Cận cảnh hồ Cánh Tạng - Đại thủy nông lớn nhất miền Bắc sắp hoạt động

Dự án hồ thủy lợi Cánh Tạng, được khởi công xây dựng tháng 8/2019, tại huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình cũ (nay là tỉnh Phú Thọ), sau 6 năm xây dựng (chậm tiến độ 3 năm) công trình đại thủy nông này sẽ chính thức được đưa vào sử dụng vào cuối tháng 8, chào mừng 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Hồ Cánh Tạng có tổng mức đầu tư 4.128 tỷ đồng, từ khi ra đời hồ thủy lợi này được đánh giá là một trong những công trình thủy lợi quy mô cấp quốc gia. Đại thủy nông này cùng “sánh tên” với những công trình hồ thủy lợi lớn của cả nước như hồ: Dầu Tiếng, Cửa Đạt, Ngàn Trươi, Tả Trạch, Cấm Sơn...

Tại vùng đất xứ Mường (tỉnh Hòa Bình cũ), hồ Cánh Tạng trở thành hồ chứa nước ngọt lớn thứ 2 sau hồ thủy điện sông Đà. Tỉnh Hòa Bình trước khi sáp nhập có hơn 50 hồ thủy lợi đảm nhiệm vai trò tưới - tiêu, điều tiết nguồn nước. Tuy nhiên, tổng dung tích của hơn 50 hồ ở tỉnh Hòa Bình (cũ) cộng lại mới chỉ bằng một phần của hồ Cánh Tạng, bởi sức chứa của hồ hơn 91 triệu mét khối nước.

Hồ Cánh Tạng là công trình thủy lợi sử dụng đập đất chính cao 54,9m, dài 838,3m; đập phụ cao 37,5m, dài 131m, lưu lượng tràn 1.150m3/s. Hồ có dung tích chứa lên đến 91 triệu m3 nước. Theo đại diện chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư 4.128 tỷ đồng, đây là dự án thủy lợi có quy mô lớn nhất miền Bắc đến thời điểm hiện nay.

Mới đây, lãnh đạo Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 1 (Ban 1 - Bộ Nông nghiệp và Môi trường) kiểm tra công trường thi công dự án hồ Cánh Tạng, đốc thúc tiến độ thi công, hoàn thiện chỉnh trang, cảnh quan chung của dự án để chuẩn bị cho lễ khánh thành, đưa công trình vào sử dụng.

Lãnh đạo Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 1 yêu cầu các đơn vị thi công khẩn trương hoàn thiện các hạng mục cảnh quan trên thân đập; chỉnh trang mặt bằng bãi đỗ xe, mở rộng con đường lên khu cảnh quan; triển khai trồng cây xanh, hệ thống chiếu sáng trên thân đập chính; vận hành tràn lên - xuống; vệ sinh môi trường…

Một khối đá trắng lớn khắc tên công trình hồ thủy lợi Cánh Tạng, bên dưới là những thông số cơ bản của dự án. Khối đá được đặt ở vị trí ngay phần đầu đập chính, đứng từ trên đồi cảnh quan nhìn ra xung quanh có thể bao quát được tổng thể công trình, hồ tích nước trải dài, rộng mênh mông.

Để thực hiện đại dự án thủy nông, hàng trăm hộ dân các xã: Yên Phú, Văn Nghĩa, Bình Hẻm, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình cũ đã nhường đất cho công trình, đến khu tái định cư mới để sinh sống. Tổng số hộ gia đình bị ảnh hưởng là 596 hộ, trong đó có 574 hộ phải di dời đến nơi ở mới, 22 hộ còn lại tự tái định cư.

Ông Bùi Văn Chiển, Trưởng thôn Nhụn, xã Yên Phú, tỉnh Phú Thọ chia sẻ, sau 3-4 năm đến nơi ở mới, bà con đã quen với cuộc sống mới, 100% đã hoàn thành xây dựng nhà cửa khang trang, đẹp đẽ, đã chuyển đổi được công việc, có nghề nghiệp và thu nhập ổn định.

"Thanh niên hầu hết đi vào công ty hoặc buôn bán, kinh doanh tại nhà. Các ông bà nhận thêm đan lát, gia công thủ công mỹ nghệ hay chài lưới, đánh bắt thủy sản lòng hồ để có thêm thu nhập", ông Chiến cho hay.

Theo ông Vũ Minh Tuấn, Trưởng ban Quản lý dự án 1.2, phụ trách Cụm công trình đầu mối dự án hồ Cánh Tạng, mục tiêu đầu tư xây dựng hồ chứa điều tiết nguồn nước để cấp nước tưới cho khoảng 6.460 ha đất canh tác của 13 xã thuộc hai huyện Lạc Sơn và Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình cũ, trong đó tưới trực tiếp cho 2.230ha, tạo nguồn cho 4.230ha.

Ngoài ra, hồ còn tạo nguồn, cấp nước bổ sung cho các công trình ở hạ lưu trong mùa kiệt với lưu lượng 2,0 m3/s; tưới 2.500ha đất nông nghiệp thuộc Thạch Thành (tỉnh Thanh Hóa); cấp nước cho khu công nghiệp Lạc Thịnh rộng 200ha của huyện Yên Thủy (cũ); cấp nước sinh hoạt 3.500 dân thị trấn Vụ Bản…

Với rất nhiều mục tiêu nói trên, hồ thủy lợi Cánh Tạng sẽ tạo cơ sở, nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội vùng theo định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp, góp phần ổn định đời sống nhân dân hai tỉnh Hòa Bình (nay là tỉnh Phú Thọ) và Thanh Hóa.

Ảnh: Thái Bá - Trung Kiên