Trung Quốc siết kiểm soát xuất khẩu công nghệ liên quan đất hiếm

Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 9/10 cho biết, các công nghệ và dữ liệu liên quan đến khai thác, luyện kim và tách chiết đất hiếm, luyện kim kim loại, sản xuất vật liệu từ tính và tái chế tài nguyên thứ cấp chứa đất hiếm, cùng với các hoạt động lắp ráp, hiệu chỉnh, bảo trì, sửa chữa và nâng cấp dây chuyền sản xuất có liên quan, đều bị cấm xuất khẩu nếu không có giấy phép.

Bộ Thương mại Trung Quốc nói rằng quyết định này phù hợp với các đạo luật và quy định của Trung Quốc, trong đó có Luật Kiểm soát Xuất khẩu và Quy định về Kiểm soát Xuất khẩu Hàng hóa Lưỡng dụng.

Trung Quốc cũng yêu cầu cả doanh nghiệp trong nước lẫn nước ngoài phải xin giấy phép đặc biệt đối với các sản phẩm có khả năng ứng dụng quân sự.

Cụ thể, từ ngày 1/12, các công ty và cá nhân nước ngoài muốn xuất khẩu sản phẩm đất hiếm được phân loại là “hàng hóa lưỡng dụng”, tức có thể được sử dụng cho cả mục đích dân sự và quân sự, phải trước tiên xin giấy phép xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng. Các doanh nghiệp trong nước khi xuất khẩu cũng sẽ phải khai báo rõ quốc gia hoặc khu vực đích đến của lô hàng.

Ngoài ra, các hoạt động xuất khẩu liên quan đến thiết kế, phát triển, sản xuất hoặc sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt sẽ không được phê duyệt. Quy định này có hiệu lực ngay lập tức.

Động thái này cho thấy Bắc Kinh đang tăng cường kiểm soát các vật liệu then chốt đối với chuỗi cung ứng công nghệ và quốc phòng toàn cầu.

Thông báo được đưa ra trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị ngày càng gay gắt trong việc giành quyền kiểm soát các khoáng sản quan trọng được dùng trong sản xuất chip bán dẫn, xe điện, nam châm và các hệ thống quốc phòng tiên tiến.

Trung Quốc hiện chiếm vị trí thống trị trong sản xuất đất hiếm toàn cầu, và trong những năm gần đây đã sử dụng hạn chế xuất khẩu như một công cụ gây sức ép trong các tranh chấp thương mại và công nghệ.

Các nhà phân tích nhận định rằng những biện pháp mới nhất này có thể khiến chuỗi cung ứng toàn cầu thêm căng thẳng, đồng thời thúc đẩy Mỹ, Nhật Bản và châu Âu đẩy nhanh nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung và năng lực chế biến đất hiếm.