.

Đề cập về tự phê bình và phê bình, Tổng Bí thư cho rằng đây là khâu mấu chốt nhất nhưng thực hiện cũng có nhiều khó khăn nhất, đòi hỏi mỗi người phải tự phân tích, mổ xẻ những ưu điểm, khuyết điểm của chính bản thân mình; phải nhận xét, đánh giá khách quan về người khác. Nếu không thật tự giác, chân thành, công tâm thì rất dễ chủ quan, thường chỉ thấy ưu điểm, mặt mạnh của mình nhiều hơn người khác, trong khi chỉ thấy khuyết điểm, mặt yếu của người khác nhiều hơn mình.

Nếu không hết lòng vì sự nghiệp chung, không có dũng khí, không thật sự cầu thị thì không dám nói hết khuyết điểm của mình và không dám phê bình người khác, nhất là phê bình cấp trên. Thái độ nể nang hữu khuynh, "im lặng là vàng" hoặc thái độ cực đoan, muốn lợi dụng phê bình để đả kích người khác, gây rối nội bộ, đều là không đúng. Tự phê bình và phê bình đòi hỏi mỗi người phải có tinh thần tự giác rất cao, có tình thương yêu đồng chí thật sự và phải có dũng khí đấu tranh thẳng thắn, chân tình. Chúng ta đang tiếp tục đẩy mạnh việc học tập, làm theo tấm gương đạo đức của Bác Hồ thì mỗi người hãy tự học và làm theo ngay đi, không tốn tiền tốn của gì cả, càng không phải chờ cơ chế, chính sách nào hết, miễn là trong lòng chúng ta phải trong sáng, thật sự vì nước, vì dân, vì Đảng, thật sự là người cộng sản.

Mỗi tổ chức, mỗi cán bộ, đảng viên cần tự giác, trung thực, đánh giá mình cho thật khách quan. Tập trung kiểm điểm trên các vấn đề trách nhiệm đối với công việc, đối với đơn vị; phẩm chất cá nhân của mình về các mặt: nhận thức, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật, quan hệ với quần chúng... Thấy rõ ưu điểm để phát huy, nhận ra khuyết điểm để sửa chữa, coi trọng sự giáo dục, sự giúp đỡ chân thành của đồng chí, đồng nghiệp, học tập lẫn nhau, "trị bệnh cứu người". Những trường hợp sai phạm nghiêm trọng mà không thành khẩn, không tự giác, tập thể giúp đỡ mà không tiếp thu thì phải xử lý thích đáng.

Tự phê bình và phê bình là quy luật tồn tại và phát triển của Đảng, là vũ khí sắc bén để xây dựng Đảng, để giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên; cần chuẩn bị thật chu đáo, chỉ đạo tỉ mỉ, chặt chẽ, tiến hành nghiêm túc, thận trọng; làm đến đâu, chắc đến đó, đạt kết quả cụ thể, thực chất; hết sức tránh làm lướt, làm qua loa, hình thức, chiếu lệ. Khắc phục tình trạng xuê xoa, nể nang, thậm chí biến cuộc họp tự phê bình và phê bình thành nơi vuốt ve, ca tụng lẫn nhau; cũng như tình trạng lợi dụng dịp này để "đấu đá", "hạ bệ" nhau với những động cơ không trong sáng. Nghiêm khắc xử lý những trường hợp trù dập phê bình và vu cáo người khác. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là để làm cho Đảng tốt hơn lên, mạnh hơn lên, cán bộ, đảng viên gương mẫu hơn, tổ chức đảng có sức chiến đấu cao hơn, đoàn kết nội bộ tốt hơn, gắn bó với nhân dân mật thiết hơn, thúc đẩy thực hiện nhiệm vụ chính trị đạt kết quả cao hơn.

Tập trung chỉ đạo cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu gắn với trách nhiệm quản lý về mặt nhà nước của mỗi bộ, ngành, địa phương, mỗi cơ quan, đơn vị. Lãnh đạo các cấp ủy và người đứng đầu các bộ, ban, ngành, các cơ quan, đơn vị phải trực tiếp chịu trách nhiệm về các hiện tượng tham ô, lãng phí, tham nhũng xảy ra tại đơn vị mình.

Các cơ quan kiểm tra của Đảng, các cơ quan thanh tra, kiểm toán của Nhà nước cần làm tốt việc điều tra, kịp thời có kết luận về các đơn, thư tố cáo và các khiếu nại về những việc làm trái quy định, trái pháp luật, nhất là các vụ việc tiêu cực lớn, dư luận xã hội bức xúc. Cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, chống quan liêu chỉ thu được kết quả tốt nếu các cấp uỷ đảng chỉ đạo chặt chẽ, kết hợp với việc tăng cường quản lý và xử lý nghiêm minh của cơ quan nhà nước; thực hiện tốt các quy chế dân chủ ở cơ sở; nêu cao vai trò kiểm tra của các cơ quan chức năng; sự giám sát của nhân dân, của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, của các phương tiện thông tin đại chúng; tăng cường trách nhiệm và sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng. Toàn bộ các chế độ sinh hoạt đảng, như sinh hoạt lãnh đạo, sinh hoạt học tập, sinh hoạt tự phê bình và phê bình... cần đưa thành nền nếp, làm tốt việc phân công và kiểm tra công tác của cán bộ, đảng viên để nâng cao sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng.

Tổng Bí thư lưu ý, công tác xây dựng, đổi mới, chỉnh đốn Đảng nói chung, tự phê bình và phê bình nói riêng, là công việc xây dựng tổ chức, xây dựng con người, là công tác con người, rất hệ trọng, phức tạp, tinh tế, không thể nóng vội, làm một lần là xong. Ngược lại, phải làm rất kiên trì, bền bỉ, làm thường xuyên, liên tục, làm đi làm lại nhiều lần như đánh răng, rửa mặt, quét nhà, rửa bát hằng ngày như Bác Hồ đã dạy.

Tổng Bí thư nhận định, bước sang năm 2012, đất nước vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức, nhưng bước đầu đã có những thành quả của năm 2011 tạo đà để đẩy mạnh việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XI. Chúng ta có thêm niềm tin mới, khí thế mới, quyết tâm mới. Vấn đề mấu chốt sau Hội nghị là phải chỉ đạo tổ chức thực hiện một cách quyết liệt những nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, nhất là những quyết sách mà Trung ương vừa thông qua tại Hội nghị này.

Tổng Bí thư đề nghị mỗi Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các lãnh đạo chủ chốt các ngành, các cấp, trước hết là những người đứng đầu mỗi ngành, mỗi cấp, nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân, gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện và lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện thật tốt những nhiệm vụ, những Nghị quyết mà Hội nghị Trung ương lần này đã đề ra cũng như toàn bộ Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng.

Theo TTXVN/Vietnam+