Áp lực giữ rừng ở nơi có cây sa mu dầu lớn nhất Việt Nam

Khu bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Pù Hoạt tọa lạc tại huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An, là một trong ba vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An. Với diện tích 29.389ha rừng giáp biên giới Việt Nam - Lào, khu vực này trải dài trên các xã Tri Lễ, Nậm Giải, Hạnh Dịch và Thông Thụ.

Khu vực này nổi bật với giá trị sinh học cao, là nơi cư trú của nhiều loài thực vật quý hiếm, đặc biệt là quần thể cây sa mu dầu - Cây Di sản Việt Nam, cùng các loài động vật như khỉ, vượn, lợn rừng, mang...

Tuy nhiên, địa hình rừng núi hiểm trở và giao thông khó khăn đã gây trở ngại lớn cho công tác tuần tra, kiểm tra rừng. Nhiều bản làng của người H'Mông tại Lào nằm sát biên giới, cách rừng Việt Nam chưa đầy 1km, có địa hình bằng phẳng, thuận lợi cho việc tiếp cận, vận chuyển lâm sản và săn bắt động vật hoang dã.

Khó khăn còn đến từ sự khác biệt về thời tiết giữa hai bên biên giới. Khi phía Lào vào mùa khô, thuận tiện cho việc khai thác, thì Việt Nam lại bước vào mùa mưa, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác tuần tra, kiểm soát.

Cuộc sống khó khăn của người dân vùng biên cũng tạo áp lực không nhỏ lên tài nguyên rừng. Rào cản về ngôn ngữ, văn hóa, cũng như cơ chế phối hợp xuyên biên giới còn hạn chế khiến việc tuyên truyền, vận động và kiểm soát người dân khu vực biên giới gặp nhiều trở ngại.

Trước những thách thức này, Ban Quản lý Khu BTTN Pù Hoạt đã chủ động triển khai nhiều biện pháp bảo vệ rừng và hệ sinh thái vùng biên.

Ông Nguyễn Văn Sinh, Giám đốc Ban Quản lý Khu BTTN Pù Hoạt, cho biết đơn vị đã tham mưu UBND huyện Quế Phong phối hợp với các huyện giáp biên của Lào đưa nội dung bảo vệ rừng vào chương trình hợp tác thường niên.

Đồng thời tăng cường phối hợp với các đơn vị chức năng như biên phòng, kiểm lâm, công an và chính quyền địa phương để lập chốt canh gác, tuần tra khu vực trọng điểm, xử lý kịp thời các hành vi xâm hại rừng. Việc tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về phòng cháy chữa cháy rừng và bảo vệ động vật hoang dã cũng được chú trọng.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, tình hình an ninh rừng vùng biên đã cơ bản được kiểm soát. Các điểm nóng về khai thác trái phép, vận chuyển lâm sản, săn bắt động vật hoang dã dần được xóa bỏ. Ý thức bảo vệ rừng trong cộng đồng dân cư ngày càng được nâng cao, góp phần ổn định quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế, xã hội khu vực biên giới.

Việc bảo vệ tài nguyên rừng nơi phên dậu Tổ quốc không chỉ là nhiệm vụ của lực lượng chuyên trách mà cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị và cộng đồng. Đây là tiền đề quan trọng để gìn giữ hệ sinh thái bền vững và đảm bảo sinh kế lâu dài cho người dân miền biên viễn.