Ukraine giải thích lý do không thể sản xuất vũ khí hạt nhân

Người đứng đầu Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine Aleksey Danilov hôm 4/8 thừa nhận nước này gần như không có cơ hội để tự sản xuất ra vũ khí hạt nhân.

Khi được hỏi liệu Ukraine có thể lấy lại được vị thế hạt nhân mà nước này đã mất sau khi Liên Xô sụp đổ hay không, ông Danilov trả lời: "Đối với kho vũ khí (hạt nhân) đã bị thu lại, hãy thực tế. Điều này khó có thể xảy ra, không chỉ vì một số vấn đề chính trị, mà còn vì những vấn đề công nghệ".

Theo ông, kho dự trữ tên lửa đạn đạo liên lục địa mà Ukraine từng sở hữu là "một thứ phức tạp". Tuy nhiên, quan chức này cho biết, đã có trường hợp các gia phi hạt nhân được các đồng minh NATO đặt vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ.

"Tôi không thể nói là liệu điều này có khả thi trong trường hợp của Ukraine hay không", ông thừa nhận, cho rằng bất cứ nỗ lực nào của Kiev để có được vũ khí hạt nhân sẽ đối diện với những rào cản nghiêm trọng.

Bình luận của ông Danilov trái ngược với phát biểu hồi tháng 6 của ông Aleksey Arestovich, cựu cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Hai tháng trước, ông Arestovich cho rằng Ukraine có thể nhanh chóng phát triển kho vũ khí hạt nhân riêng và đã có vật liệu phân hạch cần thiết.

Sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, Ukraine được thừa hưởng khoảng 1/3 số đầu đạn hạt nhân, cùng cơ sở hạ tầng đi kèm. Năm 1994, Kiev tự nguyện từ bỏ vũ khí để đổi lấy sự đảm bảo an ninh từ Mỹ, Anh và Nga theo Bản ghi nhớ Budapest.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Nga đã nhiều lần nói rằng sự can thiệp của phương Tây vào các vấn đề nội bộ của Ukraine đã làm suy yếu hiệp ước trên.

Đầu năm 2022, trước khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, ông Zelensky phát đi tín hiệu rằng Kiev có thể từ bỏ cam kết trở thành quốc gia phi hạt nhân. Theo ông, Bản ghi nhớ Budapest khiến Ukraine vừa không có vũ khí hạt nhân, vừa không có an ninh.