(Dân trí) - Jurgen Klinsmann đã bị sa thải một cách chóng vánh sau thất bại và cơn nội loạn ở tuyển Hàn Quốc tại Asian Cup 2023. Đó là cái kết không khó đoán vì sự lệch phông văn hóa của HLV người Đức.
Xuất hiện tại sân bay quốc tế Seoul (Hàn Quốc) ngày 8/2, vị HLV trưởng người Đức của đội tuyển quốc gia (ĐTQG) Hàn Quốc đối mặt cơn thịnh nộ của dư luận trong nước. "Đông quá!", Klinsmann thốt lên đầy ái ngại khi cầm lấy chiếc micro trong khu họp báo dựng tạm tại phi trường.
Sự trở về của thầy trò Klinsmann (ngoại trừ các tuyển thủ đang chơi bóng tại châu Âu và cũng dính vào bê bối xô xát) là sự kiện thu hút chú ý nhất tại xứ sở kim chi.
Thậm chí một trong những tờ báo lớn nhất nước này còn thực hiện tường thuật trực tuyến suốt một tiếng đồng hồ trước khi đội tuyển quốc gia trở về, với một camera bắt chặt cửa kiểm tra mà đội tuyển Hàn Quốc bước qua.
Thông thường, sự hiện diện của đông đảo công chúng như vậy chỉ để đón tiếp những người hùng vừa mang vinh quang về cho Tổ quốc. Đội tuyển Hàn Quốc đã không vô địch châu Á kể từ năm 1964. Nhưng trong trường hợp này, thầy trò Klinsmann bước ra như những kẻ tội đồ.
Công chúng muốn câu trả lời và cuộc họp báo bắt đầu bằng cách không thể phù hợp hơn: "Ông có ý định từ chức không?".
"Câu hỏi hay đấy!", Klinsmann cười lớn. Ứng xử và trả lời như vậy giữa cơn thịnh nộ của dư luận cho thấy Klinsmann phần nào chưa hiểu hết về văn hóa phương Đông.
Tại sao lại như vậy?
Hàn Quốc nghiễm nhiên là ứng viên hàng đầu cho chức vô địch Asian Cup 2023. Tuy nhiên, thầy trò Klinsmann thi đấu tệ hại và kết thúc bằng thảm bại tại bán kết trước Jordan ngày 7/2. Hậu quả là sự phẫn nộ của công chúng tại quê nhà.
Đầu tiên, xét đến bối cảnh. Làn sóng phản đối Klinsmann đã hình thành trong lòng người hâm mộ bóng đá xứ sở kim chi trước khi Asian Cup khởi tranh. Vị chiến lược gia người Đức bắt đầu triều đại bằng những kết quả không tốt. Chẳng hạn thất bại 0-1 trước Peru và hòa El Salvador 1-1 trên sân nhà vào tháng 2/2023.
Chiến thuật của Klinsmann cũng bị cho là thiếu mạch lạc và phụ thuộc nhiều vào những ngôi sao như Son Heung Min, Lee Kang In hay Hwang Hee Chan. Và có một thực tế, huyền thoại của bóng đá Đức vẫn lưu trú tại tư gia ở Mỹ thay vì chuyển đến sống tại Hàn Quốc để bám sát công việc.
Hiếm có vị HLV trưởng ĐTQG nào lại hành xử như vậy. Và tại một quốc gia đầy kiêu hãnh và tự tôn như Hàn Quốc, việc này càng dễ bị chỉ trích.
Sự "vô tư" của Klinsmann còn được thể hiện qua hành động xin áo của Aaron Ramsey, thủ quân đội tuyển Xứ Wales sau trận giao hữu kết thúc với tỷ số hòa với Hàn Quốc. Đây là kết quả khiến người hâm mộ xứ kim chi không vui nhưng vị HLV trưởng viện lý do xin áo cho con trai.
Người hâm mộ ngày càng mất kiên nhẫn và Klinsmann lại vô tư đưa ra hạn định cho câu trả lời là màn trình diễn của đội tuyển Hàn Quốc tại vòng chung kết Asian Cup 2023.
Kết quả là Những chiến binh Taeguk (Taeguk Warriors), biệt danh của tuyển Hàn Quốc, bị chế giễu là… những chiến binh zombie, bởi những màn trình diễn chết đi, sống lại và bạc nhược như xác sống trong suốt hành trình của thầy trò Klinsmann.
Tuyển Hàn Quốc để cho Jordan và Malaysia cầm hòa tại vòng bảng, trong đó đại diện đến từ Đông Nam Á kém họ tới 107 bậc trên bảng xếp hạng FIFA. Tại vòng 1/8 và tứ kết, Hàn Quốc lần lượt vượt qua Saudi Arabia và Australia nhờ đá luân lưu may rủi và khoảnh khắc lóe sáng của Son Heung Min ở hiệp phụ.
Nhưng đến bán kết, mọi sự tệ hại bị phơi bày. Thầy trò Klinsmann thua "lấm lưng trắng bụng" trước Jordan, dù tỷ số chỉ là 0-2. Suốt 90 phút, thật khó tin khi "Những chiến binh Taeguk" không có nổi pha dứt điểm trúng đích nào. Jordan đứng thứ 87 trên bảng xếp hạng FIFA và chưa từng lọt vào bán kết Asian Cup.
Tuy nhiên, đại diện của Tây Á có mọi thứ "gã khổng lồ Đông Á" đang thiếu. Các cầu thủ Jordan tuân thủ và tin tưởng tuyệt đối vào chiến thuật gây áp lực cường độ cao ngay bên phần sân đối phương do ban huấn luyện đề ra. Đội bóng này thi đấu cơ động, máu lửa và kiên trì.
Ngược lại, tuyển Hàn Quốc thi đấu trúc trắc và thiếu sức sống. Các học trò của Klinsmann chủ yếu chuyền bóng dài hướng đến vị trí của Son Heung Min. Đôi khi đội bóng này cũng cố gắng thực hiện những pha phối hợp phát triển tấn công từ sân nhà nhưng đa số dẫn đến những sai lầm khủng khiếp.
Tương tự trận hòa Malaysia và bị chỉ trích, Klinsmann chỉ biết cười gượng gạo. Huyền thoại người Đức cũng tiến đến chúc mừng đồng nghiệp Hussein Ammouta, HLV trưởng đội tuyển Jordan. Hành động này cũng khiến công chúng phật lòng.
"Nếu bạn cho rằng tôi không nên cười hoặc dành tặng ai đó nụ cười ngợi khen, có lẽ chúng ta không cùng quan điểm", Klinsmann trả lời về việc luôn cười. Trở lại Seoul, vị chiến lược gia người Đức vẫn cười và cho rằng các học trò của ông thiếu tinh thần đồng đội và không đủ động lực như đối thủ.
Trước khi dẫn dắt tuyển Hàn Quốc, Klinsmann từng dẫn dắt đội tuyển Mỹ, nơi ông sinh sống và có nền văn hóa cởi mở hơn. Cho dù vậy, huyền thoại bóng đá Đức vẫn trải qua cái kết đáng buồn. Ông bị sa thải vào tháng 11/2016, khi đội tuyển Mỹ xếp cuối bảng tại vòng loại World Cup 2018 sau thảm bại 0-4 trước Costa Rica.
Trước đó, tại World Cup 2014 ở Brazil, Klinsmann đã đưa đội bóng xứ cờ hoa tiến đến vòng 1/8 nhưng vẫn xuất hiện những đồn đoán về việc bị sa thải.
Vị chiến lược gia người Đức bị đánh giá là tự cao, tự đại trong khi đấu pháp chiến thuật thiếu biến hóa và hiệu quả. Ông thường đổ lỗi thay vì nhận trách nhiệm và đỉnh điểm là quyết định loại huyền thoại Landon Donovan vì tranh cãi.
Kyle Martino, cựu tuyển thủ Mỹ và là bình luận viên của NBC Sport đã đến theo dõi buổi tập do Klinsmann điều hành sau khi nhận được những phàn nàn từ một số cầu thủ. Kết quả là ông đưa ra đánh giá:
"Tôi đã tận mắt chứng kiến. Các buổi tập thật phi lý. Chúng quá lộn xộn, thiếu nhất quán và không hề có sự chuẩn bị cho trận đấu trước mắt. Các cầu thủ chẳng biết đang đảm nhận vị trí nào cho đến ngày thi đấu. Đó là mớ hỗn độn!".
Nhận định này lặp lại những gì huyền thoại Philipp Lahm đã viết trong cuốn tự truyện về quãng thời gian ngắn Klinsmann dẫn dắt Bayern Munich ở mùa 2008-09: "Chúng tôi chỉ rèn luyện thể lực trong các buổi tập, ông ta không quan tâm nhiều về vấn đề chiến thuật.
Đấu pháp phụ thuộc vào việc các cầu thủ tự tụ tập và thảo luận với nhau trước mỗi trận đấu".
Tại đội tuyển Hàn Quốc, Klinsmann cũng chú trọng vào thể lực. Tại đại bản doanh ở Abu Dhabi (Qatar) trước thềm Asian Cup 2023, Klinsmann tổ chức những buổi tập cực kỳ nặng nhọc. Một nguồn tin giấu tên miêu tả các tuyển thủ Hàn Quốc phải chạy đến mệt nghỉ và hoàn toàn kiệt sức.
Phương thức tập luyện này đã phản tác dụng. Bằng chứng là các cầu thủ Hàn Quốc tỏ ra hụt hơi trước các đối thủ tại Asian Cup, đặc biệt là trận thua Jordan.
Một khía cạnh khác như Klinsmann thừa nhận nhưng không dám chịu trách nhiệm là vấn đề quản quân. Nội bộ đội tuyển Hàn Quốc đã xảy ra rạn nứt và vị chiến lược gia "chuyên cười" người Đức bất khả hàn gắn chứ đừng nói xây dựng nên văn hóa chiến thắng.
Sự chia rẽ xảy ra giữa những tên tuổi lớn đang chơi bóng tại châu Âu như thủ quân Son Heung Min của Tottenham, Hwang Hee Chan của Wolves, Lee Kang In tại Paris Saint Germain, Kim Min Jae ở Bayern Munich và những cầu thủ non kinh nghiệm hơn. Đỉnh điểm chính là vụ xô xát khiến ngôi sao của Tottenham bị trật khớp ngón tay.
Son Heung Min nhận thấy các cầu thủ trẻ không đủ nghiêm túc khi tham dự Asian Cup, cho dù hơn nửa thế kỷ Hàn Quốc không thể vô địch châu Á. Lee Kang In phủ nhận vấn đề này.
Mọi chuyện xảy ra vào đêm trước trận bán kết thua Jordan thảm hại ngày 7/2. Một số cầu thủ trẻ, bao gồm ngôi sao đang khoác áo Paris Saint Germain, muốn rời bữa tối sớm của toàn đội để chơi bóng bàn.
Thủ quân đội tuyển Hàn Quốc kịch liệt phản đối và Lee Kang In phản ứng gay gắt. Sau đó đã xảy ra cãi vã và xô xát giữa các cầu thủ. Lee nổi khùng khi bị xô mạnh vào ngực. Son trật khớp ngón tay khi cố giải tán mớ hỗn độn với căn nguyên khởi phát có lẽ từ Klinsmann.
Chia sẻ với Dân trí, cựu trợ lý HLV Park Hang Seo, ông Bae Ji Won nhận xét: "Với tư cách là HLV trưởng ĐTQG, Klinsmann đã làm tổn hại đến nền tảng căn bản và tiến trình phát triển của bóng đá Hàn Quốc bằng sự tự cao và kém năng lực. Ông ta không nhận thấy điều đó và thậm chí không thể hiện nỗ lực.
Klinsmann chẳng có triết lý cụ thể và cũng không phát triển được lối chơi rõ ràng dù đã dẫn dắt Hàn Quốc một thời gian dài. Không chỉ vậy, ông ta cũng thiếu khả năng tổ chức nhân sự và xây dựng tinh thần đồng đội cho các học trò. Cộng với những kết quả thảm hại, người hâm mộ đã hết sức chịu đựng.
Huấn luyện viên ĐTQG không thể chỉ đứng nhìn các cầu thủ thi đấu hời hợt. Nếu các cầu thủ không biết hoặc không hiểu ý nghĩa, tầm quan trọng của việc khoác áo ĐTQG và tham dự các giải đấu, HLV phải truyền tải đến các học trò ý nghĩa thiêng liêng của việc đại diện cho tổ quốc trên trường quốc tế cũng như kỳ vọng từ người hâm mộ.
Cổ động viên luôn ủng hộ nhiệt thành nếu cảm nhận được các cầu thủ đang cống hiến hết mình vì niềm tự hào dân tộc. Dù có lúc kiệt sức không thể bước nổi nhưng các tuyển thủ không được quyền bỏ cuộc.
Nhờ tinh thần và sự cổ vũ như vậy, Hàn Quốc đã làm nên kỳ tích tại World Cup 2002. Vì thế, thái độ và hành động của Klinsmann đối với người Hàn Quốc là khó hiểu và khó chấp nhận nổi".
