Yêu sách đổi con tin Nhật lấy nữ tù nhân là âm mưu tuyên truyền

Đoạn video mới nhất về 2 con tin người Nhật, được đăng tải vào tối 24/1, cho biết nhóm phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) đã hành quyết cựu nhà thầu Haruna Yukawa, 1 trong 2 con tin người Nhật, sau khi hạn chót trả tiền chuộc đã qua đi. Đồng thời, đoạn clip quay cảnh con tin còn lại, phóng viên chiến trường Kenji Goto truyền tải yêu sách của IS muốn đổi người còn lại lấy một nữ khủng bố đang chờ án tử hình - Sajida Mubarak Atrous al-Rishawi.

NBC News cho hay al-Rishawi là em gái của Mubarak Atrous al-Rishawi, kẻ được coi là "cánh tay phải" của thủ lĩnh nhóm khủng bố al-Qaeda tại Iraq. Kẻ này đã bị giết ở Fallujah, Iraq và có thể từng có mối qua lại với thủ lĩnh hiện nay của phiến quân IS.

Việc IS muốn đổi người phụ nữ này với con tin Goto nhắc nhở mọi người nhớ đến mối liên hệ của IS với cuộc chiến ở Iraq và tổ chức al-Qaeda ở Iraq. Tuy nhiên NBC News dẫn lời một chuyên gia cho hay yêu sách này chỉ là một âm mưu tuyên truyền.

Karima Bennoune, giáo sư về luật quốc tế ở đại học California, cho biết mối liên hệ giữa thủ lĩnh hiện tại của IS và nữ sát thủ Al-Rishawi có lẽ đã đủ để IS kêu gọi thả bà này. Nhưng ông cũng khẳng định có khả năng tổ chức này muốn đổi tiền chuộc lấy cơ hội để tuyên truyền một cách sai lệch về hình tượng IS  như một lực lượng bảo vệ phụ nữ Hồi giáo.

Trong clip, Goto truyền tải thông điệp IS muốn đổi ông với al-Rishawi, một người phụ nữ từng đánh bom không thành ở Jordan. al-Rishawi là một phụ nữ trong độ tuổi 40, đã đánh bom tự sát không thành công tại thủ đô Amman của Jordan tháng 11/2005. Al-Rishawi năm 2006 bị kết án tử hình, nhưng hiện bà này vẫn bị giam tại Jordan. Do từ năm 2006 - 2014, Jordan bắt đầu xóa bỏ án tử và mới nối lại việc hành hình vào tháng trước.

Bà này và chồng là Ali Hussein Ali al-Shamari đã sử dụng hộ chiếu giả đi từ Iraq đến Jordan để thực hiện âm mưu. Hai vợ chồng al-Rishawi đeo dây đai gắn bom nhằm kết liễu càng nhiều người càng tốt tại một tiệc cưới ở khách sạn Radisson SAS, thủ đô Amman. Đai bom của bà đã không phát nổ trong khi chỉ riêng số thuốc nổ của ông chồng đã làm 38 người tại khách sạn thiệt mạng.

Giới chức Jordan vào thời điểm đó cho rằng các vụ tấn công được dàn dựng bởi nhóm khủng bố al-Qaeda tại Iraq do Abu Musab al-Zarqawi làm thủ lĩnh. Al-Zarqawi tháng 6/2006 bị tiêu diệt trong một cuộc tấn công của Mỹ. Thủ lĩnh hiện nay của phiến quân IS Abu Bakr al-Baghdadi cũng từng ở dưới trướng thủ lĩnh quá cố của al-Qaeda tại Iraq.