Vì sao Trung Quốc bùng ổ dịch rộng nhất sau Vũ Hán?

Một đợt bùng phát dịch Covid-19 bắt nguồn từ một sân bay ở thành phố Nam Kinh đang thách thức nỗ lực phòng chống dịch mạnh mẽ nhất của Trung Quốc, với số ca nhiễm mới tăng lên hàng chục người trong những ngày gần đây, bất chấp hệ thống xét nghiệm và cách ly hàng loạt đã được Trung Quốc thực hiện chuyên nghiệp.

Sau khoảng thời gian dài áp dụng chiến lược phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh "không khoan nhượng", các thành phố của Trung Quốc đã ứng phó với đại dịch Covid-19 bằng cách sàng lọc quy mô lớn và triển khai các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt như truy vết và phong tỏa.

Tuy nhiên, ổ dịch mới tại Trung Quốc bùng phát sau khi 9 nhân viên vệ sinh tại sân bay quốc tế Lộc Khẩu của thành phố Nam Kinh bị phát hiện nhiễm virus vào ngày 20/7 trong một đợt xét nghiệm định kỳ. Chùm ca nhiễm này nhanh chóng lan rộng ra những người tiếp xúc gần họ, sau đó là một loạt khu vực khác ở Trung Quốc.

Tính đến nay, đợt bùng phát dịch Covid-19 ở Nam Kinh đã lây nhiễm cho hơn 200 người tại 15 thành phố khác nhau, bao gồm cả thủ đô Bắc Kinh. Ít nhất 173 người ở Nam Kinh đã mắc Covid-19, trong đó có hơn 60 nhân viên vệ sinh.

Nhiều thành phố khác ở Trung Quốc đã nhanh chóng tăng cường truy vết người từng đến Nam Kinh và các thành phố có ca nhiễm thời gian gần đây. Bắc Kinh đã phong tỏa 9 khu dân cư gần nơi ở của cặp vợ chồng dương tính với SARS-CoV-2 vừa trở về từ Trương Gia Giới.

Đây là một trong những đợt bùng phát dịch lớn nhất của Trung Quốc, kể từ khi làn sóng Covid-19 vào mùa đông năm ngoái, tập trung ở phía đông bắc của nước này, ghi nhận hơn 2.000 ca nhiễm.

Giới chức Trung Quốc xác nhận đợt bùng phát dịch mới là do biến chủng Delta gây ra. Đây cũng là biến chủng dẫn đến sự bùng phát trở lại các ca nhiễm trên toàn thế giới ở thời điểm hiện tại.

Biến chủng Delta, với khả năng lây nhiễm nhanh chóng, đã lọt qua hàng rào cách ly nghiêm ngặt của Trung Quốc đối với những người nhập cảnh từ nước ngoài, đồng thời đặt ra thách thức cho Trung Quốc trong việc xét nghiệm và truy vết tiếp xúc trên quy mô lớn.

Cơ quan y tế Nam Kinh cho biết chuyến bay mang số hiệu CA910 từ Nga được xác định là nguồn gốc của đợt bùng phát dịch Covid-19 mới nhất. Các nhân viên vệ sinh sân bay đã bị nhiễm virus khi làm vệ sinh khoang máy bay.

CA910 đã vận chuyển tổng cộng 69 bệnh nhân Covid-19 từ Moscow đến các thành phố của Trung Quốc gồm Nam Kinh, Thiên Tân và Trịnh Châu. Các nhân viên vệ sinh nhiều khả năng đã nhiễm virus do không tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về bảo hộ cá nhân trong khi thực hiện quá trình làm sạch máy bay.

Theo dữ liệu chính thức, nhiều người bị nhiễm bệnh, bao gồm các nhân viên tại sân bay ở Nam Kinh, đã được tiêm vắc xin đầy đủ và chỉ có 4 người mắc bệnh nặng. Các ca nhiễm này cho thấy, miễn dịch được tạo ra bởi vắc xin Trung Quốc, dù ngăn được các ca bệnh nặng và tử vong, nhưng vẫn không đủ để ngăn chặn sự lây lan của các biến chủng như Delta.

Trung Quốc khẩn cấp ứng phó

Trung Quốc cũng đã chứng kiến các đợt bùng phát dịch thường xuyên hơn kể từ đầu năm đến nay, khi các biến chủng từ các "điểm nóng" khác trên thế giới lợi dụng kẽ hở trong lá chắn phòng dịch, bao gồm việc khử trùng không kỹ cho các nhân viên làm việc trong các môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao như tại các sân bay và trung tâm hàng hóa.

Các chuyên gia y tế cho biết cần phải có nhiều biện pháp giám sát hơn nữa để xác định liệu có ca nhiễm mới liên quan đến sân bay ở Nam Kinh hay không và liệu có cần triển khai các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn không.

Sự quản lý yếu kém được cho là một trong những nguyên nhân dẫn đến đợt bùng phát dịch lần này tại Trung Quốc.

"Sân bay (Nam Kinh) đối mặt với các vấn đề như giám sát yếu kém, quản lý thiếu chuyên nghiệp, các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh không được thực hiện hiệu quả", Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật, cơ quan chống tham nhũng hàng đầu của Trung Quốc, cho biết trong thông báo hôm 28/7.

Thông báo trên cho biết, sân bay ở Nam Kinh đã không tách các nhân viên vệ sinh phụ trách các chuyến bay quốc tế với các chuyến bay nội địa, cho thấy sự thiếu giám sát nghiêm túc hàng ngày. Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung Quốc cho rằng hoạt động của các chuyến bay quốc tế và nội địa đã bị trộn lẫn với nhau, khiến virus có cơ hội xâm nhập từ bên ngoài và lây lan ở Trung Quốc.

Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn về phòng chống Covid-19 cho các chuyến bay và sân bay, trong đó cấm nhân viên phục vụ các chuyến bay quốc tế sử dụng các dịch vụ công cộng mà hành khách có thể tiếp cận. Họ cũng được yêu cầu không tiếp xúc với nhân viên phục vụ các chuyến bay nội địa.

Feng Jun, chủ tịch của Eastern Airport Group - đơn vị quản lý sân bay ở Nam Kinh, đã bị đình chỉ công tác vào ngày 23/7 do liên quan đến ổ dịch mới.

Ngày 28/7, một cuộc họp đã diễn ra với sự tham gia của các quan chức và chuyên gia Trung Quốc, kêu gọi tất cả các cơ quan "nhìn nhận vấn đề từ góc độ chính trị" và chịu trách nhiệm trong việc ngăn chặn sự lây lan của ổ dịch Covid-19 từ Nam Kinh sang các thành phố khác.

Trong cuộc họp vào sáng 29/7, lãnh đạo Giang Tô, ông Wu Zhenglong, nói với các quan chức rằng bài học ở Nam Kinh là "sâu sắc" và họ phải luôn cảnh giác trước mọi nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Zhang Wenhong, người đứng đầu khoa bệnh truyền nhiễm của Bệnh viện Huashan Thượng Hải, đã kêu gọi người dân bình tĩnh và cẩn trọng, vì sẽ mất khoảng 2 tuần để theo dõi mức độ bùng phát của ổ dịch tại Nam Kinh.

"Tất cả các ca nhiễm ở các tỉnh, thành phố khác đã được phát hiện qua chuỗi lây nhiễm đều liên quan đến sân bay Nam Kinh", ông Zhang cho biết.

"Nam Kinh đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát nghiêm ngặt. Chúng ta nên tin tưởng rằng ổ dịch sẽ được kiểm soát trong vài tuần nếu các biện pháp kiểm soát có hiệu quả", chuyên gia Zhang nói thêm.