Kiện toàn hệ thống khuyến nông trên cả nước

Sáng 17/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức hội nghị trực tuyến với 34 địa phương để phổ biến, quán triệt Thông tư số 60/2025 hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện công tác khuyến nông cấp tỉnh, cấp xã.

Ông Phạm Tân Tuyến, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, cho biết thông tư có hiệu lực từ ngày 15/10.

Theo quy định mới, khuyến nông là hoạt động chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, thông tin, truyền bá kiến thức và đào tạo tay nghề cho nông dân trong các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả sản xuất, kinh doanh nông nghiệp, bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới.

Trung tâm Khuyến nông cấp tỉnh là đơn vị sự nghiệp công lập phục vụ quản lý nhà nước trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Sở Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm trình UBND cấp tỉnh quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Khuyến nông theo quy định pháp luật, phù hợp với điều kiện cụ thể từng địa phương.

Đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng cung ứng các dịch vụ công cơ bản, thiết yếu thuộc UBND xã, phường, đặc khu được giao thực hiện nhiệm vụ sự nghiệp khuyến nông ở cấp xã đối với nơi có sản xuất nông nghiệp.

Căn cứ quy mô sản xuất, điều kiện cụ thể của từng địa phương và chỉ tiêu biên chế được cấp tỉnh giao, HĐND cấp xã quyết định số lượng viên chức khuyến nông cấp xã cho phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ.

Thông tư số 60 nêu rõ, việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức khuyến nông cấp xã theo vị trí việc làm và quy định pháp luật.

Bảo đảm ít nhất mỗi xã có 5-6 cán bộ thực hiện nhiệm vụ khuyến nông

Thực hiện kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm trước đó, Ban Chỉ đạo của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương chỉ đạo sắp xếp, kiện toàn hệ thống tổ chức thực hiện nhiệm vụ khuyến nông ở địa phương.

Trong đó bảo đảm ít nhất mỗi xã có 5-6 cán bộ, công chức, viên chức thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến lĩnh vực khuyến nông; không tăng tổng số biên chế viên chức khuyến nông. Các địa phương sắp xếp thành lập đơn vị sự nghiệp cấp xã xong trước ngày 30/10.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết hệ thống tổ chức và hoạt động khuyến nông ở Việt Nam ra đời từ năm 1993.

Trước khi sắp xếp, ở cấp tỉnh có Trung tâm Khuyến nông cấp tỉnh; cấp huyện có Trạm Khuyến nông hoặc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp (đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp huyện).

Ở cấp xã, hoạt động khuyến nông được thực hiện bởi đội ngũ khuyến nông viên cấp xã (hoạt động không chuyên trách do địa phương quyết định và chi trả từ nguồn ngân sách địa phương). Tổng số khuyến nông viên cấp xã khoảng 10.000 người.

Ngoài ra, ở cấp xã còn lực lượng cộng tác viên khuyến nông thôn bản là các trưởng thôn, bản, chi hội trưởng hội nông dân, hội phụ nữ, hội cựu chiến binh với số lượng khoảng 21.000 người.

Bên cạnh đó còn có Tổ khuyến nông cộng đồng (tự nguyện), được thành lập để triển khai phát triển sản xuất nông nghiệp phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới. Đến năm 2025, cả nước đã thành lập 5.187 Tổ khuyến nông cộng đồng với gần 47.500 thành viên tham gia.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, tổng số cán bộ khuyến nông làm việc tại Văn phòng Trung tâm Khuyến nông cấp tỉnh hiện có 1.763 người.

Đối với tổ chức cấp huyện, đến nay đã có 24/34 tỉnh, thành phố lập các trạm khuyến nông khu vực do Trung tâm Khuyến nông cấp tỉnh quản lý.

3 tỉnh, thành phố (Hà Nội, Thanh Hóa, Quảng Trị) thành lập Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp khu vực do Sở Nông nghiệp và Môi trường quản lý.

Tỉnh Lào Cai, Quảng Ngãi thành lập Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp do UBND xã quản lý.

Sau khi sắp xếp, cả nước hiện có 324 trạm khuyến nông khu vực với 4.518 người làm việc. Đa số lực lượng khuyến nông viên cơ sở, cộng tác viên khuyến nông cũ đang tạm ngưng hoạt động, chưa được sắp xếp, kiện toàn theo chính quyền mới.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường phản ánh, sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, các thành viên Tổ khuyến nông cộng đồng có sự thay đổi về vị trí, công việc và địa bàn rộng hơn. Đa số Tổ khuyến nông cộng đồng vẫn hoạt động theo mô hình cũ, chưa được tổ chức lại theo chính quyền mới.