“Kỳ án tuổi vàng” gây khó thi hành án suốt 15 năm ở Kiên Giang

Câu chuyện rất hi hữu đó vừa được ông Trần Thanh Út, Trưởng phòng Nghiệp vụ - Cục Thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang, chia sẻ với phóng viên Dân trí.

Bản án dân sự phúc thẩm năm 2010 của TAND tỉnh Kiên Giang tuyên buộc bà Nguyễn Tâm có nghĩa vụ thanh toán cho bà Nguyễn Nguyệt (cùng trú tại huyện Kiên Lương) số tiền trên 348 triệu đồng và bà Nguyệt giao trả 163,7 chỉ vàng 24K cho bà Tâm. Việc giao nhận tiền và vàng diễn ra cùng thời điểm.

Quá trình thi hành án, chấp hành viên đã thu của bà Tâm số tiền trên 348 triệu đồng để trả cho bà Nguyệt vào ngày 11/5/2010; đồng thời thu của bà Nguyệt 163,7 chỉ vàng 24K để trao trả cho bà Tâm.

Tuy nhiên, bà Tâm không nhận vì cho rằng số vàng không đúng với chất lượng, chủng loại khi mang cầm cố ở nhà bà Nguyệt trước đó. Thi hành án phải gửi số vàng này vào kho bạc nhà nước trong nhiều năm.

“Chúng tôi kiên trì vận động, thuyết phục mãi đến ngày 9/7/2014 bà Tâm mới đồng ý nhận 163,7 chỉ vàng 24K này. Nhưng sau đó, bà ấy lại gửi đơn khiếu nại sự việc bà Nguyệt trả vàng không đúng chủng loại và tuổi vàng (độ tinh khiết của vàng - PV) khi cầm cố, dẫn tới thiếu hụt khoảng 9-10 chỉ vàng”, ông Út nhớ lại.

Tổng cục Thi hành án dân sự, Bộ Tư pháp thành lập đoàn xác minh và sau đó yêu cầu Chi cục Thi hành án dân sự huyện Kiên Lương có ý kiến đề nghị TAND tỉnh Kiên Giang giải thích nội dung bản án trên.

Ngày 21/6/2016, TAND tỉnh Kiên Giang ban hành công văn giải thích: Bà Tâm thanh toán đủ số tiền gốc và lãi cho bà Nguyệt trên 348 triệu đồng thì bà Nguyệt có trách nhiệm giao trả bà Tâm toàn bộ số đồ đã cầm cố theo các biên nhận cầm đồ, tổng cộng 163,7 chỉ vàng 24 kara bao gồm 115 chỉ vàng 24K (loại vàng thẻ), 48,7 chỉ vàng 24K gồm 3 sợi dây chuyền, 2 mặt dây chuyền, 2 chiếc lắc và 3 chiếc nhẫn. Các biên nhận cầm đồ không thể hiện độ tuổi vàng nhưng theo phong tục tập quán của Việt Nam thì vàng thẻ có tuổi 99,99%, vàng nữ trang có độ tuổi 98%. Như vậy, 115 chỉ vàng 24K (loại vàng thẻ) có độ tuổi 99,99%, còn 48,7 chỉ vàng 24K có độ tuổi 98%.

Từ căn cứ đó, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Kiên Lương ra quyết định sửa đổi, bổ sung quyết định thi hành án nhưng bà Nguyệt không đồng ý khi khăng khăng nói đã thực hiện đúng bản án, trả đủ 163,7 chỉ vàng cho bà Tâm.

Ông Trần Thanh Út nói, công văn giải thích của tòa án đã làm thay đổi nội dung bản án, không đúng với Thông tư liên tịch số 14/2010 của Bộ Tư pháp - TAND Tối cao - VKSND Tối cao hướng dẫn một số vấn đề về thủ tục thi hành án dân sự và Điều 240 Luật Tố tụng dân sự năm 2004 quy định về sửa chữa, bổ sung bản án.

Vì thế, tháng 9/2017, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang báo cáo xin ý kiến của Tổng cục Thi hành án dân sự và nhận được phản hồi: “Đây là một trong những vụ việc khiếu nại, tố cáo về thi hành án dân sự đã được lãnh đạo Bộ Tư pháp tiếp công dân và chỉ đạo phải khẩn trương giải quyết, tổ chức thi hành án”.

Nhiều cuộc họp liên ngành ở Kiên Giang diễn ra sau đó với sự tham dự của cơ quan thi hành án dân sự, tòa án, viện kiểm sát.

“Sau khi xem xét, ba ngành thống nhất: Không thể tổ chức thi hành án theo nội dung công văn giải thích năm 2016 của TAND tỉnh Kiên Giang”, ông Út lật lại các trang tài liệu vụ việc, kể với phóng viên Dân trí.

“Khi chúng tôi phát hiện ra vướng mắc mấu chốt nằm ở bản án tuyên không rõ về tuổi vàng thì đã hết thời hiệu để kháng nghị giám đốc thẩm bản án rồi. Chúng tôi gửi nhiều văn bản tới Bộ Khoa học và Công nghệ, Ngân hàng Nhà nước xin hướng dẫn nhưng đều bị từ chối vì họ không có chức năng xác định tuổi vàng, không có hiện vật để xác định tuổi vàng. Số vàng mà 2 người phụ nữ này từng cầm cố cũng không còn nữa”, ông Út kể tiếp.

Số lượng vàng còn thiếu, theo yêu cầu của bà Tâm, khoảng 9-10 chỉ. Thi hành án Kiên Giang không thể tổ chức cưỡng chế đối với bà Nguyệt vì không có căn cứ. Đến nay, theo ông Út, không có quy định vàng nữ trang, vàng miếng phải có tuổi vàng bao nhiêu mà chủ yếu do nhà sản xuất đưa ra.

Suốt nhiều năm, bà Tâm gửi đơn khiếu nại yêu cầu thi hành án số vàng còn thiếu dù theo bản án của tòa thì thi hành án dân sự đã thực hiện xong.

Những bản án có nội dung tuyên không rõ ràng như thế luôn gây khó khăn rất lớn cho cơ quan thi hành án dân sự. “Những cán bộ liên quan cũng đã nghỉ hưu hết rồi”, ông Út nêu thực tế.

Vụ việc để lại nhiều bài học cho tòa án, cơ quan thi hành án dân sự ở Kiên Giang. Đến nay, ông Út nói đã xếp vụ việc vào diện chưa thi hành án xong “vì lý do khác”.

"Chúng tôi đã nỗ lực hết sức, liên ngành ở địa phương cũng họp bàn nhiều lần để tìm giải pháp giải quyết dứt điểm vụ việc này, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân liên quan. Nhưng đây là vụ việc rất hi hữu và đến nay rơi vào tình huống rất khó. Nên sắp tới chúng tôi vẫn kiên trì thuyết phục, vận động người dân thôi", ông Út bày tỏ.

Luôn đối mặt với việc bị khiếu nại, khiếu kiện

Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang Nguyễn Văn Vũ thông tin, 33 cán bộ đã gửi đơn xin nghỉ việc, nghỉ hưu sớm, trong đó có 5 chi cục trưởng, 3 phó chi cục trưởng xin nghỉ theo Nghị định 178/2024 của Chính phủ.

“Quá trình thi hành án, chúng tôi luôn phải chủ động đổi mới phương thức tổ chức, tăng cường phối hợp với các cơ quan, ban ngành và chính quyền địa phương nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, nâng cao hiệu quả”, ông Vũ nói.

Không chỉ luôn thể hiện bản lĩnh nghề nghiệp vững vàng, theo bà Trần Thị Thúy An, Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ, quá trình công tác cần giữ được sự mềm mỏng, linh hoạt.

“Bao nhiêu năm làm nghề này, tôi thấy rằng với chấp hành viên thi hành án dân sự làm theo đúng tiến độ thì người phải thi hành án lại cho là làm nhanh, cũng có thể bị khiếu nại; mà làm chậm trễ thì cán bộ thi hành án cũng có thể bị khiếu nại. Nên làm sao để đúng luật, hợp tình, xử lý hiệu quả mà vẫn giữ được sự tin tưởng của người dân đó mới là khó nhất”, bà An đúc rút kinh nghiệm.

Sắp tới, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang sẽ sáp nhập với Cục Thi hành án dân sự tỉnh An Giang.