Bát Tràng tràn ngập "Quan Công, Lỗ Trí Thâm..."

(Dân trí) - Làng gốm sứ Bát Tràng xưa nổi tiếng đất Thăng Long với nghề gốm sứ ngàn năm tuổi, ngày nay ở Bát Tràng đang “rộ lên” nghề làm tượng gốm với Quan Công, Lỗ Trí Thâm, hay Thần Trà…

Đến làng nghề Bát Tràng, người ta không chỉ được ngắm nhìn những sản phẩm bằng gốm truyền thống như bát đĩa, ấm chén, lục bình… mà du khách còn được chiêm ngưỡng hình dáng của những vị anh hùng nổi tiếng như Quan Công, Khổng Minh, Lỗ Trí Thâm hay các tượng thần Di Lặc, Phúc Lộc Thọ hay tượng Thần Tài…

Bát Tràng tràn ngập "Quan Công, Lỗ Trí Thâm..." - 1

Theo các nghệ nhân ở làng gốm Bát Tràng, để chế tác ra được những bức tượng gốm sứ là cả một quá trình lâu dài, mà người thợ gốm phải tốn nhiều công sức.

Người chế tác tượng gốm phải trải qua nhiều công đoạn phức tạp và vất vả mới có thể cho ra lò một sản phẩm ưng ý. Ở Bát Tràng không phải ai cũng có thể chế tác được tượng gốm, mà chỉ có những người nghệ nhân làng gốm khéo tay cùng với những kinh nghiệm, khéo léo và có con mắt nghệ thuật cao mới có thể làm ra cốt một bức tượng hoàn hảo. Đó là quá trình sáng tạo ra một bức tượng mẫu thật đẹp mắt và có độ thẩm mỹ cao.

Bát Tràng tràn ngập "Quan Công, Lỗ Trí Thâm..." - 2

Sau khi công đoạn trên được hoàn thành, theo các nghệ nhân trong làng để sản phẩm thô được khô, thời gian để mỗi sản phẩm được khô cũng tùy thuộc vào kích thước mỗi bức tượng và thời tiết. Trung bình mất khoảng 5 đến 7 hôm đối với những bức tượng nhỏ và 15 hôm đến 1 tháng với những bức tượng to hơn.

Và cuối cùng là công đoạn nung. Trước tiên người nghệ nhân cho sản phẩm vào lò nhỏ để thử xem màu sắc sản phẩm có được như ý hay không. Khi đã đạt được màu sắc đẹp, thì bắt đầu vẽ hàng loạt. Vẽ xong, để khô và bắt đầu xếp vào các tấm kê và cho vào lò đốt. Thời gian nung kéo dài khoảng một ngày, một đêm. Nhiệt độ đốt của lò có lúc cao từ 1200 đến 1300 độ C.

Gốm sứ Bát Tràng là sản phẩm hết sức độc đáo bởi vẻ đẹp tinh sảo và độ bền chắc của nó. Đồ thủ công mỹ nghệ này đạt tới đỉnh cao về hội họa. Mỗi hình mỗi dáng, mỗi tác phẩm đều mang một vẻ đẹp, sự khéo léo tinh túy của người thợ Bát Tràng.

Không như vài năm về trước chợ gốm Bát Tràng ngày nay được bày bán khá nhiều các tượng gốm bên cạnh những đồ gốm sứ truyền thống khác
Không như vài năm về trước chợ gốm Bát Tràng ngày nay được bày bán khá nhiều các tượng gốm bên cạnh những đồ gốm sứ truyền thống khác
Phúc Lộc Thọ hay Phước Lộc Thọ là thuật ngữ thường được sử dụng trong văn hóa Trung Hoa và những văn hóa chịu ảnh hưởng từ nó, để nói về ba điều cơ bản của một cuộc sống tốt đẹp là: những điều lành (Phúc), sự thịnh vượng (Lộc), và tuổi thọ (Thọ). Mỗi điều tượng trưng cho một vị thần, ba vị này thường gọi chung là ba ông Phúc-Lộc-Thọ hay Tam Đa, và thường không được tách rời.  Theo truyền thuyết của người Hoa Hạ, ông Lộc là một quan tham chuyên ăn đút lót. Ông Thọ lại là vị quan thực dụng, ưa xu nịnh vua để được ban thưởng, trong dinh của ông cung nữ nhiều chẳng kém ở cung vua. Chỉ có ông Phúc là quan thanh liêm, ngay thẳng, con cháu đề huề.
Phúc Lộc Thọ hay Phước Lộc Thọ là thuật ngữ thường được sử dụng trong văn hóa Trung Hoa và những văn hóa chịu ảnh hưởng từ nó, để nói về ba điều cơ bản của một cuộc sống tốt đẹp là: những điều lành (Phúc), sự thịnh vượng (Lộc), và tuổi thọ (Thọ). Mỗi điều tượng trưng cho một vị thần, ba vị này thường gọi chung là ba ông Phúc-Lộc-Thọ hay Tam Đa, và thường không được tách rời. Theo truyền thuyết của người Hoa Hạ, ông Lộc là một quan tham chuyên ăn đút lót. Ông Thọ lại là vị quan thực dụng, ưa xu nịnh vua để được ban thưởng, trong dinh của ông cung nữ nhiều chẳng kém ở cung vua. Chỉ có ông Phúc là quan thanh liêm, ngay thẳng, con cháu đề huề.
Bát Tràng tràn ngập "Quan Công, Lỗ Trí Thâm..." - 5
Gia Cát Lượng được biết đến chủ yếu qua tác phẩm Tam Quốc Diễn Nghĩa. Trong tác phẩm, ông được nhà văn La Quán Trung ca ngợi là một quân sư có khả năng liệu việc như thần, một nhà ngoại giao cự phách và cũng là một nhà phát minh tài năng. Đóng góp lớn nhất của Gia Cát Lượng chính là việc giúp hình thành thế chân vạc tam quốc, liên minh Thục-Ngô chống Tào. Ông được công nhận là chiến lược gia vĩ đại nhất và xuất sắc nhất của thời đại của ông, và được so sánh với một chiến lược gia tài ba khác của Trung Quốc là Tôn Tử.
Gia Cát Lượng được biết đến chủ yếu qua tác phẩm Tam Quốc Diễn Nghĩa. Trong tác phẩm, ông được nhà văn La Quán Trung ca ngợi là một quân sư có khả năng "liệu việc như thần", một nhà ngoại giao cự phách và cũng là một nhà phát minh tài năng. Đóng góp lớn nhất của Gia Cát Lượng chính là việc giúp hình thành thế chân vạc tam quốc, liên minh Thục-Ngô chống Tào. Ông được công nhận là chiến lược gia vĩ đại nhất và xuất sắc nhất của thời đại của ông, và được so sánh với một chiến lược gia tài ba khác của Trung Quốc là Tôn Tử.
Cũng như trong tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa, tượng Quan Công, Gia Cát Lượng luôn được trưng bày cạnh nhau trong thế oai nghiêm, tĩnh tại
Cũng như trong tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa, tượng Quan Công, Gia Cát Lượng luôn được trưng bày cạnh nhau trong thế oai nghiêm, tĩnh tại
Tượng ông Thần Tài
Tượng ông Thần Tài
Bát Tràng tràn ngập "Quan Công, Lỗ Trí Thâm..." - 9
Đây là tượng ông Thần Trà - Trà Thần Lục Vũ vốn là một danh y đời Đường, ông được nhân dân tôn là “Trà Thần” và còn được yêu mến gọi bằng nhiều danh xưng khác là “Trà Thánh” hoặc “Trà Tiên”. Tượng Trà Thần với luôn được đặt ở vị trí trung tâm của tất cả các gia viên trong các làng trà tại quốc gia này.
Đây là tượng ông Thần Trà - Trà Thần Lục Vũ vốn là một danh y đời Đường, ông được nhân dân tôn là “Trà Thần” và còn được yêu mến gọi bằng nhiều danh xưng khác là “Trà Thánh” hoặc “Trà Tiên”. Tượng Trà Thần với luôn được đặt ở vị trí trung tâm của tất cả các gia viên trong các làng trà tại quốc gia này.
Tượng vị anh hùng hảo hán Lỗ Trí Thâm
Tượng vị anh hùng hảo hán Lỗ Trí Thâm
Bát Tràng tràn ngập "Quan Công, Lỗ Trí Thâm..." - 12

Bài, ảnh: Hữu Thắng