Ukraine sẽ trao đổi kế hoạch hành động, tìm cách chấm dứt xung đột với Nga

"Nga không có mặt ở đây hôm nay. Tại sao? Bởi vì nếu Nga quan tâm đến hòa bình, chiến tranh đã không nổ ra. Chúng ta phải cùng nhau quyết định xem nền hòa bình công bằng có ý nghĩa như thế nào đối với thế giới và làm thế nào để đạt được nó một cách thực sự lâu dài. Hiến chương Liên hợp quốc là cơ sở cho chúng ta", Tổng thống Volodymyr Zelensky phát biểu tại phiên họp toàn thể đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh hòa bình ở Thụy Sĩ hôm 15/6.

"Sau đó, khi kế hoạch hành động được đưa ra xem xét, được tất cả các quốc gia nhất trí và đảm bảo minh bạch, kế hoạch này sẽ được thông báo tới các đại diện của Nga để chúng ta có thể thực sự chấm dứt chiến tranh tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình lần hai", ông Zelensky nói thêm.

Ông Zelensky cho biết đại diện của 101 quốc gia và tổ chức quốc tế đã có mặt tại hội nghị thượng đỉnh về Ukraine ở Thụy Sĩ.

"Chúng ta đã tránh được một trong những điều khủng khiếp nhất: Sự chia cắt thế giới thành các khối đối lập. Có các đại diện đến từ Mỹ Latinh, châu Phi, Trung Đông, châu Á, Thái Bình Dương và Bắc Mỹ, cùng các nhà lãnh đạo tôn giáo. 101 người tham dự. Và không ai có đặc quyền quyết định thay người khác. Đây thực sự là một thế giới đa cực", ông nói.

Tổng thống Zelensky nói thêm rằng mọi quốc gia không có đại diện tại hội nghị thượng đỉnh, "nhưng có chung giá trị trong hành động và lời nói, sẽ có thể tham gia hoạt động của chúng tôi trong các giai đoạn tiếp theo của công thức hòa bình".

Mặc dù một trong những nội dung quan trọng trong công thức hòa bình của Tổng thống Zelensky là Nga rút quân khỏi lãnh thổ Ukraine, song Tổng thống Zelensky nói rằng hội nghị thượng đỉnh sẽ tập trung vào ba điểm khác nhau: An toàn hạt nhân, an ninh lương thực, thả tù nhân và người bị trục xuất.

"Chúng ta sẽ tập trung vào những điểm ban đầu của công thức hòa bình và trong quá trình làm việc, chúng ta có thể đạt được thỏa thuận và lập kế hoạch hành động cho từng điểm của công thức hòa bình", ông Zelensky nói thêm.

Ông nhấn mạnh rằng các quy định của Hiến chương Liên hợp quốc cần được thực thi và Ukraine cũng như các bên tham gia hội nghị thượng đỉnh cần quyết định các nước sẽ hợp tác như thế nào và ai sẽ là đồng lãnh đạo để thực hiện kế hoạch hành động.

Ông Andrii Yermak, Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, xác nhận Kiev sẵn sàng mời đại diện Nga tham dự hội nghị thượng đỉnh hòa bình lần hai. Tại sự kiện này, một "kế hoạch chung" được hầu hết các quốc gia đồng ý sẽ được đưa ra thảo luận.

Cùng ngày, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng Nga "không có gì để bình luận" với các nước tham dự hội nghị hòa bình về Ukraine do Thụy Sĩ đăng cai tổ chức.

Sự kiện đang diễn ra tại khu nghỉ dưỡng Burgenstock ở Thụy Sĩ và được cho là có sự tham gia của hơn 100 phái đoàn, bao gồm cả các phái đoàn từ các nước G7, G20 và BRICS. Dù là một bên xung đột, nhưng Nga vẫn chưa được mời tham dự sự kiện này.

"Chúng tôi không có gì để nói với họ, chúng tôi muốn gặp nhau lần sau tại một sự kiện thực chất và triển vọng hơn", ông Peskov nói, nhắc lại những tuyên bố trước đó rằng các cuộc đàm phán không thể mang lại giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột nếu không có Nga.

"Vấn đề hòa bình ở Ukraine không được thảo luận ở Thụy Sĩ. Các vấn đề nhân đạo và bán nhân đạo đang được thảo luận", ông Peskov cho biết, đồng thời nói rằng đề xuất gần đây nhất của Tổng thống Nga Vladimir Putin về một lệnh ngừng bắn đã bị những người tham gia hội nghị thượng đỉnh công khai bác bỏ.

Phát biểu tại cuộc họp Bộ Ngoại giao Nga hôm 14/6, ông Putin ra hiệu rằng Nga sẽ ngừng bắn và bắt đầu đàm phán nếu Kiev đáp ứng một số điều kiện: nhượng lại toàn bộ 5 khu vực của Ukraine đã bỏ phiếu trưng cầu dân ý để sát nhập vào Nga, bao gồm Crimea; loại bỏ quân đội hiện có của Ukraine ở các khu vực này; từ bỏ nỗ lực gia nhập NATO; cam kết không tìm cách sở hữu vũ khí hạt nhân, cũng như "phi quân sự hóa", "phi quốc tế hóa" và tôn trọng quyền của người dân nói tiếng Nga.

Tổng thống Putin cho biết, để đạt được một nền hòa bình lâu dài, tất cả những điểm này cần được công nhận ở cấp độ quốc tế và sau đó là việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga.

Lời đề nghị của ông Putin ngay lập tức bị tổng thống Ukraine từ chối, gọi đây là "tối hậu thư". Các quan chức phương Tây cũng nhanh chóng chỉ trích đề xuất này.