Bắt đầu xây nhà ga, đường băng sân bay Long Thành trong quý I/2022

Sân bay Long Thành là một trong những dự án quan trọng quốc gia thuộc danh mục phải định kỳ báo cáo Quốc hội. Trong báo cáo mới nhất mới hoàn thành để chuẩn bị cho kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) cho biết, cơ quan này đang chỉ đạo Chủ đầu tư khẩn trương thực hiện để hoàn thành xây dựng trong Quý I/2025 và kịp thời đưa vào khai thác vào cuối năm 2025.

"Tắc" hồ sơ giải quyết bồi thường cho 1.000 hộ dân

Cụ thể, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, đến thời điểm hiện tại, dự án đã thu hồi được hơn 1.200/2.532ha (gồm 1.810 ha giai đoạn 1 và 722 ha đất dự trữ phục vụ giai đoạn 1), đạt 50,7%. Nhà nước đã thực hiện chi trả cho 2.649/5541 hộ dân bị ảnh hưởng, đạt 47 %). Tuy nhiên, trong số hộ dân còn lại, mới có 786 hộ đã phê duyệt phương án bồi thường và 2.106 hộ chưa phê duyệt phương án bồi thường.

Về xây dựng hạ tầng các khu tái định cư (5 dự án thành phần), theo Bộ GTVT, đến thời điểm hiện tại, dự án thành phần 1 gồm hệ thống hạ tầng kỹ thuật khu dân cư, tái định cư tại xã Lộc An, xã Bình Sơn dự kiến hoàn thành xây dựng hạ tầng và cấp nước vào cuối tháng 6; điện và chiếu sáng trong tháng 7 và trạm xử lý nước thải trong tháng 10/2021. Ở dự án thành phần 2 (các công trình xã hội tại 2 khu tái định cư), có tới 6/7 tiểu dự án đang chậm tiến độ.

Tổng số tiền giải ngân cho các dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư mới đạt 42,52% (9.720.000/22.850.000 tỷ đồng).

Nêu lý do giải ngân bồi thường chậm, Bộ GTVT báo cáo, hiện có khoảng 1.000 hộ dân có nhà đất được chuyển nhượng, cho tặng bằng giấy tay, khi thực hiện đang gặp khó khăn trong xử lý hồ sơ bồi thường.

"Nếu không giải phóng toàn bộ mặt bằng sạch của giai đoạn 1 theo đúng tiến độ sẽ ảnh hưởng rất lớn đến biện pháp thi công tổng thể giai đoạn 1" - báo cáo của Bộ GTVT thể hiện.

Trong khi đó, UBND tỉnh Đồng Nai đang gặp khó khăn trong việc triển khai thực hiện giải trình với Kiểm toán Nhà nước trong việc điều chỉnh khung chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư; không hỗ trợ chuyển đổi việc làm đối với các đối tượng nhân công, nội trợ. Các nhân khẩu trong sổ hộ khẩu có mối quan hệ gia đình… thì không đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất; giá trị bồi thường, hỗ trợ vườn cây của Công ty TNHH MTV Tổng công ty cao su Đồng Nai…

Đề cập đến phần xây dựng sân bay Long Thành, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đang triển khai một số hạng mục dự án thành phần 3 (các công trình thiết yếu trong cảng hàng không) như rà phá bom mìn (được khoảng 30%) và xây dựng hàng rào (được khoảng 20%).

Doanh nghiệp này cũng đang triển khai thiết kế kỹ thuật các hạng mục chính như Nhà ga hành khách và đường cất hạ cánh. Dự kiến việc san nền sẽ được triển khai vào tháng 9/2021, bắt đầu xây dựng nhà ga hành khách và đường băng sân bay vào quý I/2022.

Thiếu chuyên gia tại dự án do đại dịch Covid-19

Khái quát lại, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, Bộ đang chỉ đạo Chủ đầu tư khẩn trương thực hiện để hoàn thành xây dựng trong Quý I/2025 và kịp thời đưa vào khai thác vào cuối năm 2025.

Khó khăn mà chủ đầu tư dự án (ACV) đang gặp phải, theo Bộ chủ quản, là việc xin phép áp dụng phương án vay bằng USD và trả bằng USD từ các ngân hàng trong nước có vốn cổ phần nhà nước chi phối.

Ngoài ra, dự án có nhiều hạng mục, khối lượng lớn, tính chất kỹ thuật phức tạp, sử dụng công nghệ hiện đại trên thế giới. Do đó, quá trình lập hồ sơ thiết kế, thẩm định, phê duyệt thiết kế và các thiết bị công nghệ mới sẽ gặp nhiều khó khăn.

Nguyên nhân khác, quá trình triển khai dự án, theo lãnh đạo Bộ GTVT, phụ thuộc vào tư vấn nước ngoài rất lớn, vướng mắc nhất là việc huy động các chuyên gia nước ngoài sang làm việc trực tiếp tại Việt Nam do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Ở dự án thành phần 1 (các công trình trụ sở cơ quan quản lý nhà nước), Bộ GTVT đã có văn bản gửi các cơ quan liên quan (Bộ Công an, Bộ Tài chính, UBND tỉnh Đồng Nai…) khẩn trương chuẩn bị và thực hiện đầu tư theo quy định pháp luật; kịp thời trình các Cơ quan Chủ quản bố trí vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 làm cơ sở thực hiện. Hiện mới có Bộ Công an có văn bản phối hợp triển khai, các bộ, ngành khác chưa có ý kiến phản hồi.

Dự án thành phần 2 (các công trình phục vụ quản lý bay) do Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) làm chủ đầu tư đang triển khai thủ tục đấu thầu tư vấn quốc tế. Bộ GTVT cũng đang tích cực chỉ đạo chủ đầu tư hoàn thiện các thủ tục triển khai xây dựng trong năm 2022 và hoàn thành xây dựng trong Quý I/2025 để đưa vào khai thác vào cuối năm 2025.

Tại dự án thành phần 4 (các công trình khác bao gồm: xây dựng nhà để xe; nhà ga hàng hóa; khu cung cấp suất ăn hàng không; các cơ sở bảo trì trang thiết bị, vệ sinh tàu bay, trạm cung cấp nhiên liệu, thoát và xử lý nước thải…), Bộ GTVT đang khẩn trương chỉ đạo xây dựng để sớm ban hành thông tư về lựa chọn nhà đầu tư tại cảng hàng không, làm hành lang pháp lý để Bộ GTVT lựa chọn nhà đầu tư các hạng mục, đảm bảo hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ cuối năm 2025.