Trung Quốc nói Philippines "đồng ý gác lại tranh chấp ở Biển Đông"

Trong một buổi hội thảo về quan hệ song phương Trung Quốc - Philippines, Đại sứ Huang cho hay Bắc Kinh và Manila đã đồng ý sẽ gác lại tranh chấp trên Biển Đông. Tuyên bố này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại cuộc họp Liên Hợp Quốc đã khẳng định lại chiến thắng của Philippines trước Trung Quốc trong vụ kiện về Biển Đông năm 2016 và cam kết “kiên quyết bác bỏ các nỗ lực phá hoại” phán quyết này.

Động thái của ông Duterte hồi đầu tuần trước đã đã nhận được sự khen ngợi từ các chuyên gia và nhà chức trách trong nước.

Tuy nhiên, trong bài phát biểu, Đại sứ Huang cho biết: “Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và ông Duterte đã đạt được sự đồng thuận quan trọng về việc đặt những tranh chấp hàng hải qua một bên. Việc quản lý tình hình thông qua tham vấn song phương và củng cố đối thoại và hợp tác phải được hai bên cùng thực hiện mạnh mẽ”.

Phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài thường trực quốc tế là chiến thắng dành cho Philippines sau khi theo đuổi vụ kiện Trung Quốc vì yêu sách chủ quyền "đường lưỡi bò" (hay đường chín đoạn) phi lý của Bắc Kinh ở Biển Đông. Theo đó, Trung Quốc không có “quyền lịch sử” ở Biển Đông, không có cơ sở pháp lý cho cái gọi là "đường chín đoạn".

Trung Quốc nhiều lần tuyên bố không công nhận phán quyết. Trong bài phát biểu, ông Huang một lần nữa nhấn mạnh lại lập trường không công nhận từ phía Bắc Kinh. Nhà ngoại giao Trung Quốc nói rằng ông Tập và ông Duterte đã đồng ý “khép lại chương cũ và gác lại bất đồng”. Tuy nhiên, ông Huang không đề cập tới mốc thời gian mà 2 lãnh đạo đã đạt được thỏa thuận trên.

Ông Huang nói rằng “Biển Đông là vấn đề nhỏ trong quan hệ Trung Quốc - Philippines, hay như Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jnr đã mô tả rằng đó chỉ là viên sỏi nhỏ trên con đường dẫn tới tiến bộ kinh tế đôi bên cùng có lợi, và chúng ta không được phép vấp phải viên sỏi”.

Sau phát biểu của ông Huang, Ngoại trưởng Locsin Jnr đã viết trên Twitter rằng “tất nhiên” Bắc Kinh không thừa nhận phán quyết, nếu không hai bên đã không xảy ra tranh chấp.

Phát ngôn viên của ông Duterte, Harry Roque trả lời Viewpoint rằng thỏa thuận mà ông Huang nhắc tới là nhằm xúc tiến “các vấn đề có thể thực hiện về thương mại và đầu tư” vì “hai bên không thể giải quyết tranh chấp lãnh thổ kéo dài từ lâu”.