Cảnh khó coi trong biệt thự giữa rừng của "lãnh chúa miền Trung"
(Dân trí) - Biệt thự giữa rừng của “lãnh chúa miền Trung” ở thành phố Huế tiếp tục bị bỏ hoang và có hiện tượng chăn thả gia súc trong khu di tích quốc gia này.
Khu di tích lịch sử quốc gia Nhà chứng tích Ngô Đình Cẩn tọa lạc tại đường Thiên Thai, phường An Cựu, thành phố Huế, vẫn đang trong tình trạng bỏ hoang, xuống cấp, chưa được trùng tu, tôn tạo.
Theo ghi nhận của phóng viên Dân trí, công trình này đang đối mặt với nguy cơ hư hại do thiếu sự quản lý chặt chẽ.

Hàng rào thép gai phía trước khu di tích bị bẻ cong, người và gia súc dễ dàng ra vào (Ảnh: Cao Tiến).
Khu biệt thự từng là nơi ở của "lãnh chúa miền Trung" Ngô Đình Cẩn, nay đã xuống cấp nặng nề. Trước dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế đã lắp đặt hàng rào thép gai và cửa cổng nhằm ngăn chặn người lạ tự ý xâm nhập nơi này.
Tuy nhiên, theo quan sát thực tế, một đoạn hàng rào phía trước biệt thự đã bị bẻ cong, tạo thành một khoảng trống lớn, cho phép người và gia súc dễ dàng ra vào.
Tại tầng một của tòa nhà, nhiều dấu hiệu cho thấy sự xâm nhập trái phép của người lạ và gia súc. Phân trâu, bò vương vãi khắp nền nhà, gây mất vệ sinh và ảnh hưởng đến giá trị lịch sử của di tích.
Lãnh đạo Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế thừa nhận tình trạng người dân cố tình đưa gia súc vào chăn thả bên trong dù đơn vị đã rào chắn.
Ông Nguyễn Đức Lộc, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế, cho biết sẽ chỉ đạo đội ngũ bảo vệ tăng cường kiểm tra khu biệt thự cũ thường xuyên hơn để khắc phục tình trạng này.

Tầng một căn biệt thự xuống cấp, phân gia súc vương vãi khắp nền nhà (Ảnh: Cao Tiến).
Trước đó, báo Dân trí đã nhiều lần phản ánh về thực trạng hoang phế của khu biệt thự Ngô Đình Cẩn, nằm giữa khu rừng rậm rạp tại phường An Cựu (trước đây thuộc phường An Tây, quận Thuận Hóa). Mặc dù cơ quan quản lý đã cắm cọc khoanh vùng bảo vệ và báo cáo chủ trương cải tạo để đưa vào khai thác, nhưng đến nay vẫn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế cho biết, nhiều di tích trên địa bàn đang xuống cấp và cần được tôn tạo, tu sửa, trong đó có Nhà chứng tích Ngô Đình Cẩn.
Năm 2020, thành phố Huế đã ban hành đề án hỗ trợ đầu tư bảo quản, tu bổ, phục hồi 123 di tích nằm ngoài Quần thể di tích cố đô Huế, dự kiến thực hiện trong 10 năm.

Di tích lịch sử quốc gia Nhà chứng tích Ngô Đình Cẩn nằm giữa khu rừng ở thành phố Huế (Ảnh: Cao Tiến).
Giai đoạn 2021-2025, 39 di tích đã được tu bổ, tôn tạo với tổng kinh phí hơn 124 tỷ đồng.
Tuy nhiên, công tác bảo quản và phục hồi hệ thống di tích nằm ngoài quần thể di tích cố đô Huế vẫn còn nhiều hạn chế, với số lượng công trình cần tu bổ ngày càng tăng. Tình trạng của Nhà chứng tích Ngô Đình Cẩn là một minh chứng rõ nét cho thách thức trong việc bảo tồn di sản tại cố đô Huế.
Ngô Đình Cẩn (1911-1964) là em trai của Ngô Đình Diệm, tổng thống đầu tiên chế độ Việt Nam Cộng hòa.
Theo các tài liệu lịch sử, khi được anh trai giao làm cố vấn miền Trung và Tây Nguyên, Ngô Đình Cẩn thực thi nhiều chính sách cai trị hà khắc, tổ chức trấn áp, vây bắt chiến sĩ cách mạng, người yêu nước và những người bất đồng chính kiến.
Ngô Đình Cẩn được người đời mệnh danh là "lãnh chúa miền Trung".