Rafael Nadal là một vận động viên vĩ đại và hơn thế nữa

"Trong cuộc sống này, mọi thứ đều có khởi đầu và kết thúc", Rafael Nadal phát biểu trước trong tuyên bố giải nghệ ở video được anh đăng tải trên mạng xã hội X vào hôm qua (10/10).

Hãy để Nadal thêm một chút nghiêm nghị vào khoảnh khắc u ám này. Nhà vô địch Grand Slam 22 lần đã trở thành một trong các vận động viên vĩ đại nhất mọi thời đại trong hai thập kỷ qua, nhưng đối với người hâm mộ đã theo dõi, lắng nghe, kinh ngạc và chịu đựng cùng anh trong suốt thời gian đó, Nadal cũng đã trở thành một triết lý cho chính mình, một hình mẫu về cách tiếp cận và đối mặt với cuộc sống. Nadal đã dạy mọi người về sự cần thiết và niềm vui khi nỗ lực và cả sự cần thiết của việc hiểu rằng sẽ có những khoảnh khắc khi những nỗ lực đó không thành công.

Sau hai năm làm mọi cách có thể để chữa lành chấn thương hông và trở lại thi đấu, tay vợt 38 tuổi người Tây Ban Nha đã chấp nhận sự thật rằng anh sẽ không thành công. Nadal cho biết đây là một giai đoạn khó khăn và anh không muốn tiếp tục "chơi với những hạn chế".

"Tôi ra đi với sự thanh thản tuyệt đối vì đã cống hiến hết mình, đã nỗ lực hết mình theo mọi cách", Nadal nói.

Trước khi giải nghệ, Nadal cho biết anh sẽ xuất hiện thêm một lần nữa, chơi cho đất nước của mình ở vòng chung kết Davis Cup vào cuối tháng 11. Cũng giống như Laver Cup mang đến sự chia tay thích hợp cho Roger Federer hai năm trước, vòng chung kết Davis Cup ở Malaga, Tây Ban Nha, có vẻ phù hợp với Nadal. Tay vợt 38 tuổi đã là một phần của bốn đội vô địch Davis Cup và như anh đã nói trong thông báo của mình, đó là vòng chung kết Davis Cup năm 2004 tại Tây Ban Nha khi anh lần đầu tiên được cả thế giới chú ý.

"Tôi nghĩ mình đã đi hết một vòng tròn kể từ khi một trong những niềm vui lớn đầu tiên của tôi với tư cách của một tay vợt chuyên nghiệp là vòng chung kết Davis Cup tại Sevilla năm 2004", Nadal chia sẻ.

20 năm trước, trong chiến thắng trước Andy Roddick ngày hôm đó, tay vợt 18 tuổi đã cho người hâm mộ banh nỉ thế giới cái nhìn đầu tiên, không sợ hãi về những gì anh sẽ mang đến cho quần vợt trong 20 năm tiếp theo. Nadal là một kiểu tay vợt mới, và là người biểu diễn, cho một thế kỷ mới. Những gì anh đã đóng góp cho môn thể thao này có thể được tóm tắt trong một từ: Sự phấn khích.

Trong những pha bóng bền, Nadal đã theo đuổi và bắt kịp những quả bóng mà trước đây không ai nghĩ đến. Giữa các điểm, Nadal đã giới thiệu cho người hâm mộ những cú đánh bay bổng và những tiếng hét khàn khàn "Vamos!" mà sau này trở thành thương hiệu của anh. Anh đã ăn mừng ngay cả khi bẻ giao bóng sớm ở set đầu tiên theo cách mà những người chơi trong quá khứ đã ăn mừng chiến thắng danh hiệu Grand Slam, với cảm xúc không kiềm chế. Sự biểu cảm và cường độ đó đã gây sốc cho nhiều đối thủ ban đầu của anh, một số người đã chế giễu anh vì điều đó. Dẫu vậy 20 năm sau, đó là chuẩn mực và là điều người yêu mến quần vợt mong đợi được thấy từ những tay vợt chuyên nghiệp.

Nhìn lại năm 2004, điều có lẽ đáng ngạc nhiên hơn là cậu thanh niên tóc xù, cực kỳ năng động này cũng chứng tỏ mình là một người đàn ông khôn ngoan và là hình mẫu của sự trưởng thành.

"Tôi đã trở thành người hâm mộ khi tôi thấy Nadal tại Olympic 2008 ở Bắc Kinh. Thật tuyệt khi thấy nhân vật trẻ tuổi này phấn khích đến vậy, theo đuổi mọi thứ bằng sự kiên trì không ngừng nghỉ này.

Giờ đây thật tuyệt khi thấy Nadal đã trưởng thành đến thế nào, thấy anh ấy tôn trọng mọi người ra sao, thấy anh ấy từ một đứa trẻ chơi PlayStation trở thành một người đàn ông của gia đình", Amy Tsao, một người Mỹ đã đi khắp nơi để xem Nadal thi đấu, nhận xét. 

Đồng thời, Nadal vẫn không thay đổi. Bên dưới những nghi lễ, những tiếng reo hò ăn mừng và nắm đấm siết chặt, có một chàng trai trẻ với ý thức không lay chuyển về bản thân. Nadal không bao giờ rời xa hòn đảo quê hương Mallorca, hay gia đình gắn bó với anh ở đó. Anh gắn bó với cùng một cách tiếp cận cuộc sống đã hiệu quả với mình kể từ khi 17 tuổi.

Cách tiếp cận đó là gì và sức hấp dẫn của nó là gì? Có thể tóm tắt trong một từ yêu thích của Nadal: Chấp nhận. Chấp nhận thực tế. Chấp nhận rằng không có gì là hoàn hảo hay dễ dàng và rằng trong đấu tranh, sự không hoàn hảo và thất bại là bình thường. Chấp nhận mọi thứ cần thiết bạn phải làm để giành chiến thắng, chỉ khi đó bạn mới có thể thực sự sống với thất bại và tiến lên.

"Điều bạn cần là nguồn năng lượng phù hợp để chấp nhận mọi thứ, đúng không?", Nadal nói khi các giải đấu bị ảnh hưởng bởi đại dịch năm 2020 và 2021.

"Nếu, nếu, nếu… thì không tồn tại", Nadal nói sau những lần thua cuộc, từ chối việc phải hối tiếc vì một cú đánh hỏng hay một quyết định tồi. Và sẽ không ai có thể quên được thái độ đầy tức giận của Nadal vào năm 2019.

"Những gì đã xảy ra ở Monte Carlo đã xảy ra, những gì đã xảy ra ở Barcelona đã xảy ra, những gì đã xảy ra ở Madrid đã xảy ra. Và chúng ta ở đây. Chúng ta đang ở Rome", Nadal nói sau khi thua ở cả ba sự kiện.

Đó là một tuyên bố hài hước, nhưng hóa ra lại hữu ích. Điều mà nhiều người quên mất là những gì đã xảy ra với Nadal tại Roland Garros năm đó: Anh đã chiến thắng. Trong phần lớn sự nghiệp của Nadal, Roger Federer là hình mẫu hàng đầu cho các cầu thủ trẻ. Tuy nhiên theo thời gian, Nadal cũng thu hút được nhiều người hâm mộ. Iga Swiatek, Andrey Rublev, Sebastian Korda, Casper Ruud và Daria Kasatkina, cùng nhiều người khác, đều là những người hâm mộ Nadal, những người đã noi theo cách tiếp cận môn thể thao này của anh.

Không phải Nadal tự coi mình là một anh hùng hay một người vượt trội hơn mọi người.

"Tôi là một người bình thường và không coi mình là hình mẫu của bất cứ điều gì. Tôi là một chàng trai chơi quần vợt giỏi. Tôi đã cố gắng có thái độ đúng đắn trong và ngoài sân đấu, nhưng tôi cũng mắc lỗi như mọi người khác", Nadal nói với tờ El Espanol.

Tuy nhiên, đối với nhiều người hâm mộ, cảm giác bình thường và dễ mắc sai lầm của Nadal là một phần trong sức hấp dẫn của anh. Chúng ta không thể làm được những gì Nadal làm, nhưng mọi người noi theo niềm đam mê, khát khao và sự phấn đấu của anh, điều mà anh đã bộc lộ theo cách mà ít tay vợt nào từng làm được trên sân đấu. Nadal không có cú giao bóng "kết liễu đối thủ" để dựa dẫm, anh không dễ dàng như Federer. Anh đã thể hiện nỗ lực rõ ràng để tất cả mọi người đều thấy. Điều đó có nghĩa là chúng ta có thể sống và chết theo đam mê cùng anh.

Nadal không coi mình là hình mẫu, nhưng quả thật anh vẫn là một hình mẫu lý tưởng đối với nhiều người. Người hâm mộ sẽ nhớ những cú thuận tay và nguồn năng lượng vô biên của anh, cũng như hình ảnh anh bước lên vạch giao bóng sau khi mất điểm, nảy bóng chậm rãi, trải qua nhiều lần giật mình, gạt bỏ quá khứ và tương lai khi anh quay lại làm việc. Nadal không bao giờ làm ít hơn những gì tốt nhất của mình, không bao giờ phá hỏng cơ hội của mình bằng sự tiêu cực hoặc sự hời hợt. Trong đó, anh đã khiến mọi người dễ tin hơn một chút rằng tất cả đều có thể rời khỏi sân đấu và làm điều tương tự.

"Trong cuộc sống này, mọi thứ đều có khởi đầu và kết thúc", Nadal nói trong thông báo giải nghệ. Dẫu vậy, tấm gương mà Nadal đã nêu ra cho mọi người nên là ngoại lệ. Nếu anh có thể "hoàn toàn bình yên" với những gì anh đã làm, mọi người cũng có thể.