Những chuyện đằng sau bản tin chiến thắng ngày 30/4/1975

40 năm đã trôi qua, nhưng trong ký ức của NSƯT- BTV Kim Cúc, người đọc bản tin chiến thắng trên sóng phát thanh Đài tiếng nói Việt Nam ngày 30/4/1975 vẫn vẹn nguyên những câu chuyện cũ, như thể câu chuyện ấy chỉ mới vừa xảy ra ngày hôm qua. Bà vẫn có thể đọc thuộc lòng, rõ ràng, mạch lạc cho PV Dân trí nghe từng chữ trong bản tin đã được viết cách đây 40 năm. Và bà vẫn đọc với giọng xúc động như thế, hào sảng như thế, đầy tự hào như thế.

NSƯT Kim Cúc hiện tại, bà vẫn nhớ như thể mọi việc vừa mới xảy ra ngày hôm qua, 40 năm như chớp mắt lịch sử (Ảnh: Hiền Hương)

NSƯT Kim Cúc chia sẻ, bản tin chiến thắng ngày 30/4/1975 là bản tin quan trọng nhất bà từng đọc trong cuộc đời làm biên tập viên ở Đài tiếng nói Việt Nam. Là bản tin đáng nhớ nhất, xúc động nhất, quan trọng nhất trong cuộc đời bà. Là bản tin có tác động mạnh mẽ nhất. Và là bản tin hùng tráng nhất trong lịch sử phát sóng của Đài tiếng nói Việt Nam.

“Hôm ấy, thật may mắn và vinh dự, đúng vào ca trực của tôi. 11h45 trưa, một bản tin ngắn gọn, súc tích đã được gửi về đài thông báo, quân ta đã tiến vào Sài Gòn, lật đổ cánh cổng cơ quan đầu não của ngụy quân, ngụy quyền, và giải phóng hoàn toàn thành phố. Tôi là người trực nên có trách nhiệm lập tức đọc bản tin này trên sóng phát thanh của Đài tiếng nói Việt Nam, bản tin lúc 11h45. Sau đó, một bản tin khác được làm lại, dựng thêm thông tin, thêm nhạc nền là ca khúc “Như có Bác trong ngày vui đại thắng”, và bản tin này được phát thanh vào lúc 18h ngày 30/4/1975. Sau này, mọi người chỉ nghe và biết đến bản tin phát thanh lúc 18h, nhiều người đã thắc mắc tại sao một thông tin quan trọng như thế lại phát muộn như thế? Với một cơ quan thông tấn lớn nhất miền Bắc khi ấy là Đài tiếng nói Việt Nam? Thực tế, chúng tôi đã phát đi một bản tin vào lúc 11h45 trưa ngày 30/4/1975, tôi đọc là phát thanh trực tiếp, đọc thẳng không sao in lại, không thu lại (do điều kiện kỹ thuật còn đơn sơ), nên ít người biết điều này”- NSƯT Kim Cúc nhớ lại.

Đằng sau bản tin chiến thắng trên sóng phát thanh ngày 30/4/1975 có nhiều câu chuyện, đến bây giờ NSƯT Kim Cúc vẫn nhớ như in.

NSƯT Kim Cúc được Đại tướng Võ Nguyên Giáp bắt tay nhân một lần Đại tướng đến thăm Đài tiếng nói VN

Phóng viên- người mang bản tin từ Bộ Tổng tham mưu Quân đội Nhân dân Việt Nam về để kịp phát thanh trên sóng Đài tiếng nói Việt Nam hôm ấy trên đường đi đã gặp tai nạn. Khi về đến cổng Đài, nữ phóng viên đã ngất lịm. Một người khác đã ngay lập tức cầm bản tin ấy đưa sang phòng thu. Lúc ấy, BTV Kim Cúc cùng với một nữ BTV nói tiếng miền Nam đang trực. Bản tin được gấp rút thu thanh và phát trên Đài tiếng nói Việt Nam vào lúc 11h45 ngày 30/4/1975.

NSƯT Kim Cúc còn nhớ, “Bản tin rất ngắn gọn, súc tích với nội dung như sau “Mời các bạn nghe tin chiến thắng chúng ta mới nhận được. Đúng 11h30, quân ta tiến vào Sài Gòn, đánh chiếm dinh Độc Lập. Bộ Tổng tham mưu Ngụy- Dương Văn Minh đầu hàng vô điều kiện. Cờ đỏ sao vàng phấp phới tung bay trên nóc dinh Độc Lập. Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng””. Theo NSƯT Kim Cúc, bản tin rất ngắn gọn, nhưng chứ đủ thông tin giống như lời hiệu triệu, cổ vũ, động viên quân và dân ta tiếp tục tranh đấu để đi đến toàn thắng.

Bản tin chỉ với bấy nhiêu chữ nhưng đã đủ khiến cả một dân tộc vỡ òa trong niềm vui, hạnh phúc vô bờ.

“Bản thân tôi khi đọc bản tin chiến thắng, ngoài việc gửi gắm niềm vui, sự sung sướng đến đồng bào mình, tôi còn có một niềm riêng khác là 2 em trai tôi khi ấy đang ở chiến trường. Tôi còn mới biết tin, một em trai của tôi bị thương trên chiến trường Quảng Trị. Vì thế, khi đọc bản tin chiến thắng ngày 30/4/1975, tôi vừa đọc vừa mong mỏi các em tôi sẽ nghe được bản tin này, để động viên, cổ vũ tinh thần cho các em tôi sẽ vững vàng hơn, mạnh mẽ hơn- khi nghe thấy giọng nói của chị đọc tin chiến thắng”- NSƯT Kim Cúc tâm sự.

Nữ phóng viên bị ngất khi đưa bản tin chiến thắng từ Bộ Tổng tham mưu Quân đội NDVN về Đài tiếng nói VN là Anh Trang (ngoài cùng bìa phải). Ngoài đời, nữ phóng viên Anh Trang và NSƯT Kim Cúc (giữa) cùng với chồng của NSƯT Kim Cúc (ngoài cùng bìa trái) là 3 người bạn thân.

40 năm đã trôi qua, nhưng ngồi nghe trực tiếp NSƯT Kim Cúc đọc lại rõ ràng bản tin chiến thắng, người viết thực sự xúc động. Theo NSƯT Kim Cúc, hẳn lúc ấy bà đọc sẽ còn tốt hơn, vì “khi ấy còn trẻ trung, sức khỏe dồi dào, lại còn nguyên cảm xúc vỡ òa của ngày chiến thắng. Bây giờ, sau 40 năm, tôi đã già rồi. Sức khỏe yếu đi nhiều. Giọng nói không còn “phong độ”. Nhưng quả thực, cảm xúc vẫn như dâng đầy trong tôi khi nhớ lại ngày này 40 năm trước”.

Ngay sau khi bản tin chiến thắng phát trên sóng phát thanh của Đài tiếng nói Việt Nam, người dân Hà Nội đã đổ ra đường reo hò, phất cờ, mừng chiến thắng. “Tin chiến thắng được người Hà Nội nghe qua loa lắp đặt trong nhà (thường để nghe báo động máy bay), ngay khi bản tin phát xong, tôi đã thấy bên kia đường mọi người hoan hô, vỗ tay, và hét vang: Chiến thắng rồi! Đại sứ quán Cu-Ba ở ngay gần phòng thu của Đài, họ cũng đổ ra đường nhảy múa, cầm xoong cầm nồi khua tứ tung, và họ cũng hô vang “Viva Việt Nam! Viva Việt Nam (Việt Nam muôn năm)”. Rồi suốt những ngày sau đó, cả Hà Nội không ngủ, cả Hà Nội vui như hội. Ai nấy đều mặc quần áo đẹp, đi ra đường, ra bờ Hồ để ăn mừng chiến thắng. Tiếp đó, là công việc đưa người vào Nam tiếp quản Sài Gòn, tái thiết miền Nam sau độc lập… Cả đất nước hân hoan, rộn ràng mừng lịch sử dân tộc sang trang mới”- NSƯT Kim Cúc kể lại.

Và bà nhắc đi nhắc lại.

Hiền Hương