21 cảng hàng không tại Việt Nam, chỉ 3 - 4 cảng có lãi

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 3/2019 diễn ra chiều tối nay (2/4), Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông giải đáp câu hỏi của báo chí về những khúc mắc dư luận đặt ra liên quan tới việc triển khai đầu tư, xây dựng nhà ga T3 Tân Sơn Nhất cũng như lý do Bộ GTVT trình Chính phủ việc giao Tổng Công ty Cảng hàng không Việt nam (ACV) đầu tư nhà ga T3.

Liên quan đến việc điều chỉnh quy hoạch sân bayTân Sơn Nhất, Thứ trưởng Đông cho biết, Bộ GTVT sử dụng tư vấn ADPi của Pháp để nghiên cứu về điều chỉnh quy hoạch, trong quá trình đó song song có tư vấn ADDC của Việt Nam.

Sau khi báo cáo các cấp có thẩm quyền cũng như qua một số cuộc họp do lãnh đạo Chính phủ chủ trì, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết quy hoạch theo đề xuất, ý tưởng của ADPi với quy hoạch được duyệt cơ bản giống nhau về những khâu như chức năng xây dựng kết cấu hạ tầng, quy mô về đề xuất của cảng hàng không này dừng ở mức độ nào, ví dụ chỉ dừng lại ở 50 triệu hành khách/năm để cùng song hành với sân bay Long Thành, không làm thêm đường băng thứ 3, cũng như xây dựng thêm nhà ga quốc tế và quốc nội để đảm bảo đáp ứng lượng 50 triệu hành khách/năm.

Về phân khu chức năng cũng tương tự, chỉ khác nhau đề xuất về khu vực phần đất tiếp cận xây dựng nhà ga T3 cũng như khu vực phía Nam liên quan đến đơn vị quân đội thì ADPi đề xuất phương án không có khả năng di dời. Theo Thứ trưởng Đông, tất cả những việc này đều này phải xem xét, có ý kiến của các Bộ ngành liên quan, đặc biệt ý kiến của Bộ Quốc phòng và lãnh đạo Chính phủ trước khi Bộ GTVT phê duyệt quy hoạch chi tiết.

Liên quan đề xuất đơn vị nâng cấp, cải tạo và xây dựng nhà ga T3, theo Thứ trưởng Đông, ngày 26/3 vừa qua, Bộ GTVT có văn bản báo cáo Thủ tướng đề xuất các phương án, trong đó phân tích rất nhiều phương án như dùng vốn ngân sách, dùng vốn của ACV, ACV kết hợp với đơn vị khác để đầu tư hoặc đầu tư xây dựng theo hình thức PPP.

Tuy nhiên, Bộ GTVT  đề xuất giao cho ACV trên cơ sở xem xét nhiều yếu tố.

Trước hết, Thứ trưởng Đông cho biết, Thủ tướng Chính phủ đang giao ACV quản lý, khai thác 21 cảng hàng không trên toàn quốc chứ không chỉ riêng cảng hàng không Tân Sơn Nhất. Và theo thông lệ từ trước đến nay, đơn vị quản lý khai thác theo nhu cầu, theo quy hoạch phê duyệt sẽ đầu tư nhà ga. “Vừa qua rất nhiều nhà ga được xây dựng mà ACV là đơn vị đứng ra huy động vốn DN và nguồn lực để đầu tư xây dựng. Đó là đơn vị có chức năng, có nhiệm vụ, có kinh nghiệm trong quản lý đầu tư nên chúng tôi đề xuất” – Thứ trưởng GTVT nói.

Lý do thứ hai được Thứ trưởng Đông đưa ra, là phương án này sẽ tạo thuận lợi cho quản lý khai thác vì chúng ta phải theo luật chơi chung quốc tế, hàng không thì có tổ chức hàng không quốc tế ICAO, theo đó có quy định một CHK chỉ có một nhà khai thác. “Dù có làm thêm nhà ga này nhà ga kia thì cũng chỉ có một nhà khai thác, không thể một CHK có 2, 3 đường băng, có bao nhiêu kiểu ga thì mỗi ông một kiểu khai thác” – Thứ trưởng Đông nói và cho biết các nước trên thế giới cũng như vậy, người đầu tư vào có thể đầu tư tài chính hoặc liên kết đầu tư.

Một lý do khác được lãnh đạo Bộ GTVT đưa ra là thực tế, 21 cảng hàng không trên cả nước không phải cảng nào cũng có lãi. “Chúng tôi theo dõi nhiều năm qua thì chỉ có cảng hàng không Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh… là có lãi trong kinh doanh, còn những cảng như Điện Biên, Cà Mau và rất nhiều sân bay khác đang phải bù lỗ, theo cách điều tiết từ phần lãi sang phần lỗ” – Thứ trưởng GTVT nói và cho rằng đó là yếu tố cân nhắc để so sánh và kiến nghị, vì việc giao ACV làm chủ đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng có hiệu quả tài chính nói chung và sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất nói riêng là rất cần thiết để tạo nguồn bù đắp một phần vốn đầu tư và duy trì khai thác liên tục tại các sân bay không mang lại hiệu quả mà ACV đang quản lý, nhằm thực hiện nhiêm vụ chính trị, phát triển kinh tế vùng miền.

Về thời gian thực hiện, Thứ trưởng Đông cho rằng nếu giao cho ACV thực hiện thì sẽ thuận lợi trong việc tổ chức lập ngay dự án, vì thực tế trong quá trình quản lý của ACV khi chưa chuyển cho UB Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp thì đã có kế hoạch năm 2018 giao cho ACV nghiên cứu tiền khả thi xây dựng nhà ga T3. Như vậy việc tổ chức xây dựng cũng như đấu thầu, chọn nhà thầu sẽ có thời gian nhanh nhất trong thực hiện.

P.Thảo