Lãnh đạo Sở Xây dựng TPHCM nêu giải pháp khi chung cư "cấm cửa" xe điện

Sáng 7/10, Sở Xây dựng TPHCM tổ chức hội thảo lấy ý kiến về dự thảo Đề án Kiểm soát khí thải phương tiện giao thông trên địa bàn thành phố.

Hội thảo đề cập đến kết quả nghiên cứu vùng phát thải thấp và lộ trình, chính sách chuyển đổi phương tiện giao thông trên địa bàn.

Từng bước hoàn thiện chính sách cho xe điện

Ông Bùi Hòa An, Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, cho biết, thành phố đang trên lộ trình thực hiện quyết tâm của Thủ tướng là đến năm 2050 đưa mức phát thải tại Việt Nam về 0 (Net Zero). Do đó, thành phố xây dựng chính sách chuyển đổi phương tiện giao thông sang sử dụng năng lượng xanh, thân thiện môi trường.

“Ở đây không chỉ là chuyện chuyển đổi sang xe điện, mà sắp tới có thể là xe chạy hydro… Công nghệ đang thay đổi từng ngày. Chúng ta từng bước tiếp cận công nghệ, áp dụng vào đời sống”, ông Bùi Hòa An chia sẻ.

Trả lời câu hỏi của phóng viên Dân trí về khó khăn của người dân khi một số chung cư, phòng trọ "cấm cửa" xe điện, ông Bùi Hòa An cho biết, Sở Xây dựng đang tiếp nhận và giải quyết kiến nghị của ban quản lý chung cư cùng chính quyền địa phương về bố trí, sạc xe điện tại khu dân cư.

"Trong một chung cư thì xe 4 bánh đậu ở đâu, xe 2 bánh đậu ở đâu, tiêu chuẩn phòng cháy, chữa cháy thế nào... Chúng tôi cố gắng trong tuần tới sẽ có hướng dẫn chi tiết để bà con yên tâm", lãnh đạo Sở Xây dựng khẳng định.

Ông An cho biết, trong vòng 3 tháng tới, hệ thống trạm sạc công cộng sẽ được triển khai nhiều hơn. Xe buýt sẽ đậu và sạc ở các bến xe công cộng. Ô tô cá nhân có thể sạc tại bãi đỗ xe.

Liên quan đến chính sách dùng chung hạ tầng trạm sạc công cộng, lãnh đạo Sở Xây dựng TPHCM cho biết, Chính phủ và các bộ, ngành đang xây dựng quy chuẩn về trạm sạc dùng chung. Về cơ bản, đầu sạc (phần cứng) của các hãng xe đều giống nhau. Tuy nhiên, mỗi hãng sẽ có phần mềm sử dụng riêng.

Ông An nhận định doanh nghiệp có mong muốn kiểm soát hạ tầng trạm sạc của mình, không dễ chia sẻ cho hãng khác. Khi xe hãng này dùng trạm sạc của hãng khác, chi phí được tính thế nào... là vấn đề Chính phủ đang phải giải quyết.

Hỗ trợ chuyển đổi phương tiện cần đúng đối tượng

Tại hội thảo, đại diện Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) thống nhất với đề xuất thiết lập vùng phát thải thấp tại Cần Giờ và Côn Đảo. Hiệp hội đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng sớm hoàn thiện cơ chế để cho các cơ sở, đại lý được tham gia vào khâu kiểm định khí thải xe máy.

Trong khi đó, đại diện nền tảng gọi xe công nghệ Grab cho biết, công ty đã thực hiện một số giải pháp thúc đẩy chuyển đổi xe điện như khuyến khích tài xế tự chuyển đổi, hợp tác với đơn vị sản xuất xe điện trong nước...

Tuy nhiên, đại diện Grab cũng nêu thực tế cộng đồng đối tác xe công nghệ tại Việt Nam đều là các tài xế có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp, là nhóm đối tượng yếu thế.

Về lộ trình thực hiện, đại diện Grab cho rằng việc quy định ngừng ký hợp đồng với tài xế xe máy công nghệ chạy xăng từ ngày 1/1/2026 chưa hợp lý, gây khó cho sinh kế của người dân. Thay vì loại trừ hoàn toàn xe xăng, Grab đề xuất quy định từ ngày 1/1/2026, xe máy phải đạt tiêu chuẩn khí thải mức 2 mới được ký hợp đồng hoạt động xe công nghệ.

Góp ý tại hội thảo, TS Nguyễn Ngọc Hiếu, chuyên gia thuộc Chương trình Phát triển đô thị bền vững (Đại học Việt Đức), cho rằng hiệu quả thật sự của việc giảm phát thải sẽ đến từ việc hạn chế nhóm xe máy đã qua 15-20 năm sử dụng.

Nhà nước cần tập trung khuyến khích chuyển đổi với nhóm xe cũ, đã khấu hao nhiều và phát thải nhiều thay vì nhắm vào nhóm xe máy xăng mới sản xuất, hoàn toàn đáp ứng tiêu chuẩn khí thải.

Chuyên gia lấy ví dụ một người về hưu mua chiếc xe xăng mới, hàng ngày chỉ đi chợ, đưa cháu đi học với quãng đường vài km. Ngân sách Nhà nước không nên chi ra để hỗ trợ chuyển đổi cho nhóm đối tượng này.

Theo TS Nguyễn Ngọc Hiếu, cần xác định đúng nhóm đối tượng bắt buộc chuyển đổi phương tiện. “Ngân sách thành phố còn nhiều việc phải ưu tiên như xử lý tắc đường, ngập nước, phát triển đường sắt đô thị…”, chuyên gia chia sẻ.

Theo Phó giám đốc Sở Xây dựng Bùi Hòa An, Nghị quyết 98 về cơ chế đặc thù cho TPHCM cũng xác định phát triển phương tiện giao thông xanh với 3 chữ “khuyến khích”, “hỗ trợ” và “ưu đãi”. Định hướng của Nhà nước là tạo sự công bằng trong tiếp cận chính sách, làm sao để ít xáo trộn nhất đời sống người dân, đặc biệt là những đối tượng yếu thế trong xã hội.

Bước đầu, TPHCM xây dựng đề án tăng cường giao thông công cộng, hạn chế giao thông cá nhân, chuyển đổi xe buýt sang sử dụng năng lượng xanh. Theo ông An, đó là phần việc thành phố có thể chủ động.

"Khi xây dựng đề án chuyển đổi 400.000 xe máy công nghệ, hơn ai hết mình hiểu họ là ai, thu nhập, đời sống ra sao… từ đó mới cần thiết kế chính sách. Chính sách đưa ra khiến người dân khổ hơn thì người làm quản lý nhà nước đâu có cam lòng", Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM chia sẻ.

Ông Bùi Hòa An khẳng định Sở Xây dựng TPHCM và đơn vị tư vấn lập đề án sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại hội thảo để tổng hợp, trình thành phố. Việc chuyển đổi xanh GTVT sẽ được thực hiện trên tinh thần bắt tay vào làm rồi điều chỉnh dần để đạt được yêu cầu tốt nhất.