Tướng Mỹ dưới thời chiến tranh Việt Nam qua đời

William Childs Westmoreland sinh ra ở gần Spartanburg, South Carolina, ngày 26/3/1914, trong một gia đình kinh doanh ngân hàng và vải vóc. Đường binh nghiệp của Westmoreland thăng tiến nhanh chóng trong thời gian Thế chiến thứ 2.

Tốt nghiệp năm 1936, Westmoreland leo dần lên bậc thang quyền lực. Thời thế chiến II, Westmoreland phục vụ chiến trường Bắc Phi, Sicily và châu Âu. Trong cuộc chiến Triều Tiên, Westmoreland được phong lon thiếu tướng và sau đó được điều về Lầu Năm Góc.

Năm 1956 ông trở thành viên tướng trẻ nhất trong quân đội Mỹ khi mới 30 tuổi. Năm 1960 ông được bầu làm hiệu trưởng của Học viện quân sự Hoa Kỳ.

Năm 1964, tướng ba sao Westmoreland được cử sang Việt Nam, cầm đầu Bộ Tư lệnh cố vấn quân sự Mỹ tại Nam Việt Nam. Trong 4 năm Westmoreland có mặt tại Việt Nam, sự hiện diện của quân đội Mỹ đã tăng từ 20.000 cố vấn năm 1964 lên 500.000 quân năm 1968.

Ngoan cố và ảo tưởng, ông luôn tin rằng quân đội Mỹ chắc chắn chiến thắng và đè bẹp Cộng sản Việt Nam. Nhiều năm sau cột mốc lịch sử 1975, Westmoreland vẫn còn khăng khăng ôm chặt lập luận phi thực tế này. “Chúng tôi đã chiến thắng sau khi rút đi, xét về mặt hiệu quả cuộc chiến” – Westmoreland trả lời phỏng vấn báo New York Times năm 1991.

“Ông ấy (Westmoreland) là người lính có học, đọc rất nhiều sách” – Đại tướng Võ Nguyên Giáp trả lời sử gia Stanley Karnow năm 1990 – “Tuy nhiên, ông ấy đã sai lầm sau sự kiện Mậu Thân khi yêu cầu tăng viện thêm 206.000 quân. Ông ấy có thể mang đến Việt Nam thêm 300.000 hoặc thậm chí 400.000 thì cũng vậy. Tình hình cũng chẳng khác đi được”.

Rút lại, như nhận xét của sử gia quân sự Andrew F. Krepinevich trong quyển The Army and Vietnam ấn hành năm 1986, rằng tướng William Westmoreland đã mắc phải chứng ảo tưởng nghiêm trọng về cục diện Việt Nam. Ông đã sai khi nhìn Việt Nam bằng con mắt quân sự lệch lạc cũng như còn sai nhiều hơn ở góc độ chính trị khu vực.

Westmoreland  mất  tại nhà dưỡng lão Bishop Gadsden nơi ông đã sống những năm cuối đời cùng với vợ.

Trang Thu (tổng hợp)