Ukraine được "bật đèn xanh" cấp tiêm kích F-16, Nga cảnh báo cứng rắn

"Liên quan tới máy bay chiến đấu F-16, Tổng thống Joe Biden đã đưa ra quyết định cách đây vài tuần, sau khi tham vấn chặt chẽ các đồng minh, về việc bắt đầu huấn luyện phi công Ukraine trên các máy bay này", Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan tuyên bố tại Vilnius, Lithuania, nơi ông đang dự hội nghị thượng đỉnh NATO, hôm 12/7.

Ông Sullivan cho biết Kiev "có khả năng" sẽ nhận được các máy bay chiến đấu F-16 từ các đồng minh của Mỹ ở châu Âu.

"Việc huấn luyện sẽ mất một khoảng thời gian, sau đó sẽ chuyển giao F-16, có thể là từ các quốc gia châu Âu có nguồn cung F-16 dư thừa", ông Sullivan nói thêm.

Máy bay chiến đấu F-16 được General Dynamics thiết kế vào những năm 1970 và đang được tập đoàn Lockheed Martin sản xuất hạn chế.

Đan Mạch hôm 11/7 đã công bố một "liên minh" đảm nhận việc huấn luyện phi công Ukraine trên các máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất, bắt đầu từ tháng 8. Liên minh này sẽ do Đan Mạch và Hà Lan dẫn đầu, ngoài ra còn có Bỉ, Canada, Luxembourg, Na Uy, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Romania, Anh và Thụy Điển.

Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba cho biết khóa huấn luyện "sẽ bắt đầu vào khoảng tháng 8, có thể đầu tháng 9". Ông nói kịch bản lý tưởng nhất là những chiếc F-16 đầu tiên do lính Ukraine lái sẽ cất cánh "vào cuối quý đầu tiên của năm sau".

"Nhưng chúng tôi cần đào tạo kỹ sư, kỹ thuật viên, chuẩn bị cơ sở hạ tầng. Có rất nhiều chi tiết, vì vậy lịch trình có thể thay đổi", ông Kuleba nói thêm.

Nga nhiều lần kêu gọi Mỹ và các đồng minh ngừng "bơm" vũ khí cho Ukraine. Moscow cho rằng việc viện trợ vũ khí sẽ không ảnh hưởng đến kết quả của cuộc xung đột mà chỉ làm tăng nguy cơ đối đầu trực tiếp. Hồi tháng 5, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói rằng việc gửi F-16 tới Ukraine sẽ là "sự leo thang không thể chấp nhận được" và cảnh báo phương Tây không nên "đùa với lửa".

Trong tuyên bố mới nhất hôm 12/7, Ngoại trưởng Lavrov cho biết, việc Ukraine sử dụng máy bay chiến đấu F-16 có khả năng mang vũ khí hạt nhân sẽ bị Nga coi là mối đe dọa.

"Một ví dụ cho thấy sự leo thang vô cùng nguy hiểm của bối cảnh hiện nay là việc Mỹ có kế hoạch cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho chính quyền Kiev. Chúng tôi đã thông báo cho các cường quốc hạt nhân Mỹ, Anh và Pháp rằng Nga không thể bỏ qua khả năng mang vũ khí hạt nhân của các máy bay chiến đấu này", ông Lavrov nói.

"Trong các hoạt động chiến đấu, quân đội của chúng tôi sẽ không thể biết rõ liệu mỗi máy bay chiến đấu thuộc loại này có được trang bị vũ khí hạt nhân hay không. Thực tế cho thấy quân đội Ukraine có những hệ thống như vậy và chúng tôi sẽ coi đó là mối đe dọa từ phương Tây trong lĩnh vực hạt nhân", Ngoại trưởng Nga cảnh báo.

Tháng trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo máy bay F-16 sẽ bị bắn cháy tương tự xe tăng phương Tây cung cấp cho Kiev, đồng thời tuyên bố Nga sẽ tìm mọi cách tấn công các địa điểm bên ngoài Ukraine nếu các máy bay này đồn trú ở đó. Máy bay chiến đấu này cần được cất cánh từ đường băng mà Ukraine hiện không sở hữu, dẫn đến suy đoán rằng chúng có thể bay từ các nước NATO láng giềng vào Ukraine.