36 luật về quyền con người cần làm mới, sửa đổi

Về kết quả triển khai thi hành Hiến pháp 2013, Bộ trưởng Tư pháp cho biết Bộ đã báo cáo Thủ tướng về kết quả rà soát lập danh mục đề xuất văn bản quy phạm pháp luật cần bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013.

Theo đó kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ, dừng thi hành hoặc ban hành mới 282 văn bản/tổng số hơn 102.300 văn bản đã rà soát.

Dựa trên kết quả rà soát tổng số 172 luật, pháp lệnh, hơn 7.800 văn bản quy phạm pháp của Chính phủ, Thủ tướng , Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ về quyền con người, Bộ Tư pháp đã đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, ban hành mới 36 luật, pháp lệnh và 50 văn bản quy phạm pháp luật khác.

Công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật được nhắc đến với con số 864 văn bản được kiểm tra từ cuối tháng 12/2014 đến hết tháng 3 năm nay. Bước đầu, Bộ Tư pháp phát hiện 62 văn bản có dấu hiệu vi phạm, trong đó 8 văn bản vi phạm về nội dung, 1 văn bản vi phạm về quyền ban hành, 1 văn bản vi phạm về hiệu lực. Trên cơ sở các văn bản đã được kiểm tra, Bộ Tư pháp đã tổ chức họp với các cơ quan, đơn vị có liên quan và thông báo tới cơ quan đã ban hành văn bản để đề nghị xử lý.

Riêng việc rà soát các văn bản quy định ngành, nghề kinh doanh có điều kiện và điều kiện kinh doanh, Bộ Tư pháp đã phân loại, thực hiện kiểm tra 249 văn bản của 16 bộ, 276 văn bản của 51 địa phương. Qua kiểm tra đã phát hiện 9 văn bản của các bộ và 20 văn bản của địa phương có nội dung không phù hợp với quy định của pháp luật. Và Bộ Tư pháp đã có kiến nghị Thủ tướng về các văn bản này.

Kết quả xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh được khái quát với số liệu tính đến hết tháng 3/2015. Có 95 văn bản nợ đọng thì Chính phủ, Thủ tướngvà các Bộ đã ban hành được 21 văn bản (đạt 22,11%). Còn 74 văn bản nợ đọng đến thời điểm này, trong đó 14/74 văn bản thuộc dạng nợ đọng kéo dài.

Một kết quả còn khiêm tốn khác là trong 86 văn bản quy định chi tiết thi hành 15 luật, pháp lệnh chưa có hiệu lực thì hiện mới chỉ có 1 thông tư ban hành, còn lại 85 văn bản đang được các Bộ nghiên cứu soạn thảo.

Về công tác kiểm soát thủ tục hành chính, theo báo cáo, từ tháng 10/2014 đến hết ngày 30/3/2015, Bộ Tư pháp đã nghiên cứu, tham gia ý kiến đối với 484 thủ tục hành chính quy định tại 66 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Trong đó, cơ quan “gác cửa” văn bản đã đề nghị bỏ 89 và sửa đổi, bổ sung 256 thủ tục.

Bộ cũng đã tiến hành thẩm định 319 thủ tục hành chính quy định tại 36 văn bản quy phạm pháp luật có quy định thủ tục hành chính, kiến nghị bỏ 40 và sửa đổi 245 thủ tục hành chính không cần thiết, không hợp lý.

Đánh giá về những điểm hạn chế trong việc thực hiện nhiệm vụ Quốc hội giao, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho rằng, hoạt động rà soát các luật, pháp lệnh chưa đáp ứng yêu cầu về tiến độ, chất lượng. Việc cụ thể hóa một số nội dung Hiến pháp trong các dự án luật chưa nhận được sự đồng tình, hiểu một cách thống nhất.

Bên cạnh đó, công tác xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết còn chậm. Tình trạng văn bản quy định chi tiết được ban hành không bảo đảm tính kịp thời có hiệu lực cùng thời điểm có hiệu lực của nội dung được giao quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh còn diễn ra phổ biến khi còn 74/95 văn bản nợ đọng chưa được ban hành.

Chất lượng thẩm định văn bản quy phạm pháp luật tuy đã được cải thiện một bước, nhưng tinh thần và nội dung thẩm định vẫn chủ yếu tập trung về tính pháp lý, còn để lọt nội dung thiếu tính khả thi so với điều kiện, hoàn cảnh thực tế, báo cáo nêu vấn đề được nhiều đại biểu đề cập tại kỳ họp này.

P.Thảo