WHO lên tiếng về nghiên cứu mới liên quan đến nguồn gốc Covid-19

"Tất cả giả thuyết vẫn để ngỏ", Giám đốc chương trình khẩn cấp của WHO Michael Ryan phát biểu với phóng viên tại trụ sở của WHO tại Geneva hôm 27/7.

Đây là bình luận đầu tiên của một lãnh đạo WHO sau khi tạp chí Science danh tiếng đăng tải hai nghiên cứu mới của các nhà khoa học Mỹ về nguồn gốc đại dịch Covid-19.

Nghiên cứu thứ nhất phân tích khía cạnh địa lý từ các ca Covid-19 được phát hiện trong tháng 12/2019, thời điểm Trung Quốc công bố dịch. Các nhà khoa học nhận thấy, những ca đầu tiên này có liên quan đến khu vực quanh chợ hải sản Vũ Hán, thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc.

Nghiên cứu thứ hai phân tích dữ liệu gen từ các ca bệnh sớm nhất để nghiên cứu quá trình biến đổi sơ khai của virus và kết luận rằng virus SARS-CoV-2 dường như chưa lây lan rộng trong dân số trước tháng 11/2019.

Theo đó, các nhà khoa học tin rằng, virus SARS-CoV-2 nhiều khả năng có nguồn gốc từ động vật buôn bán tại chợ Vũ Hán, sau đó nhảy sang người. Tuy nhiên, tác giả nghiên cứu cũng nhấn mạnh, họ không bác bỏ hoàn toàn giả thuyết virus thoát ra từ phòng thí nghiệm.

Ông Ryan đã hoan nghênh hai nghiên cứu này, song khẳng định còn quá sớm để loại trừ các giả thuyết khác. "Đây là một câu chuyện trinh thám khoa học vẫn đang tiếp diễn. Mỗi mẩu thông tin mới đều đóng góp phần vào đánh giá chung. Tất cả giả thuyết vẫn để ngỏ cho đến khi chứng minh được rằng một giả thuyết nào đó là thuyết phục và có căn cứ", ông Ryan nói.

Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm kỹ thuật phụ trách vấn đề Covid-19 của WHO, cho biết các chuyên gia của WHO đã đánh giá các nghiên cứu và nhận định "đây là những phân tích tốt". Mặc dù vậy, bà nhấn mạnh vẫn cần thêm các nghiên cứu thực địa tại Trung Quốc và những nơi khác trước khi đưa ra kết luận.

"Điều thực sự quan trọng là nghiên cứu thêm tại Trung Quốc, tại Vũ Hán, tại các khu chợ ở Vũ Hán" để tìm hiểu thêm các loại động vật bán tại những chợ này có nguồn gốc từ đâu, cũng như tìm hiểu người làm việc tại những trang trại nguồn", bà Kerkhove nói.

Bà nhấn mạnh: "Chúng tôi cần thêm thông tin về những gì đã xảy ra ở giai đoạn đầu của dịch, nhưng tiếc là chúng tôi vẫn chưa có đủ. Chúng tôi cần nghiên cứu thêm ở Trung Quốc và các nơi khác để thực sự hiểu về giai đoạn đầu bùng dịch. Nếu không, câu hỏi (nguồn gốc đại dịch) vẫn bỏ ngỏ". Chuyên gia của WHO cũng một lần nữa khẳng định, mục đích của việc điều tra này "không phải chỉ để nhằm xem dịch bùng phát như thế nào mà còn để chuẩn bị tốt hơn cho các đại dịch có thể xảy ra trong tương lai".

Trung Quốc công bố các ca bệnh Covid-19 đầu tiên trên thế giới vào tháng 12/2019. Đó là những ca bệnh được phát hiện quanh khu chợ hải sản Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc. Chỉ vài tháng sau, Covid-19 trở thành đại dịch toàn cầu và đến nay đã khiến hàng triệu người tử vong.