(Dân trí) - HLV Shin Tae Yong đưa Indonesia tiến sát giấc mơ World Cup và vươn lên từ vực thẳm, nhưng ông bị sa thải đầy tranh cãi. Liên đoàn bóng đá Indonesia đặt niềm tin vào canh bạc mang tên Kluivert.
Tại Menara Danareksa ngày 6/1, cách trụ sở Liên đoàn Bóng đá Indonesia (PSSI) chỉ 20 phút di chuyển từ sân vận động Gelora Bung Karno huyền thoại, tương lai của HLV Shin Tae Yong nhanh chóng được định đoạt.
"Chúng tôi nhận thấy cần một người lãnh đạo có khả năng triển khai chiến lược đã thống nhất với các cầu thủ tốt hơn và giao tiếp hiệu quả hơn", chủ tịch PSSI Erick Thohir, ông chủ cũ của CLB Inter Milan chia sẻ. "Chúng tôi đã gửi thư xác nhận chấm dứt hợp đồng với ông Shin và tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn."
Không có gì ngạc nhiên khi người hâm mộ bóng đá Indonesia phản ứng bằng nỗi buồn và sự hoang mang.
Phần bình luận trên bài đăng Instagram chính thức thông báo sự ra đi của HLV Shin Tae Yong chứa đầy thông điệp tri ân của người hâm mộ. Tuy nhiên, một số ý kiến còn lo ngại rằng bóng đá Indonesia sẽ "quay trở lại thời kỳ đen tối" và sân vận động Gelora Bung Karno sẽ vắng lặng trong những trận đấu tới.
Nhà báo bóng đá Indonesia kỳ cựu Alvino Hanafi tiết lộ rằng cộng đồng người hâm mộ ngay lập tức bị chia rẽ: Một phe sẵn sàng chấp nhận HLV mới (Patrick Kluivert), phe còn lại kiên quyết ủng hộ Shin Tae Yong.
"Rất khó để lý giải quyết định này, đặc biệt khi Shin Tae Yong đang đưa đội bóng tiến bộ rõ rệt vào thời điểm bị sa thải," Hanafi chia sẻ trên ESPN. "Tuy nhiên, PSSI hoàn toàn có thẩm quyền trong vấn đề này. Quyết định táo bạo này chỉ có thể được đánh giá qua thời gian. Dẫu vậy, việc sa thải Shin Tae Yong chắc chắn sẽ gặp phải sự phản đối từ người hâm mộ bóng đá".
Câu hỏi đặt ra là: Làm sao mọi chuyện lại diễn ra như thế?
Tháng 12/2019, HLV Shin Tae Yong nhận lời dẫn dắt đội tuyển Indonesia. Một cú hích lớn cho bóng đá xứ vạn đảo, bởi nhà cầm quân người Hàn Quốc sở hữu hồ sơ năng lực ấn tượng. Ông từng dẫn dắt đội tuyển Hàn Quốc tại World Cup 2018 và thậm chí tạo nên cơn địa chấn bằng chiến thắng 2-0 trước đội tuyển Đức hùng mạnh.
Đó cũng chính là cảm nhận của người dân Hàn Quốc về quyết định của ông Shin. "Shin Tae Yong là cái tên quen thuộc ở Hàn Quốc, bởi ông đã dẫn dắt đội tuyển quốc gia tại World Cup 2018 ở Nga," Kim Hee Ung, phóng viên của Ilgan Sports (tờ báo thể thao đầu tiên của Hàn Quốc được thành lập vào năm 1969) chia sẻ.
"Mặc dù thử thách tại Indonesia không nhận được nhiều sự chú ý, nhưng người hâm mộ Hàn Quốc rất quan tâm đến những gì ông Shin đang làm để tạo nên chiến tích mới. Không có gì ngạc nhiên khi ông nhận được rất nhiều sự ủng hộ, với quan điểm chủ đạo là ông đang làm một điều tốt đẹp cho Indonesia".
Trước khi HLV Shin Tae Yong đến, không nhà cầm quân nào của Indonesia trụ lại vị trí này hơn hai năm tính từ năm 2010, minh chứng cho sự bất ổn và hỗn loạn bao trùm bóng đá xứ vạn đảo.
Khi HLV Shin Tae Yong đồng ý bước vào thử thách đầy cam go này, Indonesia đang xếp thứ 173 trên bảng xếp hạng Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA). Hiện tại, họ đã tiến lên gần 50 bậc.
Trước khi vị chiến lược gia người Hàn Quốc đến, Indonesia cũng không thể vượt qua vòng bảng AFF Cup ở ba trong bốn kỳ gần nhất. Tuy nhiên, ngay trong nhiệm vụ quan trọng đầu tiên, AFF Cup 2020, nhà cầm quân này đã đưa Indonesia tiến thẳng đến trận chung kết.
Ngoài việc thăng tiến vượt bậc trên bảng xếp hạng FIFA, dưới sự dẫn dắt của HLV Shin Tae Yong, Indonesia khôi phục vị thế ông lớn trong khu vực và còn gây tiếng vang trên đấu trường châu lục.
Việc Indonesia trở thành đại diện Đông Nam Á duy nhất lọt vào vòng loại thứ ba World Cup 2026 khu vực châu Á là thành tích đáng nể. Từ đó, Garuda (biệt danh của Indonesia) đã giành được những trận hòa ấn tượng trước Saudi Arabia và Australia, trước khi tạo nên chiến thắng địa chấn trước Saudi Arabia.
Kết quả này giúp Indonesia đứng thứ ba tại bảng C và có cơ hội để tiến vào giai đoạn tiếp theo, ít nhất là giành suất đá vé vớt dự World Cup 2026. Điều đó đồng nghĩa với việc giấc mơ tham dự World Cup đầu tiên kể từ năm 1938, khi họ còn mang tên Đông Ấn Hà Lan, vẫn còn nguyên vẹn.
Indonesia cũng từng tham dự Thế vận hội vào năm 1956. Năm ngoái, họ suýt trở lại sân chơi này, chỉ để thua Guinea trong trận play-off liên lục địa, sau khi giành hạng tư tại giải U23 châu Á, vượt qua những đội mạnh như Hàn Quốc, Saudi Arabia, Australia và Qatar.
Indonesia cũng lần đầu tiên tham dự AFC Asian Cup sau 17 năm vào đầu năm 2024, giải đấu thầy trò Shin Tae Yong lọt vào vòng 1/8.
Ở cấp độ khu vực, dù chức vô địch AFF Cup vẫn lảng tránh Indonesia, nhà cầm quân người Hàn Quốc đã dẫn dắt họ vào bán kết trong cả hai kỳ 2021 và 2022. Tuy nhiên, ở giải đấu gần đây nhất năm 2024, Garuda phải dừng bước ngay từ vòng bảng với một đội hình trẻ mang nặng tính thử nghiệm, thiếu vắng nhiều ngôi sao kỳ cựu.
Với nhiều người quan sát, việc HLV Shin Tae Yong bị sa thải là điều khó tin. Mới phỏng vấn vị chiến lược gia này hồi tháng 9 năm ngoái về vòng loại World Cup, cây bút Kim Hee Ung thừa nhận ông "không thể tin nổi" khi biết tin tức này.
"Tại Hàn Quốc, phản ứng chủ yếu là rất vô lý," Kim Hee Ung chia sẻ. "Người hâm mộ Hàn Quốc cảm thấy đây là sự phản bội - Shin Tae Yong đã làm rất nhiều cho Indonesia, vậy tại sao họ lại đột ngột sa thải ông ấy?".
Kim Hee Ung cũng cho biết, khi nói chuyện với một trong những người con trai của ông Shin, gia đình ông chỉ biết tin qua báo chí và "cảm thấy rất phẫn nộ" vì họ luôn ủng hộ nhiệt thành cho bóng đá Indonesia nhờ sự gắn kết từ người cha.
Lựa chọn ngôn từ của ông Erick Thohir khi thông báo về việc sa thải HLV Shin Tae Yong khá đặc biệt. "Các chiến lược được thống nhất bởi các cầu thủ" ngụ ý rằng các thành viên trong đội tuyển có ảnh hưởng đáng kể đến phong cách và triết lý chơi bóng, điều mà thông thường phải là đặc quyền của huấn luyện viên.
Cần lưu ý rằng, trong giai đoạn đầu của triều đại Shin Tae Yong, ông đã đưa nhiều tài năng trẻ địa phương lên tầm cao mới. Tuy nhiên, sự tiến bộ gần đây của Indonesia lại trùng hợp với việc đội tuyển bổ sung hàng loạt cầu thủ nhập tịch gốc châu Âu, những người có thể được đào tạo với các triết lý khác nhau.
Có lẽ, trong khi HLV Shin Tae Yong từng làm việc dễ dàng hơn với những cầu thủ trẻ dễ uốn nắn, giờ đây ông phải đối mặt với những cầu thủ có kinh nghiệm hơn và ít chấp nhận thay đổi.
Sự kính trọng người hâm mộ dành cho nhà cầm quân người Hàn Quốc cũng có thể là mối e ngại của một bộ phận trong PSSI, vì điều này tạo ưu thế cho ông trong các cuộc đàm phán gia hạn hợp đồng.
Thực tế, nhà báo người Indonesia, Hanafi tiết lộ rằng đã có những mâu thuẫn ngầm từ trước. "Erick Thohir nói rằng vấn đề với Shin Tae Yong bắt đầu trong trận đấu vòng loại World Cup gặp Trung Quốc hồi tháng 10/2024.
Có thể rạn nứt còn xảy ra sớm hơn", ông chia sẻ. "Điều này cho thấy vấn đề đã tồn tại trong một thời gian. Giống như một cặp đôi không thể làm việc cùng nhau nữa, một quyết định lớn phải được đưa ra vì lợi ích của những đứa con, trong trường hợp này là đội tuyển quốc gia."
Cuối cùng, vị chiến lược gia người Hàn Quốc vẫn chủ yếu sử dụng phong cách phòng ngự phản công bảo thủ, đặc biệt trước đối thủ khó chơi. Nếu Indonesia thay đổi vì cảm thấy đã vượt qua giai đoạn "phòng ngự" cùng HLV Shin Tae Yong và muốn phát triển phong cách chơi bóng tấn công áp đảo hơn, ngay cả trước đối thủ trên cơ, thì quyết sách này có thể nâng tầm giá trị nếu tăng cường thêm cầu thủ được đào tạo từ nước ngoài.
Tuy nhiên, kỷ luật chiến thuật và sự tự tin mà HLV Shin Tae Yong truyền đạt cho các cầu thủ cũng giá trị, không thể bị bỏ qua. Việc sa thải ông cũng gây bất ngờ lớn tại Hàn Quốc, bởi những thành tựu của ông đã khiến một số người kêu gọi để ông đảm nhận lần thứ hai vai trò huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia Hàn Quốc.
"Tại Hàn Quốc, người ta biết rằng Indonesia đã đối xử rất tốt với Shin Tae Yong", Kim Hee Ung tiết lộ. "Tôi không nghĩ rằng người hâm mộ Hàn Quốc có cái nhìn tiêu cực về Indonesia trước khi vụ việc sa thải xảy ra. Ngược lại, người hâm mộ Hàn Quốc còn ủng hộ Indonesia.
Thậm chí, có những người muốn ông Shin Tae Yong trở thành huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia Hàn Quốc vì màn trình diễn ấn tượng của ông ấy tại Indonesia. Trước khi HLV Hong Myung Bo được bổ nhiệm, Shin Tae Yong là cái tên được nhắc đến rất nhiều trong cộng đồng người hâm mộ".
Sau khi HLV Shin Tae Yong bị sa thải, cái tên được chọn để dẫn dắt đội tuyển Indonesia là Patrick Kluivert, cựu tiền đạo nổi tiếng người Hà Lan. Theo tờ Telegraf của Hà Lan, ý tưởng Kluivert trở thành HLV đội tuyển Indonesia đã được khởi xướng gần một năm trước, trong kỳ Asian Cup tại Qatar.
"Tôi cùng người quản lý Soufian Asafiati đến Qatar và trong một trận đấu của Indonesia, chúng tôi đã có dịp trò chuyện với Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Indonesia, Erick Thohir. Từ đó, chúng tôi duy trì liên lạc", cựu danh thủ của Ajax, AC Milan, FC Barcelona và đội tuyển Hà Lan chia sẻ.
Tuy nhiên, Kluivert cũng cho biết thêm: "Chúng tôi không nói về vai trò huấn luyện viên trưởng, bởi khi đó Indonesia đã có Shin Tae Yong, một chiến lược gia rất giỏi. Đó chỉ là một cuộc trò chuyện ngắn gọn, nơi ông Thohir chia sẻ những kế hoạch đầy tham vọng mà ông ấy dành cho bóng đá Indonesia".
Sự nghiệp huấn luyện của Kluivert bắt đầu vào năm 2008, sau khi hoàn thành khóa học HLV của Liên đoàn Bóng đá Hà Lan. 17 năm qua, dấu ấn lớn nhất ông đạt được là giai đoạn dẫn dắt đội tuyển Curacao, khi giúp đội bóng này lần đầu tiên giành vé dự Caribe Cup 2017 và Cúp Vàng CONCACAF 2017.
Ngoài ra, Kluivert là thành viên ban huấn luyện đội tuyển Hà Lan tham dự World Cup 2014, giải đấu thầy trò HLV Louis van Gaal về đích ở vị trí thứ ba. Trước khi được bổ nhiệm làm HLV đội tuyển Indonesia, Kluivert trải qua 6 tháng (từ tháng 6 đến tháng 12/2023) dẫn dắt đội bóng Thổ Nhĩ Kỳ Adana Demirspor không mấy thành công.
Lý giải về quyết định nhận lời đề nghị của Liên đoàn Bóng đá Indonesia, cựu danh thủ người Hà Lan chia sẻ: "Tôi thực sự hứng thú ngay từ đầu vì tôi nhận thấy tiềm năng to lớn của bóng đá Indonesia. Đây là một quốc gia với gần 300 triệu dân, nơi bóng đá được yêu mến cuồng nhiệt.
Bên cạnh đó, giờ đây đội tuyển còn có thể triệu tập các cầu thủ người Indonesia đang thi đấu ở châu Âu. Thêm vào đó, với nền tảng mà Shin Tae Yong đã xây dựng, chúng tôi hoàn toàn có cơ hội tham dự World Cup tại Mỹ, Mexico và Canada". Dễ nhận thấy, Kluivert đặt mục tiêu giành vé dự World Cup.
"Dù bảng đấu có Nhật Bản, Australia, Trung Quốc, Saudi Arabia và Bahrain rất khó khăn, nhưng với 4 trận đấu còn lại, chúng tôi hoàn toàn có quyền tự quyết. Hiện tại, đội tuyển đứng thứ ba và cần lọt vào top 2 để giành vé trực tiếp. Các đội xếp thứ 3 và 4 vẫn còn cơ hội qua vòng play-off", tân HLV trưởng đội tuyển Indonesia cho biết.
Mục tiêu lớn lao là vậy, song tờ ESPN đưa ra quan điểm dựa trên sự so sánh với bóng đá Việt Nam. "Kế nhiệm người được yêu mến bởi cả quốc gia cuồng nhiệt với bóng đá có thể trở thành chiếc ghế nóng đầy áp lực", cây bút Gabriel Tan đánh giá.
"Dù cũng có những ý kiến trái chiều về phong cách thi đấu, HLV Park Hang Seo đã dẫn dắt đội tuyển Việt Nam trải qua giai đoạn thành công nhất trong lịch sử trước khi rời khỏi vị trí. Người kế nhiệm ông, Philippe Troussier, một sự lựa chọn rất sáng suốt trên lý thuyết nhờ vào kinh nghiệm dày dặn, nhưng ông chỉ trụ lại được hơn một năm.
Indonesia đang đứng trước giai đoạn hứa hẹn điều gì đó đặc biệt. Với việc quyết định này không có được sự đón nhận tích cực, đây thực sự phải là trường hợp lùi một bước để tiến hai bước, thay vì ngược lại", trích ESPN.